KEKELEME

Çok yaygın bir konuşma bozukluğudur. Bir kelimeyi hiç söyleyememe veya konuşurken bir heceyi çıkaramama durumlarıdır. Heceyi birçok defa tekrarlar ama kelime yine de çıkmaz. Bu arada ayağını yere vurma, başını yana atma veya gözlerini sıkma gibi bedensel davranışlar olabilir. Birçok zaman alışkın olduğu kişilerin yanında kekeleme olmaz iken yabancıların yanında konuşamaz. Örneğin evde rahatça konuşan bir çocuk sınıfta öğretmeniyle hiç konuşamayabilir.
Kekelemenin ortaya çıkış nedeni tam olarak bilinmemektedir. Çok çeşitli nedenler yüzünden ortaya çıkabilir. Bazı çocuklarda ailesel genetik bir yatkınlık olabiliyor ama bu her çocuk için kesin değildir. Yani kekeme bir kişinin çocuğu illa da kekeme olur diye bir kural yoktur. Birçok kişide ilk ortaya çıkışı heyecanlı ve korkutucu bir olay sonrasında olabilir. Bir trafik kazası, köpek saldırısı veya yetişkinin çocuğu azarlaması-dövmesi sonucunda kekeleme başlayabilir. Kekeleme ortaya çıktıktan sonra aile ve çevrenin hatalı davranışları sayesinde kronikleşebilir. Çocuk kekeleyince herkes aceleyle üzerine atılır ve "sakin ol... Heyecanlanma... Yavaş yavaş konuş" diye nasihat vermeğe çalışır. Tedirgin olan yetişkinlerin heyecanlı bir şekilde "sakin ol" diye nasihat vermesi aslında çocuğun sıkıntısını daha da artırır. Sıkıntısı artan çocuğun kekelemesi de iyice fazlalaşır. Daha sonra da çocukta güvensizlik ve aşağılık kompleksi başlayabilir. Nasıl olsa konuşamayacağından endişe eden çocukta bu kekeleme korkusu kendini gerçekleştiren olumsuz bir kehanet gibi olur.
Genellikle 12 yaşından önce, 2-7 yaşlar arasında başlar. Hafif vakaların yüzde 80'i ergenlikten önce kendiliğinden iyileşir. Yetişkinlikte devam etmesi oldukça enderdir. Eğer çocuğunuzda herhangi bir konuşma bozukluğu varsa ilk önce bir psikiyatriste, çocuk psikiyatristine veya klinik psikoloğa göstermenizde yarar vardır.
Özel olarak kekelemeyi düzelten bir ilaç dünyada yoktur. Ama bazı ilaçlar çocuğun sıkıntısını, gerginliğini ve depresyonunu düzelterek konuşmanın düzelmesine yardımı olabilir. Ailelerin kekelemesi olan bir çocuğu bir uzmana götürdüklerinde genellikle beklenti, sihirli değnek ile bir anda iyileşmenin sağlanmasıdır. Ne yazık ki böyle bir beklenti mümkün değildir. Doğru olarak yapılması gereken psikoterapi ve konuşma tedavisidir ve bu da genellikle uzun süreli bir uğraştır. Ritm uygulaması, hipnoz veya gevşeme teknikleri gibi kekemelik tedavisinde başarılı olan birçok yöntem vardır. Eğer aileler tutarlı ve sabırlı olursa zaman içinde başarı şansı çok yüksektir. Yani aslında kekeleme tedavi edilebilen bir rahatsızlıktır. Ancak tedavi konusunda en büyük engel genellikle ailelerdir. Acele sonuca ulaşma isteği farkında olmadan tedaviyi zorlaştırır. Hele hele bu konuda çocuğa baskı yapılması iyileşmeyi iyice imkansızlaştırır. Baskı yapılması kadar zararlı olabilen bir diğer yaklaşım da çocuğun aşırı şımartılmasıdır. Bazı aileler çocuğun morali bozulmasın diye çocuğa aşırı bir hoşgörü içinde olabiliyorlar. Yani birçok aile farkında olmadan bozukluğu besleyebiliyor. Sonuç olarak kekelemesi olan bir çocuk tedaviye alınırken aynı anda aile de tedavi edilmelidir. Aile ve çocuk beraberce ele alınmalıdır.