Yapraklar ve besin atıkları gibi organik maddelerin, toprağı ve bitkileri zenginleştiren kıymetli bir gübreye, doğal yolla geri dönüşmesi sürecine kompost deniyor. Esasında yetişen her şey eninde sonunda doğada çözünüyor; kompost bakteri, mantar ve diğer organizmalar -solucan, tespih böceği ve iplik kurdu gibi- için ideal ortamı yaratarak süreci hızlandırıyor. Sürecin sonunda ortaya çıkan, gübreli toprağa benzeyen, çözünmüş maddeye kompost deniyor. İçerdiği zengin besleyici öğeler sayesinde bahçecilikte, çiçekçilikte ve tarımda kullanılan kompost, çiftçiler tarafından 'siyah altın' olarak anılıyor.
ATIK ORANINI AZALTIYOR
Kompostlama, ev içi organik atıkların geri dönüştürülmesi için en ideal yöntemdir. Yemek artıkları ve bahçe atıkları, çöpe attıklarımızın %28'ini oluşturuyor. Arazilere dökülen yemek artıkları sadece doğaya bir yük olmakla kalmıyor, işlenmesi de maliyetli oluyor. 2019 senesinde kentsel atıkların Amerika Birleşik Devleti'ne yaklaşık maliyeti ton başı 55 dolardı. Sadece 2017 senesinde 267 milyon ton kentsel atığın ortaya çıktığı ve bu yığının üçte ikisinin arazilere döküldüğü veya yakıldığı gerçeği bir yana konduğunda, atık yönetimine ne denli kaynak ayrıldığını görebiliriz. Evde kompostlama ile hem arazilerdeki yükü hafifletebilir hem de onu evimizde kullanabileceğimiz pratik bir gübreye dönüştürebiliriz. Genellikle organik maddeler doğada, oksijen gereksinimi duyan mikroorganizmalar tarafından çözünür. Kompostlanabilir atıklar arazilere döküldüğünde, diğer olağanüstü miktardaki çöpün altında kalır ve çözücüler için bu gibi ortamlar oksijensizdir. Dolayısıyla organik maddeler, oksijen gereksinimi duymayan organizmalar tarafından çözünmeye başlar. Bu süreçte ortaya, bir yan ürün olarak, biyolojik gaz çıkar. Bu biyogazın %50'si metan %50'si karbondioksittir ve metan karbondioksitin 28 ila 36 katı daha etkili oranla ısıyı atmosferde tutar.
SUYU TUTUYOR
Katı atık yapısının arazilere dökmek üzerine tasarlandığı modern çağda, besin atıklarının sadece %6'sı kompostlanıyor. Tarım, %80'lik dilimi ile, Amerika'nın majör su tüketicisidir. Sulama sistemleri efektif olsa da bu sistemler çiftçiler için pahalı ve zaman harcayıcıdır. Buna ek su, dünya genelinde suya ulaşmak gittikçe imkansızlaşıyor. Peki kompost bu konuda nasıl yardımcı oluyor? Araştırmalar, organik maddelerle zenginleştiğinde toprağın su tutma kapasitesinin arttığını gösteriyor. Öyle ki bir hektardaki her %1'lik madde artışı ile 76 litre suyun toprakta tutulması sağlanıyor. Sarsıcı orandaki besin atığından tüketiciler sorumlu. Dört kişiden oluşan ortalama bir Amerikalı aile her ay 150 dolar değerinde besini çöpe atıyor. Bu oran 70'lerden itibaren %50 oranında arttı. The Guardian'ın 2016 raporuna göre Amerikalı satıcılar ve tüketiciler 60 milyon ton veya 160 milyar dolar değerinde atık üretti.
