"Kadınlara eşit şans tanınmalı"

MİLYAR DOLARLARA HÜKMEDEN KADINLAR / SEDA KAYA GÜLER
Beyin avcılığı bizde henüz yeni bir kavram ama Özlem Ergün yaklaşık 20 yıldır bu işi yapıyor. Boyden Türkiye'nin 12 yıl önce faaliyete geçtiğini ve bu süre içinde 300'ün üzerinde üst düzey yönetici yerleştirmenin gurunu taşıdıklarını söyleyen Ergün, "İşimiz gizlilik gerektirdiği için bizleri çok fazla kamuoyu önünde göremeyebilirsiniz" diyor.
* Yaptığınız işi bize anlatır mısınız?
- Büyük şirketlere ve kurumlara, özellikle de Türkiye'de kuruluş aşamasında olan yerli ve yabancı ortaklı veya yabancı şirketlere üst düzey yönetici temin ediyoruz. Daha çok tepe yönetimine ama müşterilerimiz memnun kalınca orta kademe yöneticileri de yerleştirdiğimiz oluyor.
* Kaç yıldır yapıyorsunuz bu işi?
- Bu konuda ilklerdenim. Ben 90'lı yıllardan beri yapıyorum. 20 senedir hizmet veriyorum bu sektörde.
PARA ALINMAZ
* Adayları nasıl buluyorsunuz? Onlar mı size başvuruyor?
- Tabii. Dünyanın her yerinden başvuranlar oluyor. Şirket de bizi arıyor, iş arayan da. Biz de birbirine uygun olanları buluşturuyoruz.
* Ben de size başvurabilir miyim?
- İsterseniz adayımız olabilirsiniz isterseniz müşterimiz. Mesela diyebilirsiniz ki, Yeni Asır'a bir finans direktörü veya herhangi bölüme bir müdür veya editör arıyoruz. Ya da 'Ben Yeni Asır'dan memnun değilim, başka bir gazetede çalışmak istiyorum veya başka bir sektöre geçmek istiyorum ya da Türkiye'den sıkıldım, İspanya'ya gitmek istiyorum, diyebilirsiniz.
* Prosedür nasıl yürüyor? Diyelim ki size geldim, ücret ödeme nasıl oluyor?
- Müşterimiz şirket tarafıdır. Adaylardan para almayız, alamayız. Kanunlara aykırı zaten bu. Şirket ve kuruluşlara danışmanlık hizmeti veriyoruz. Özelikle yabancılar Türkiye'yi tanımadıkları için bizden yardım istiyorlar. Örneğin geçenlerde yurtdışında yaşayan, çifte vatandaşlığı olan çok üst düzey bir yönetici uğradı. Yıllar önce internet üzerinden tanışmıştık kendisiyle. Bizi tanımak için geldi ve yakında Türkiye'de yeni bir şirket kuracaklarını söyledi. Şöyle bir misyon edindim ben: Öncelikle işimi doğru yapıp para kazanmak istiyorum elbette; ikincisi birbirine uygun olanları buluşturmak, üçüncüsü ise kadınlara eşit şans sağlamak.
KOTA OLMASI LAZIM
* Kadınlara ayrımcılık mı yapıyorsunuz?
- Bunun adı ayrımcılık değil. Eşit şans veriyorum. Eşitlikten yana biriyim ve bir cinsin, cinsiyetinden dolayı geride kalmasını kabul edemiyorum. Hiçbir cinsin öteki üzerinde hakkı olmadığını düşünüyorum. Türkiye'de kadınların durumu ortada. İstatistikler güzel şeyler söylemiyor. Yarışa eşit şartlarda başlamıyorlar. Dolayısıyla benim yaptığım da olumlu bir ayrımcılık.
* Kota veya teşvik olması lazım yani?
- Elbette. Kota kötü bir şey değil. Norveç kota koyduğu için hem yönetici kadın sayısını artırdı hem siyasette kadın sayısını. Üstelik çalışan kadın sayısı da artıyor. Eskiden bize başvuran adayların yüzde 40'ı kadındı, şimdi yüzde 60 oldu. Bu kadınların hak ettikleri yere gelmesi lazım.
* Ne yapıyorsunuz bunun için?
- Adaylar arasına mutlaka kadın yönetici koyuyorum. İki kişi önereceksem birinin kadın olmasına dikkat ediyorum.

