Denizli'nin Bozkurt ilçesine bağlı Hayrettin Mahallesi, bahar aylarında sadece doğanın uyanışını değil, yüzyıllık bir göçün ve hasretin çiçeklerle anlatılan hikayesini de yaşatıyor. Her yıl nisan ayında mahalle sakinlerinin bahçelerinde açan ters laleler, yalnızca görsel bir şölen sunmakla kalmıyor, aynı zamanda derin bir geçmişin ve kültürel mirasın da sessiz tanıkları olarak yeniden hayata karışıyor. Bu laleler sıradan çiçekler değil. Onlar, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından Bulgaristan'dan zorunlu göçe tabi tutulan Türklerin beraberinde getirdiği en kıymetli yol arkadaşları.
147 YILDIR SÜRÜYOR
Özellikle Bulgaristan'ın kuzeydoğusunda yer alan ve "Deliorman" adıyla bilinen bölgeden yola çıkan muhacirler, doğdukları toprakları terk ederken yanlarına yalnızca ihtiyaç duydukları eşyaları değil, geçmişlerine dair hatıraları da almışlardı.
Ters lale soğanları işte bu hatıralardan biriydi; kırılgan ama dirençli, sessiz ama çok şey anlatan bir göç çiçeği. Hayrettin Mahallesi'ne yerleştikten sonra ters laleleri evlerinin bahçelerine diken göçmenler, bu çiçekleri 147 yıldır yaşatıyor. Her bahar topraktan filizlenen bu laleler, göç eden ataların hatırasını canlı tutuyor. Mahallede yaşayanlar için ters lale artık sadece bir bitki değil; aidiyetin, vefanın ve kültürel bağlılığın sembolü hâline gelmiş durumda. Mahalle Muhtarı Salih Aktaş, ters lalelerin taşıdığı anlamı şu sözlerle dile getiriyor: "Ters laleler o uzun ve zor yolculuğun en narin misafiri olmuş. Atalarımız Bulgaristan'dan gelirken onları da getirmiş. Bizler bu çiçekleri yalnızca süs için değil, geçmişimize duyduğumuz saygının bir ifadesi olarak büyütüyoruz. Her yıl baharda açan laleler bizi çocukluğumuza, dedelerimizin anlattığı hikayelere götürüyor. O yüzden bizim için çok kıymetliler."
Mahalle Muhtarı Salih Aktaş, "Ters laleler o uzun ve zor yolculuğun en narin misafiri olmuş" diyor.
'YENİDEN DOĞUŞ SİMGESİ'
Aktaş ayrıca, bu laleleri sadece korumakla kalmayıp, sonraki kuşaklara aktarmak istediklerini de vurguluyor: "Dedelerimizden kalan bu mirası çocuklarımıza da bırakmak istiyoruz. Her lale soğanı aslında bir hikaye, bir yolculuk, bir vefa örneği. Onlara sahip çıkmak görevimiz."Bugün Hayrettin Mahallesi'nde her yıl açan ters laleler, sadece baharın değil, aynı zamanda bir halkın belleğinin de yeniden doğuşunu simgeliyor. Göçle birlikte taşınan bu çiçekler, zamanla mahallenin kimliğine işlemiş; bir zamanlar yaşanmış acıların, umutların ve dayanışmanın sembolüne dönüşmüş. Ters lale, göçün en sessiz ama en anlamlı tanıklarından biri olarak, 147 yıldır bu topraklarda açıyor... Ve her açtığında, Deliorman'dan kopup gelen o uzun yolculuğu bir kez daha hatırlatıyor.
