Şizofreni ve ergenlik

Şizofreni, Hipokrat zamanından beri bilinen çok eski bir ruhsal hastalıktır. Bilgisizlik nedeniyle halk arasında korku uyandırır. Genellikle genç yaşlarda başlar. İçe kapanma ile gerçek dünyadan uzaklaşmanın yanı sıra duygu, düşünce ve davranış bozuklukları görülebilir. Çok eski çağlardan beri bilinen bir hastalık olmasına karşın, tam olarak kesin nedeni henüz bilinmemektedir. Birisinde şizofreni ortaya çıktığında bizim halkımız illa da bir ailevi-sosyal sorun yüzünden olduğuna inanır. Oysa aslında esas sorun beyinde ortaya çıkan bir bozukluktur. Bu rahatsızlık, sadece psikyatristlerin işidir.

MOSSAD PEŞİMDE!
Her hastanın belirtileri birbirinden farklı farklı olabilir. Kimi hastalar kuruntunun ötesinde aşırı titiz olabilirken, kimileri de dağınık, pis ve bakımsız olabilir. Duygu azalması en klasik belirtilerden biridir. Ne üzülme ne de neşelenme söz konusudur. Duyguları adeta bir duvar gibidir. Bazen de ağlanacak yerde gülme veya gülünecek yerde ağlamalar olabilir. Bu rahatsızlığın zeka ile bir ilgisi yoktur. Kişinin zekası normal veya normalin üstünde de olabilir. Paranoid delillere, yani gerçek ile alakası olmayan anormal inanışlara rastlanabilir. "CIA/MOSSAD beni takip ettiriyor", "Peygamber olduğumu söylüyorlar...", "TV'den bana mesaj yolluyorlar" diyebilir. Kulağına sesler gelmesi, yani işitsel halüsinasyonlar, kişi için gerçektir. Örneğin "cinler onu kıskandığı herkesi ayarlıyorlar"dır.
Dünyanın bütün toplumlarında yüzde bire yakın bir oranda rastlanmaktadır. İlk defa çocuklukta veya yaşlılıkta olabilse de genellikle 15-25 yaşlarında yani ergenlik döneminde daha çoğunluktadır. Birçok zaman ergenlik döneminde teşhis koymak gecikebiliyor. Ergenlik dönemi zaten çılgınlıkların diz boyu olduğu bir dönemdir. Dolayısıyla ortaya çıkan davranış bozuklukları acaba ergenlik döneminin olağan çılgınlıkları mı, yoksa yeni başlayan bir şizofrenin ilk belirtileri midir? Doğru karar vermek, her zaman çok kolay değildir.
Tıpta şizofreni tanısına yardımcı olacak bir tıbbi tahlil henüz yoktur. Esas geçerli muayenedir, yani doktor kişiyi gözleyecek, dinleyecek ve mümmkünse çevreden bilgi alıp teşhis koyacaktır. Ergenlik döneminde hele de işin içinde uyuşturucu varsa işimiz daha da karmaşıklaşabiliyor. Bilindiği gibi esrar ve bazı maddeler, şizofreniyi tetikleme bakımından çok etkilidirler.
"Olur böyle şeyler" diyenleri dinlemeyin
Sonuç olarak eğer ergenlik döneminde olan bir gençte çeşitli düşünce ve davranış bozuklukları görürseniz, dikkatli olun. Belki de sıradan bir ergenlik dönemi uyumsuzluğudur. Ama "Ne olur ne olmaz" diyerek yaklaşmak en doğrusudur. En nefret ettiğim yaklaşım "Merak etmeyin bir şey olmaz, ergenlik döneminde olur böyle şeyler" yaklaşımıdır. Bu nedenle teşhisi ve tedavisi gecikmiş birçok şizofreni vakayı gördüm. Kırsal yörelerde cahil kişiler hacı-hoca ve muskacılar yüzünden gecikebiliyor. Şehirlerdeki sözde eğitimli kişiler ise "NLP'ci", "yaşam koçu", "bioenerji uzmanı" gibi yanlış adreslerde oyalanabiliyorlar.