Yunanistan ve Fransa'daki seçimler bir taraftan Avrupa Birliği'nin geleceğini belirlerken diğer taraftan küresel piyasaları yönlendiriyor. Fransa'da uzun aradan sonra sosyalist bir liderin cumhurbaşkanı olması biraz taşları yerinden oynatmışa benziyor. Piyasaların ilk tepkileri olumuz geldi. Sürpriz yok yani. Yazının son cümlesini şimdiden yazayım, piyasaların verdiği olumsuz tepki yerini yeniden iyimserliğe bırakacak. Neden derseniz? Çünkü her iki ülkedeki yeni siyasi oluşum bir süre önce uygulamaya konan "tasarruf önlemlerini" sabote edemeyecek ya da sabote etme lüksleri bulunmuyor. Ya uygulayacaklar ya da uygulayacaklar.
Fransa'ya göz atalım öncelikle...
Fransa'nın bu yıl büyüme hızı ancak yüzde 0.3, seneye 0.9 seviyesinde olacak. İşsizlik oranı ise hemen hemen Euro Bölgesi ortalamasını yakalıyor; yüzde10. Büyüme hızından öte tasarruf önlemlerini gerektiren asıl mali performansı. Bütçe açıklarının milli gelire oranı yüzde 4,7. Yüzde 3 olan Maastricht kriterlerinin oldukça üzerinde bir açık. Yine Maastricht kriterlerine göre üst limiti yüzde 60 olan borç stoku oranı Fransa'da yüzde 100 sınırına dayanmış durumda. Yunanistan'ın başlattığı ve İspanya ve İtalya gibi ülkelerin eklenerek oluşturduğu zincire yeni bir halka gibi eklenebilir Fransa bu makroekonomik parametrelerle. İşte bu yüzden hangi lider gelirse gelsin halkın zorla kabullendiği tasarruf önlemlerini uygulaması gerekiyor.
ÇOK PARTİLİ KOALİSYON
Gelelim Yunanistan'a...
Teknokrat başbakanın gideceği tahmin ediliyordu Yunanistan'da. Ancak tahmin Samaras'ın hükümet kuracağı yönünde idi. Avrupa Birliği'nin daha doğrusu Euro Bölgesi liderlerinin Yunanistan'ı kurtarmak üzere öne sürdükleri koşullarda Samaras'ın imzasının yeterli olacağını düşünüyorlardı. Asıl sürpriz Yunanistan'da oldu. Kurtarma paketini onaylayan ve sürdürülmesinde destek verecek olan siyasi parti temsilcileri 150 sandalyede kaldılar. Kısacası sorun Fransa ile aynı. Piyasa aktörleri, yeni iktidarların halka sıcak görünmek için önlemlerden taviz vermesi halinde, bir çuval incirin berbat olacağına inanıyorlar. Yunanistan'ın yukarıda Fransa için verdiğim parametreleri tek tek hatırlatmama gerek olmadığını, durumun ne kadar vahim olduğunu, önlemlerin rafa kalkmasının solumun cihazındaki hastanın fişinin çıkarılmasına benzeyeceğini söylememe gerek yok sanırım.
Piyasalara olan olası etkilere de bir göz atalım...
PİYASALARA YANSIMASI
Fransa ve Yunanistan'ın bulunduğu Euro Bölgesi, küresel krizin en temel kaynağı ABD ekonomisinden sonra. Dolayısıyla, piyasa aktörlerinin risk algısı güçleniyor. Tahvil risklerini gösteren CDS'ler bu haftaya yükselişle başladı. Fransa'nın 5 yıl vade tahvil CDS'i 200 puan'ın, Yunanistan'ın aynı vade için geçerli olan CDS primi ise 1100 puanın üzerine çıktı. Ancak, bırakın uzak coğrafyadaki ülkeleri, aynı alandaki ülke tahvil CDS'leri de sınırlı oranda etkilendi siyasi krizden. Zaten gösterge tahvillerin oranlarındaki yükselişin de minimum düzeylerde olduğunu gözlemliyoruz.
Asıl tepki hisse senetleri piyasalarından geldi doğal olarak. Yine de önemli bir tepki olmadığının altını çizelim. Örneğin Paris Borsası CAC 40 endeksindeki iniş yüzde 38 idi. Avrupa'nın amiral gemilerinin yer aldığı Stoxx 50'deki düşüş yüzde 0.26, Stoxx 600'deki ise yüzde 0.36 seviyelerinde kalıyordu yazımı kaleme alırken. İlginçtir ki İMKB 100'ün kaybı biraz daha fazla idi. Eğer Avrupa liderlerinin yaptığı kağıttan evi Hollanda ve Yunanistan hükümeti yıkmaz ise, siyasi değişikliğin piyasalar üzerindeki etkisi abartılı olmayacak. FED ve Avrupa Merkez Bankası'nın yapacağı üçüncü likidite enjeksiyonuna kadar bu tür gelişmeler para sihirbazlarının kar marjlarını açmaktan daha öteye gitmeyecek.
Merkel partnerini değiştirdi. Merkozy artık yok. Merlande'ye hoş geldin diyelim...