Madencilerin kara talihi

DEVRİM DERİN / UFUK SOYHAN
Balıkesir'in Dursunbey ilçesine bağlı Odaköy'de Şentaş Madenciliğe ait maden ocağında önceki akşam meydana gelen patlamada ölü sayısının 13 olduğu açıklandı. Balıkesir'in Dursunbey ilçesine bağlı Odaköy'deki bir maden ocağında meydana gelen grizu patlamasıyla ilgili 4 kişi tutuklandı. Gözaltına alınan 5 sanıktan, Balıkesir Ticaret Odası Meclis Başkanı da olan Şen Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş'nin sahibi Erhan Ortaköylü, şirket ortaklarından Nihat Kosova ve Emre Temizer ile mühendis Halil Karakılıç çıkarıldıkları mahkemece tutuklandı. Başmühendis Barış Deler ise savcılıktaki ifadesinin ardından serbest bırakıldı.
2 ay önce denetlenen madende patlamadan önce ölçüm yapıldığı ve gaz sızıntısı olmadığı ancak açılan delikten ani gaz boşalması olduğu için patlamanın yaşandığı iddia edildi. Patlamada madende ölçüm yapan Denizlili maden mühendisi 33 yaşındaki Özgür Seçkin de hayatını kaybetti. Yaralı olarak kurtulanlar, henüz şoku atlatamadı. Ölenlerin dramları yürek burkarken, yakınlarını kaybedenler sinir krizleri geçirdi. Yakınlarını kaybedenlerin evlerinden "kara talih" ağıtları yükseldi. Aynı madende 4 yıl önce yaşanan ve 17 kişinin öldüğü facianın ardından şiddetli patlamaya karşı ocaktaki direklerin sağlam yapılmış olması çökmeyi önledi. Böylece maden içinde yaşamını yitirenlerin cesetlerine 4 saat içinde ulaşıldı.
EKSİKLERİ GİDERMİŞ
Patlamanın hemen ardından ocağa giden ve yöre halkı tarafından çok sevilen maden sahibi Erhan Ortaköylü'nün daha önce yaşanan facianın ardından ocakta tüm eksiklikleri giderdiği belirtildi. Yetkililer, maden ocaklarında bilgisayarlı gaz izleme ve kontrol sistemleriyle, ani gaz boşalmaları dışında patlamaların önüne geçilebildiğini söyledi. 4 yıl önce yaşanan ve 17 kişinin öldüğü facianın ardından maden ocağı sahibi Erhan Ortaköylü'nün ocağı kapatmayı düşündüğü ancak ocakta çalışan işçilerin ve ailelerinin karşı çıktıkları öğrenildi. Ortaköylü'nün son faciadan sonra ocağı kapatmaya karar öğrenildi.

PAŞA VARDİYASI
Kömür ocağında işçilerin 'paşa vardiyası' dediği 16:00-24:00 vardiyasındaki 49 işçi önceki gün madene indi. Yerin 200 metre derinliğine ulaşan işçilerin bir bölümü yeni cevher çıkartmakta kullanılan dinamitleri yerleştirmek için delik açmaya başladı. Maden mühendisi Özgür Seçkin, madende biriken metangazı seviyesini ölçen cihazı kullandı. Ölçümde içerideki gaz oranının çok düşük olduğu ve gaz birikmesi olmadığı belirlenince delme işlemine devam edildi. Ancak dinamit için açılan deliklerden birinden ani gaz boşalması oldu. Bu sırada işçiler kazmayla vurduğu anda çıkan kıvılcımın patlamaya neden olduğu iddia edildi. Saat 18.00'de patlama meydana geldi. Uzunluğu 400 metreyi bulan madenin içindeki işçiler alev topunun arasında kaldı. Ocak girişinde çalışan işçiler hafif yaralanırken, ileri bölümlerde çalışanların vücutlarında yanıklar oluştu. Dinamit patlatmada görevli olan 13 kişi ise sıkışan metangazının infilak etmesiyle ilk anda yaşamını yitirdi. Yaralı kurtulan işçiler, yapılan ölçümde içerdeki gaz miktarının çok düşük olduğunu belirterek, "Madende gaz sızıntısı yoktu. Patlama dinamit yerleştirmek için delik açma esnasında oluştu" dediler.
Vücudunda ağır yanıklar oluşan ve hastanede tedavi altına alınan 29 işçiden durumu ağır olan 6'sı İzmir, Kocaeli, Denizli ve İstanbul'daki yanık ünitelerine sevk edildi. Kurtarma ekipleri tarafından ocaktan çıkartılan 13 kişinin cesedi Balıkesir Devlet Hastanesi morguna kaldırıldı. Ancak morgda yer kalmayınca 6 kişinin cesedi belediyenin soğuk hava deposuna götürüldü.
