İç Hastalıkları Uzmanı Dr. N. Vedat Erten, ilk yardımın sağlık personeli gelene kadar olay yerinde yapılan, tıbbi bilgiye dayalı müdahale olduğunu vurgularken, kamuoyunda ilk yardım ile acil tedavinin sıklıkla karıştırıldığını, bunun da yanlış uygulamalara yol açtığını belirtti. Dr. Erten ilk yardıma ilişkin şu bilgileri paylaştı:
TEMEL KURALLAR
1. Sakin ve Soğukkanlı Olun
.Panik yapmadan olay yerine yaklaşın.
.Durumu hızlıca değerlendirin.
2. Kendi Güvenliğinizi Sağlayın
. Önce olay yerinin güvenliğinden emin olun.
. Elektrik, yangın, gaz kaçağı, trafik gibi tehlikelere dikkat edin.
3. 112 Acil Servisi Arayın
. Hemen profesyonel yardım çağırın veya birine haber verin.
. Olay yerini, yaralı sayısını ve durumlarını net şekilde bildirin.
4. Hastayı/Yaralıyı Değerlendirin
. Bilinç durumu, solunum, nabız gibi yaşamsal belirtileri kontrol edin.
. Gerekiyorsa temel yaşam desteğine (CPR) başlayın.
5. Hasta/Yaralıyı Kıpırdatmayın
■ Omurga yaralanması riski varsa hareket ettirmeyin.
■ Ancak tehlikedeyse güvenli bir alana alın.
6. Hayati Tehlikeyi Önlemeye Yönelik Müdahale Yapın
. Kanamayı durdurmak
. Nefes yolunu açmak
. Solunumu ve dolaşımı desteklemek
. Şoka karşı önlem almak
7. Hasta/Yaralıyı Sıcak ve Rahat Tutun
. Üşümesini önleyin, gerekirse üzerini örtün.
. Psikolojik olarak destekleyin, moral verin.
8. İlk Yardım Sınırlarını Bilin
. Bilginiz ve eğitiminiz dışındaki müdahalelerden kaçının.
. Yanlış müdahale, durumu daha kötü hale getirebilir.
NASIL YAPILMALI?
1. Solunum kontrolü: Bilinç Durumunu Kontrol Et
. Omzuna hafifçe dokunarak yüksek sesle "İyi misin?" diye sor.
. Tepki yoksa 112'yi ara ve solunumu kontrol et.
Hava Yolunu Aç (Baş-Çene Pozisyonu)
. Kişiyi sırt üstü yatır.
. Bir elinle alından, diğer elinle çeneden tutarak başı geriye doğru hafifçe it.
. Bu hareket, dilin hava yolunu tıkamasını engeller.
Bak - Dinle - Hisset Yöntemi (10 saniye içinde)
.BAK: Göğüs kafesinin inip kalktığına bak.
.DİNLE: Kulağını ağzına yaklaştır, nefes sesini dinle.
.HİSSET: Yanaklarınla ya da elinle nefes sıcaklığını hissetmeye çalış.
.Bu işlemi 10 saniye içinde yap. Eğer hiçbir hareket, ses veya hava akımı yoksa, kişi soluk almıyordur.
Sonuca Göre Müdahale Et
.Solunum varsa: Kişiyi yan pozisyona al (bilinci yok ama soluyorsa).
.Solunum yoksa: 112'yi ara (veya arattır) ve CPR (kalp masajı ve suni solunum) uygulamasına başla.
2. Kalp Masajı (CPR) - Yetişkin
Kalp masajı (CPR- Cardiopulmonary Resuscitation), kalp atışı ve solunumu durmuş bir kişiye uygulanan hayat kurtarıcı ilk yardım yöntemidir. Temel amacı, kalp ve beyin gibi hayati organlara oksijenli kanın gitmesini sağlamak ve kişiyi hayatta tutmaktır.
Sürecek...