"Koca kısıtlarsa kariyer yapılmaz"

Ülkemizde kadın olmanın zorluğuna değinen Tekeoğlu, "Her şeyi kısıtlayan ve saat kuralları koyan bir eşle kariyer olmaz" diyor
MİLYAR DOLARLARA HÜKMEDEN KADINLAR / SEDA KAYA GÜLER
Nurdan Tümbek Tekeoğlu, 1988 yılında Boğaziçi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü'nden mezun oldu. Daha sonra satış, pazarlama ve halkla ilişkiler konularında çok sayıda sertifika programına katıldı. Galleria'da satış ve pazarlama sorumlusu olarak işe başladı. 1989 yılında Gelişim Grubu'nda müdür yardımcısı, 1991-1993 yılları arasında Egebank'ta reklam ve halkla ilişkiler birimi yöneticisi olarak çalıştı. Daha sonra Garanti Bankası, Bayraktar Holding, Siemens ve Ritz Carlton İstanbul gibi şirketlerde pazarlama yönetimi ve halkla ilişkiler direktörlüğü görevlerinde bulundu. 2002 yılından bu yana METRO Group Türkiye Temsilcisi olarak çalışıyor.
DUYGUSAL ZEKA ÖNDE
* Kadın yöneticilerin sayısının artmasını neye bağlıyorsunuz?
- Kadınlar çok esnek ve çok yönlü. Profesyonel bir yönetici bile hem anne hem ev kadını hem de eş olmak durumunda. Veya STK'lerde bir takım işleri üstleniyorlar. İşlerini hızlı bitirmek için çok hızlı hareket etmek ve yaratıcı olmak zorundalar. Duygusal zeka ön planda. Çünkü dediğim gibi sorumluluğu çok fazla kadının. Çocuk olmasa, eş olmasa da anne ve babası var. Onların sorumlulukları genellikle kadınlardadır. Ben buna bağlıyorum.
KADININ AVANTAJI BÜYÜK
* Kadınsı özellikler eskiden dezavantajken şimdi bunun aslında büyük avantaj olduğu ortaya çıktı.
- Kesinlikle. Kadının pratik zekası ve çok yönlü olması büyük bir avantaj.
* Sizin çalıştığınız yerde kadın yönetici oranı nasıl?
- Hiç fena değil. Mesela Real'de bir yönetim kurulu üyesi var; insan kaynakları direktörü Sema Albulak. Bir diğeri de METRO Gross Market'te, o da satın almadan sorumlu yönetim kurulu üyesi Selma Zaim. Ben de temsilcilik ofisinin sorumlusuyum. Şirketi temsil ediyorum Türkiye'de. Bu ne demek. Üç önemli şirketin tepesinde üç kadın yönetici var demek.
* Kariyer basamaklarını çıkarken nelerle karşılaştınız? Kadın olarak bir yerlere varmak kolay oldu mu?
- Hiç kolaylık sağlamadı kadın olmak. Türkiye'de çok zor, bir kadının kariyer merdivenlerini çıkması. Erkekler dünyası çünkü. Bir kere kesinlikle ücrette eşitsizlik var. Aynı seviyede olsanız bile, bir erkeğe göre kadın daha az para alıyor.
* Bu sorun daha çok ABD ve Avrupa'da yaşanıyor. Devlet memuru veya işçi aynı parayı alıyor ama özel sektörde durum farklı...
- Özel sektörde daha büyük çarpışmalar var. Ama bu kadının kendi yapısıyla da ilgili. Kendini iyi pazarlayabilen, kendini ezdirmeyen bir kadın yönetici adayı ise, gerektiğinde üstlerine çıkıp, haklarını konuşabiliyorsa sorun yok. "Ben şu hedefleri verdim, şuna ulaştım, dolayısıyla hakkımı verin" demesi lazım. Bunu yapmayanlar var. Yükselmeyi talep etmeden bekleyenler var. Ben öyle yapmadım. Hakkımı, yaptığım işin hakkını vermiyorlarsa, eğitimimi önemsemiyorlar, hiç arkama bakmadan ayrıldım o şirketten, yeni iş buldum.
* Bunun da yararını gördünüz...
- 25 senedir iş hayatındayım. İlk 15 senesinde 10 şirket değiştirdim. Zamanla yerimi buldum ve bu tür sorunları yaşamamaya başladım. Uluslararası şirketler daha avantajlı. Yöneticiler daha açık, kendini göstermek için daha büyük imkanlar söz konusu. Türk şirketleri daha muhafazakar.
* Kadının yöneticilik yapamayacağını mı düşünüyorlar?
- Bıyık altından gülüyorlar. Ancak okumuş, iyi eğitim almış, Cem Boyner, Ferit Şahenk gibi işadamları kadının önemini biliyor ama kurumsallaşmamış, kendi yağı ile kavrularak büyümüş bir dolu şirket var. Buralarda kadının önemi henüz çok anlaşılmadı ne yazık ki.
DERNEK KURMALILAR
* TÜSİAD'da iki dönem kadının başkan olması çok önemli ama!
- Evet ama ne zaman yöneticilikte yükselmiş, kesinlikle soyadı olmayan birisi başkan olursa, o zaman şapka çıkaracağım. Mesela PWC Yönetim Kurulu Başkanı Cansel Başaran Symes'i süper takdir ediyorum, eleman olarak girip, şirketin başkanı oldu ve TÜSİAD'a yönetim kurulu üyesi seçildi. O başkan olursa şapka çıkaracağım. Bence profesyoneller de çok iyi bir dernek kurmalı ve bir etki grubu oluşturmalılar. TÜSİAD daha çok patronlar kulübü.

"İş hayatında kesinlikle pozitif ayrımcılık olmalı"
* İş hayatında kotaya ne diyorsun?
- Pozitif ayrımcılık kesinlikle olmalı. Okuyan, iyi eğitim almış, yurtdışında öğrenim görmüş çok kadınımız var. Bunları kullanmak ve onlardan faydalanmak lazım. Kota sistemleri getirirsek, şirketler birbirlerine bakacak ve kadın yöneticiye yer verecekler. Kurallar konduğu zaman sistem daha iyi işliyor.
'Gözüm arkada kalmıyor'
* Kadının yükselmesinde aile ve eş desteği çok önem kazanıyor. Anne-baba ve koca desteği. Sizde nasıldı?
- Benim kızımı annem babam büyüttü. Kızım 15 yaşında halen seyahat edeceğim zaman annemlere bırakıyorum, aklım arkada kalmıyor. Beni nasıl yetiştirdilerse kızımı da öyle yetiştireceklerini biliyorum. Tabii eş de çok önemli. İleri görüşlü, aydın bir eş olması lazım. Eşinin seyahatlerini, uzun süren toplantılarını, gece yemeklerini anlayışla karşılayan bir eş olmalı. Her şeyini kısıtlayan, saat kuralları koyan, eve geldiğinde dört dörtlük yemek servisi bekleyen bir eşle kariyer olmaz.