Grizu patlamasında yaralılara ocakta çökme olmadığı için kısa sürede ulaşıldı. Yöre halkının "Erhan Baba" dediği Şentaş Madenciliğin sahibi, Balıkesir Ticaret Odası Meclis Başkanı Erhan Ortaköylü, 3 ay önce Bursa'nın Mustafakemalpaşa ilçesindeki grizu patlamasından 10 gün sonra ortaya çıkan maden sahibi Nurullah Ercan'ın aksine olayı duyar duymaz işletmeye gitti. Saat 23:00'de de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Ömer Dinçer madene geldi.
Aynı madende 4 yıl önce yaşanan facianın nedeni olarak "havalandırmanın eksikliği ve elektrik donanımının antigrizunun olmaması" gösterilmişti. Ancak maden sahibi Ortaköylü, tüm bu eksiklikleri gidermişti.
Dün sabah vardiyasına gelen işçilerden 20'si bakım, onarım ve su tahliyesi için saat 08.00'da 13 arkadaşlarına mezar olan maden ocağına girdi. Bu sırada maden ocağında çıkan yangına işçiler müdahale etti.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Grup Başkanlığı'na bağlı 5 kişilik bir heyet de dün sabah madene gitti. Maden mühendisleri ve iş müfettişlerinden oluşan heyet, önce inceleme için ocağa girmek istedi. Ancak heyet daha sonra içerideki hava elverişsiz olduğu için vazgeçti. Maden ocağı ve hastanelerdeki yaralıları ziyaret eden Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Ömer Dinçer ölü sayısının 13 olduğunu açıkladı. Dinçer, "Bu maden ocağındaki arkadaşlarımız, özellikle çalışan mühendis ve iş güvenliğinden sorumlu arkadaşlarımız ve hatta maden ocağının sahibi Bükköy'deki maden ocağı kazasında bize ilk yardıma gelen ekiptiler. İşletmenin sahibi de maden mühendisidir. Ekibin bilinçli bir ekip olması buradaki çalışmaların çabuk neticelenmesini de sağladı. Burada 2 ay önce denetim yapılmıştı" dedi.
ÖLENLERİN DRAMLARI AĞLATTI
"Katil maden, oğlumu aldı"
Patlamada yaşamını yitiren 13 kişiden biri de 33 yaşındaki maden mühendisi Özgür Seçkin'di. Seçkin'in geçtiğimiz aralık ayında Bursa'nın Mustafakemalpaşa ilçesindeki Bükköy madencilikte arama kurtarma çalışmaları için olay yerine giden ilk ekibin başında bulunduğu öğrenildi. 1 çocuk babası olan 5 yıllık mühendisin olay anında vardiya mühendisi olarak görev yaptığı belirtildi. Seçkin'in annesi Güldane Piliç, "Katil Dursunbey, oğlumu aldı" feryadı yürekleri dağladı.
Anne Güldane Piliç ve baba Kamil Piliç yasa boğuldu. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi'nden birlikte mezun olduğu meslektaşı Zeynep Seçkin ile 2003'te evlenen Özgür Seçkin'in 2.5 yaşında Erdem adlı bir çocuğu olduğu öğrenilirken, çiftin Bergama'daki bir maden ocağında birlikte çalıştıkları, çocuklarının dünyaya gelmesinin ardından eşinin işten ayrıldığı öğrenildi. 2 yıl önce Dursunbey'ye yerleşen Seçkin'in cenazesi Serinhisar ilçesinde toprağa verilirken annesinin oğlunun fotoğraflarını öperek ağıtlar yakması yürekleri dağladı.
"ÜLÜM GİTTİ"
Grizu patlamasında ölen Ali Yaren'in eşi Hanife Yaren ölen eşinin ardından "Sarı gülüm gitti" diye ağıt yaktı. Yaren, "Bizim yuvamıza ateş düştü. Başkaları yanmasın. Kapatsınlar. Bir gün gitmedi mi yevmiyesini kesiyorlar. 4 sene önce yine 17 kişi öldü. Ben şimdi iki çocuğumla bir başıma ne yaparım?" dedi. Çiftin 5 yaşında Funda ve 1.5 yaşında Ebru adında iki kızı olduğu öğrenildi.
"İÇİNE DOĞMUŞTU"
Ölenlenlerden İsmail Gölen'in babası Hayati Gölen "Takdir-i ilahi" derken, kardeşi Harun Gören ise "Sıra bana mı geldi?" diye ağıt yaktı. Harun Gören, "Bu bölgede yaşayanların başka alternatifi yok. Madende çalışmaya mecburuz. Sanki öleceği içine doğmuştu. Ağabeyim bir gün önce bana 'Gülüm bir çay daha iç, bir daha bulamazsın' demişti" diye konuştu. Ölen İsmail Gölen'in 13 yaşında bir kızı olduğu öğrenildi.
