İran'la ilgili gözlemlerimi aktarmaya devam ediyorum. Hiç şüpesiz İran'da beni en fazla etkileyen husus kadınlardı. Türkiye'den bakınca İranlı kadını nasıl düşünürüz? İslami rejimin ağır baskısı altında inim inim inleyen, erkeklerin köle muamlesi yaptığı ve hiçbir hakları olmayan bir zümre değil mi? Bizim kafamıza yıllar içinde sokulan görüş bu ama hiç öyle değil. Böyle düşünenler İran'da tam bir hayal kırıklığı yaşamaya mahkumdurlar. Örtünme zorunluluğu sürmekle birlikte İranlı kadın bunu da kendine göre bir stil geliştirerek aşmış. Onun dışında İran tam anlamıyla "anaerkil" bir toplum. Patron kesinlikle kadın İran'da. Evi de, erkeği de, parayı da kadın yönetiyor bu ülkede. Zaten İranlı kadınların kendilerine olan güveninden belli bu. Mesela bir İranlı kadın sizinle asansörde karşılaştığı zaman rahatlıkla hal hatır sorup, sohbet edebiliyor. Türkiye'de nadir görülen bir davranış. Orada öğrendik ki İranlı kadın pek evde yemek filan yapmazmış, aileler genellikle dışarda yemek yerlermiş. Zaten lokantalar, otel lobileri bakımlı, yanlız İranlı kadınlarla doluydu.
***
İran'daki bu baskın kadın hakimiyetini İranlı erkeklere sorduğumuzda gülüyorlar ve bu durumu bir biçimde onaylıyorlar. Karısından korkan erkeklere "zenzelil" diyorlamış ve Farsça'da "kılıbık" sıfatının karşılığıymış. Ve çok enteresandır, aynı Farsça'da bizim erkek üstünlüğünü ifade eden "kazak" kelimesi bulunmuyor. Bu durumdan rahatsız olup olmadıklarını öğrenmek için biraz deştiğimiz zaman İranlı erkeklerin hiç de rahatsız görünmediklerine şahit oluyoruz. Gülerek bize şu espriyi yaptılar: "Napolyon'a sormuşlar: Karından korkuyor musun? O da cevap vermiş: Niye korkmayayım ki, ben erkek değil miyim!"
***
Bu arada İran'a gidenleri en fazla çarpan şey sanırım İranlı kadınların olağanüstü güzelliği. Bizim İzmirli kızlar kusura bakmasınlar ama İranlı kızların güzelliği yanında onların güzeliğinin lafı bile edilmez. Arian ırkın bütün özellikleri bir biçimde İranlı kadının bir yerinde temsil ediliyor. Mermer gibi bir ciltleri var İran kadınlarının. Gözleri kesinlikle metafizik dalgalar yayan bir organ sanki. Eski edebiyatın Farsça'dan aldığı "tiri müjgan" gibi kelimeleri neden kullandığı İran kadınlarını görünce daha iyi anlaşılıyor. Ya da dünyanın en güçlü şairlerinin, Hafız'ın, Sadi'nin, Firdevsi'nin neden bu topraklarda yetiştiği... Bu güzellik bir de o yüksek özgüvenle birleşince ortaya müthiş bir cazibe çıkıyor. Elbette çok bakımlı İranlı kadınlar. O kara çarşafın altında pahalı markalar herkesin gözüne ilişiyor. Bu tabloyu görünce hiçbir baskıcı rejimin kadınlar üzerinde kalıcı tesirler yaratamayacağını anlıyorsunuz. İranlı kadınlar aynı zamanda çok eğitimliler. En güçlü rejim muhalifleri kadınlar. Bazı sanat alanlarında ve yazarlıkta İran kadınları batılıların dahi önünde. Nobel alan bir kadın yazarı var örneğin. Şu anda dünyada "İran sineması" diye bir gerçek var ve tam 11 tane tanınmış kadın yönetmene sahip.
Bu satırları okuyanlar gereksiz İran güzellemeleri yaptığımı filan sanmasın. İran'ın eleştirilecek birçok yanı var. Bir kere Türkiyemizin demokrasisi, özgürlük ortamı, gelişmişliği İran'ı 50 yıl geride bırakır ancak bilelim ki İran onlarca yıldır birilerinin ideolojik nedenlerle bizim kafamıza soktuğu türden bir kötülük ülkesi filan da değil. Türkiye'nin iyi ilişkiler kurması gereken kocaman bir ülke İran.