Avrupalılar daha tutucu
* 'Hayır, biz kadın yönetici istemiyoruz' diyen oldu mu hiç?
- Oldu tabii. Özellikle Akdeniz ve Orta Avrupa ülkeleri, kadın yönetici konusunda çok tutucu. Türkiye'ye yeni gelen şirketlere baştan, adaylarımızın değişik cins, farklı karakter ve ortamlardan örnekler olacağını söylüyorum. Ve garanti ediyorum; hepsi bu işi yapabilecek teknik özelliklere sahip. Yıllar önce bir İtalyan şirketi, tepe yöneticisi arıyor, 5-6 bin kişinin çalıştığı bir şirkete. Başta beni karşılarında görünce bir şok yaşadılar, sonra beni kabul ettiler ve dedim ki, "Mutlaka adaylardan bir kısmı kadın olacak!" Kadının o işi yapamayacağını söylediler. Bense ısrar ettim ve sonunda işi kadın adaya verdiler. Yine bir başka büyük kuruluş, "Bizim yönetim ekibimiz çok bıyıklı, artık topuk sesi lazım" dedi, "Emriniz olur" dedim ve bir kadın bulduk onlara. Bazen tersi de oluyor, çok kadın olunca, erkek yönetici arıyoruz. Şirketler ne kadınlar kulübü olmalı ne de erkekler kulübü.

'Zorlamıyoruz'
* İlle de kadın diyoruz ama yeterli sayıda ve donanımda kadın da var değil mi?
- Elbette. Uygun aday bulamayınca zorlamıyoruz. Mesela Bursa'dan bir talep vardı ve çok istedik kadın yönetici yerleştirmeyi ama İstanbul'dakiler gitmek istemedi, Bursa'dakilerle de anlaşamadık, olmadı.
Demokrat, yenilikçi ve çok yönlü kızlar
* Ödemiş'te, kadını bol bir ailede büyüdüm. Bu kadınlar her zaman çalışan ve üretime katılan kadınlardı. Ailem okumamı ve çalışmamı hep destekledi. Maarif Koleji'ni İzmir birincisi olarak kazanmama rağmen Amerikan Kız Lisesi'ne gittim. Orada da birey olmayı, kuvvetli olmayı öğrendim. Hocalarımız bize demokrat, yenilikçi ve çok yönlü kızlar olmayı, okumayı, düşünmeyi, sorgulamayı ve tabii çalışmayı öğretti.
11 yaşında, benden küçüklere İngilizce dersi vererek para kazanmaya başladım. 16 yaşındayken AFS bursu ile ABD'ye gittim. Ailemin haberi olmadan başvurdum ama sonra onlar da beni destekledi. Arkansas'ta bir yıl kaldım ve doktorlardan anaokul öğrencilerine kadar 54 sunum yaptım Türkiye hakkında. Şimdiki gençlikten farklıydık, idealisttik, bilgiliydik, internet ve TV hayatımızı bu kadar kısıtlamamıştı vs...
Daha sonra Boğaziçi Üniversitesi'ne girdim ve sosyal psikoloji okudum ve mastır yaptım. Çiğdem Kağıtçıbaşı ile çalışma şansım oldu. En büyük pişmanlığın akademik tarafı yürütememek oldu. İstediğim bölüm Ankara'daydı. Evlendim, akabinde ilk çocuğum doğdu. Daha sonra bankaya girdim. O dönem revaçtaydı bankacılık. Ama benden bankacı olmayacağını anlayınca bir Amerikan şirketinde personel müdürü asistanlığı yaptım. Sonra başka bir şirkete yönetici olarak girdim. Ardından da bir arkadaşımla danışmanlık şirketi kurduk.