Ölenlerden Engin Tanrıkulu'nun da 10 Aralık'ta Bükköy Madencilik'teki faciadan kurtulduktan sonra Odaköy'deki madende işe başladığı ortaya çıktı. 26 yaşındaki Engin Tanrıkulu daha önce 19 işçinin can verdiği Mustafakemalpaşa'daki Bükköy Madencilik'te çalışıyordu. Onun çıktığı vardiyanın ardından patlama yaşandı. Faciadan kurtulmuştu ama madenin kapatılmasıyla birlikte işsiz kaldı. Yaylaçayır köyüne döndü. Bir süre iş aradıktan sonra 2 ay önce Şentaş Madencilik'te işe başaldı. Ağabeyi Talat Tanrıkulu ile birlikte aynı vardiyada kömür çıkarıyordu. Babasına sık sık, "Bir gün bizim de başımıza bu felaket gelecek" diyordu. Korktuğu başına geldi ve geride gözüyaşlı bir eş ve 4 yaşında bir erkek çocuğu bıraktı. Tanrıkulu kardeşlerin kuzeni 49 yaşındaki Muammer Karaca da madende can verdi.
DÜĞÜN YAPACAKTI
Kazada ölenlerden Mehmet Özel'in, 26 Mart'ta düzenlenecek düğünle dünya evine girmeye hazırlandığı öğrenildi. İki ağabeyi gibi kömür madeninde çalışan Mehmet Özel (23), nişanlısı Fatma Çelik ile düşlediği mutluluğu yaşayamadı.
Biri asker dört çocuk, iki de toruna bakan ve madenden yaralı kurtulan İbrahim Aslan'ın (46) Süleler köyünde yaşayan eşi Fadime Aslan ise umutla kocasının hayata tutunmasını bekliyor. Aslan'ın 3 yaşında Buse ve 2 yaşında Burak isimli torunları olduğu bildirildi.
Patlamadan hafif sıyrıklarla kurtulan Davut Yaren (45) ise, "Hatırladığım tek şey çok büyük bir patlamaydı. 10-15 dakika sonra biz de oraya inecektik. Biraz daha geç olsaydı biz de ölebilirdik" dedi.
Ölenlerin isimleri
Maden Mühendisi Özgür Seçkin (33), Engin Tanrıkulu (26), Muammer Karaca (40), Mustafa Demirel (27), İbrahim Saygılı (27), Celal Karakafa (23), İsmail Görler (38) , Süleyman Duman (30), Ali Yaran (32), Önder Kartepe (27), Mustafa Serkan Aydın (23), Bünyamin Tuncay (33), Mehmet Özel (23).
BAKAN YILDIZ AÇIKLADI
Ailelere 10'ar bin lira yardım
Ölen işçilerden Mustafa Demirel'in cenaze töreninde konuşan Enerji Bakanı Taner Yıldız "Grizu faciasında ölenlerin ailesine 10'ar bin lira yardım yapılacak" dedi. Bakan Yıldız, hastanede tedavi görenler ile ayakta tedavi edilenlere verilecek paralarla birlikte maddi desteğin 400 bin lirayı bulacağını kaydetti.
LİDERLERDEN MESAJLAR
Erdoğan: Milletçe derin üzüntüdeyiz
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, maden ocağında meydana gelen grizu patlamasında 13 maden çalışanının hayatını kaybetmesi sebebiyle başsağlığı mesajı yayımladı. Erdoğan mesajında şunları söyledi: "İşçi vatandaşlarımızın hayatını kaybetmesi milletçe hepimizi derin üzüntüye boğmuştur. Bu tür üzücü olayların bir daha tekrarlanmaması için hükümet olarak iş sağlığı ve güvenliğinin tam olarak sağlanması yolunda önemli adımlar attık. Yasal düzenlemeler kadar uygulama konusunda da eksikliklerin bir an önce giderilmesi için çalışmalarımıza devam ediyoruz. Elbette bu noktada işveren ve işçilerin de gerekli hassasiyeti göstermesi son derece önemlidir. Grizu patlaması nedeniyle hayatını kaybeden vatandaşlarımıza Allah'tan rahmet, ailelerine, yakınlarına ve milletimize başsağlığı diliyorum."
Baykal: Düzenleme yapılmadığı görüldü
CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, Balıkesir'in Dursunbey ilçesine bağlı Odaköy'de maden ocağında meydana genel grizu patlamasıyla insana ve emeğe saygı, işçi ve madencinin can güvenliği konusunda gereken düzenlemenin yapılamadığının bir kez daha ortaya çıktığını bildirdi.
Baykal yaptığı yazılı açıklamada, işçilerin hayatını kaybetmesinden büyük üzüntü duyduğunu kaydetti. Yaşananların "kaza" olarak geçiştirilemeyeceğini ifade eden Baykal, CHP'li 3 vekilin inceleme yapmak ve ailelerle görüşmek üzere Dursunbey ilçesine gittiklerini bildirdi. Baykal, sektör çalışanlarının güvenliği açısından alınması gereken tedbirleri belirlemek ve hayata geçirmek için Meclis dahil her platformda konunun ısrarlı takipçisi olacaklarını söyledi.