Gönül Erenleri - Boğaz'ın manevi koruyucusu Yahya Efendi

ŞEYH Yahya Efendi (1495- 1570), Kanuni Sultan Süleyman'ın sütkardeşi, Boğaz'ın manevi koruyucusu, denizcilerin piri. Matematik ve geometriyi bilen, ilim irfan sahibi, şair ve ikram ehli Şeyh Yahya Efendi dergâhına gelenlere "Âşık" diye hitap ederdi. Osmanlı donanması Topkapı Sarayı'nın ve halkın sevgisini kazanan Yahya Efendi'den dua almadan sefere çıkmazdı. Günümüzde de yaşamı ziyaretçilerine ilham vermeye devam ediyor.
OSMANLI donanmasından onlarca gemi sefere çıkmadan önce Boğaz'da Ortaköy kıyısına yanaşır.
Tüm mürettebat güvertede, dikkatle karşılarındaki tepeye bakar. Huşu içinde bekleyen askerlerin "Ey ya molla" çağrısı Boğaz'daki sessizliği bozar. Yeşillikler arasındaki tepede denizcilerin piri olarak adlandırılan manevi önder belirir. Ellerini havaya kaldırıp Osmanlı donanmasının savaştan zaferle dönmesini Allah'tan niyaz eder. "Ey ya molla" sözü ise denizcilerin kullandığı 'heyamola'ya dönüşmüş. Şeyh Yahya Efendi'nin türbesi Beşiktaş'ta Yıldız Parkı'nın yanında, Çırağan Sarayı'nın karşısında Boğaz'a nazır Yahya Efendi Camii'nde bulunuyor. Denizcilerin piri, gönüllerin sultanı Şeyh Yahya Efendi 1495 yılında Trabzon'da dünyaya geldi. Yahya Efendi, Şehzade Selim'in (Yavuz Sultan Selim) Trabzon'da Sancakbeyi olduğu dönem oğlu Süleyman ile sütkardeş olur. Kanuni Sultan Süleyman da aynı hafta doğmalarına rağmen Yahya Efendi'ye hep hürmet gösterir. Ona "Ağabeyim, hocam!" diye hitap eder.
17 yaşına kadar Trabzon'da yaşayan Yahya Efendi, sık sık şehir dışındaki bir mağarada inzivâya çekilip Allah'ı zikreder. Rivayet odur ki bu durum yedi yıl sürer.
Trabzon'da artık öğrenebileceği bir şey kalmadığı kanısına varınca İstanbul'a yolu düşer. Eğitiminin ardından Yahya Efendi senelerce müderrislik görevini sürdürür. Ta ki rüyasında gördüğü Beşiktaş'taki denize nazır araziyi kendi parasıyla alana dek! Yahya Efendi'nin 1538'de Beşiktaş'ta kurduğu dergâh bir külliye görevi de üstlenir.