Büyük rant operada

İzmir'de ihalesi yapıldığı zamanlarda bir skandalla gündeme gelen Türkiye'in en büyük opera binasının inşaatı bir türlü yükselemezken, ortaya 102 milyon liralık büyük bir skandal daha çıktı. Büyükşehir Belediyesi, ihaleye çıkarken şartnameye gerekli olup olmadığı çok tartışılan ve "Adrese teslim ihale yapılıyor" iddialarını gündeme getiren 'özel bir şart' koymuştu. Buna göre, ihaleye katılan firmaların daha önce 'opera sahnesi' inşa etmiş olması gerekiyordu. 26 Nisan 2017'deki ihaleye 5 firma teklif sundu. Ankara merkezli Çağdan Mühendislik firması şartnameye konulan özel şartı yerine getirmek için Avusturyalı Waagner-Biro Austria Stage Systems AG ile konsorsiyum kurarak ihaleye girdi ve 429 milyon liralık teklif verdi. Diğer firmalar elenince, Büyükşehir ihaleyi 102 milyon lira daha yüksek teklif vermesine rağmen Çağdan Mühendislik ve Waagner-Biro konsorsiyumuna verdi.

"Türkiye'nin opera sanatına özel olarak inşa edilecek olan ilk tesisi" diye reklamı yapılan inşaat için mimari yarışma düzenlenmişti.

ŞART ORTADAN KALKTI
Büyükşehir Belediyesi tarafından 25 Eylül 2018'de görkemli bir törenle temel atılırken, bir süre sonra sanki söz konusu konsorsiyumun sırf ihaleyi kazanabilme şartını yerine getirebilmek için göstermelik olarak kurulduğunu düşündürten bir gelişme yaşandı. Avusturyalı şirket maliyetlerin yükselmesini gerekçe göstererek geçtiğimiz yılın son aylarında projeden çekilmeyi talep etti. Bu süreçte Büyükşehir, Maliye Bakanlığı'ndan 'görüş' istedi. Maliye Bakanlığı'nın olumlu görüş vermesinin ardından Büyükşehir Belediyesi, Başkan Tunç Soyer'in onayıyla işi Kasım 2019'da Çağdan Mühendislik'e devretti. Ancak bu devirle konsorsiyumun hem de 102 milyon lira daha yüksek teklif vermesine rağmen aldığı ihaleyi kazanma şartı ortadan kalkmış oldu. Çünkü Çağdan Mühendislik, opera sahnesi inşa etme şartını taşımıyordu. Bu durumda olan İzmirlinin 102 milyon lirasına oldu. Oysa belediye, işi 327 milyon lira ile en düşük teklifi veren ancak 'iş bitirme belgesi' veremeyen konsorsiyuma verseydi İzmir'in 102 milyon lirası kasada kalacaktı.

'ÇAĞDAN' İÇİN YETKİ
Söz konusu skandalın Büyükşehir Belediye Meclisi bünyesinde kurulan Denetim Komisyonu'nda da tartışma konusu olduğu öğrenildi. Yeni Asır'ın görüştüğü Denetim Komisyonu Üyesi AK Partili Erhan Çalışkan, "Bu sorduklarınız doğrudur. Ben de tespitlerimi Denetim Komisyonu'ndaki raporumda vurguladım. Gereğinin yapılması için ilgili mercilere de müracaatta bulundum" dedi. İlgili Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nde bu tür işler için yapılan sözleşmelerde Maliye Bakanlığı'ndan onay değil sadece görüş alınması gerektiği belirtildiğine dikkat çeken Çalışkan, "Kararnamede konuyla ilgili tüm yetkinin sözleşmeyi yapan idarede olduğu açık bir şekilde vurgulanıyor. Yani belediye, bu özel şartın yerine getirilmediği gerekçesiyle bu sözleşmeyi tek başına kalan Çağdan Mühendislik'e devretmeyebilirdi. Ancak tercihini devretmekten yana kullandı" diye konuştu.

FOTOĞRAF: ERCAN AKGÜN

'SOYER İZAH ETMELİ'
Büyükşehir'in aldığı kararın bu işin verildiği yüz milyonlarca liralık ihaleye gölge düşürdüğünü kaydeden Çalışkan, "102 milyon liralık belediye kaynağı heba edildi. Madem şartnameye özel hüküm olarak konulan 'iş bitirme belgesi' gerekmiyordu o zaman bu ihale 102 milyon lira daha düşük teklif veren firmaya neden verilmedi? Neticede şu an Çağdan Mühendislik'in de iş bitirme belgesi yok. Bunun izahının Başkan Tunç Soyer tarafından yapılması gerekir" açıklamasını yaptı.
HALA TEMEL SEVİYESİNDE
Ulusal mimari yarışması ile belirlenen proje kapsamında, 1435 kullanıcı kapasiteli ana salon ve sahnesi, 437 seyirci kapasiteli küçük salon ve sahnesi ile prova salonları, opera bölümü ve bale bölümü yapılacak. 73 bin 800 metrekarelik inşaat alanına sahip olacak tesiste 350 seyirci kapasiteli avlu - açık performans alanı, atölyeler ve depolar, ana hizmet birimleri, idare bölümü, genel tesisler, teknik merkez ve 525 araçlık otopark da yer alacak. Ancak, 25 Eylül 2018'de başlanan inşaat halen temel seviyesinde.
HANGİ FİRMA NE TEKLİF VERMİŞTİ?
Çağdan Mühendislik- Waagner Biro: 429 milyon lira (İş bitirme belgesi geçerli tek konsorsiyum) YENİGÜN İnşaat-Deda Perde: 379.6 milyon lira (İş deneyim belgesi uygun bulunmadı) ERMİT Mühendislik- Mapavri Taahhüt: 337 milyon lira (İş deneyim belgesi uygun bulunmadı) TACA İnşaat-Grup Ses Işık: 327.4 milyon lira (İş deneyim belgesi geçerli bulunmadı)

Erhan GÜLENÇ