Klişeleşmiş bir söz ama her şeyin başı eğitim. Turizmin de, kalkınmanın da temelinde eğitim yatıyor. İki günlük Elazığ gezisi sırasında aldığım notlara bakınca, üzülerek bölgenin her konuda sınıfta kaldığını söyleyebilirim. Tabii bazı konular sadece bu ili kapsamıyor, ulusal bir sorun ama son örneğimiz Elazığ olduğu için bu bölgeden yola çıkıyorum. Kaldı ki Elazığ benim memleketim. Dost acı söyler misali, yanlışları sıralayalım.
Tuvalet sorunu: Bunu başa aldım, çünkü çok önemli bir konu. İstanbul'dan doğuya gidince başta havaalanı olmak üzere, otel, restoran, dinlenme tesisi gibi yerlerde alafranga tuvaletin yerini alaturka tuvalet alıyor. Olabilir; kimi insanlar bu tür tuvaleti tercih edebilirler ama bazı insanlar da alafrangayı tercih ediyor. Bu tür tuvaletin olmaması kadın-erkek, yerli-yabancı tüm turistler için sorun teşkil ediyor. Milyarlık yatırımlar yapılırken neden tuvalet atlanıyor anlamam mümkün değil. Yöre halkı alaturka tuvaleti istiyorsa, yarısı öyle yarısı da misafirlerin istediği şekilde yapılır.
GARSON EĞİTİMİ ŞART!
Madem ki misafirperveriz onlara, işinize geliyorsa diye dayatmak olmaz. Onların alışkanlıklarına da saygı duymamız lazım. Ayrıca bu konuda bir veri var mı merak ediyorum, çünkü bu tür tuvaleti tercih edenler, evlerinden çıkmayan veya dışarıda tuvalete gitmeyenler. Çünkü alaturka tuvalet hiç pratik değil. Ne erkekler ne de kadınlar için.
Hizmet sorunu. Önemli bir konu daha. Bu sorunun çözümü için yerel yöneticilere iş düşüyor. İşletmeye ruhsat verilirken servis elemanlarının eğitimini de göz önüne almalılar. Özellikle turistik işletmelerde. Harput'ta meşhur bir restorana gittik, geleceğimiz biliniyor, önceden rezervasyon yapılmış, masada tabak ve bardak dışında hiçbir şey hazır değil. Masaya oturduk, hemen çorba servisi yapıldı. Ama masada ne ekmek var, ne de ekmeğin yanına katık olacak bir şey. Bölgenin tulum peyniri, cevizi var, ekmekleri, pideleri güzel. Masada bunlar yok.
ELAZIĞ'DA İÇKİ YOK!
Çorba gelince herkes ekmek istiyor tabii. Bekliyorsunuz, çünkü garsonlar ezme salata getirmekle meşgul. Bu arada su da yok ama masada. Su istiyorsunuz. Garsonlardan biri koltuğunun altına pet şişelere alarak geliyor. Bir koşturma, bir telaş. Bu arada bir şey istediyseniz daha da çok telaşlanıyorlar. Telaş aksaklıklara yol açıyor. Sinirleniyorlar, tabaklar önünüze adeta atılıyor. Oysa gelecek kişiler belli, hazırlığınızı önceden yapsanız ya.
Yerel sorun: Bu Elazığ'ı ilgilendiren bir sorun. Çevresindeki iller markalaşma yolunca giderken, Elazığ hiçbir şey yapmamış. Şehrin mermeri meşhur, bu mermer Beyaz Saray'da bile kullanılıyor ama bununla yapılmış hediyelik hiçbir eşya sunulmuyor turiste. Bir diğer marka değeri üzüm; Öküzgözü. Hiçbir yerde bununla ilgili bir iz göremiyorsunuz. Bu üzümle yapılmış şarap hiçbir yerde yok. Şehirde otel dışında içki içilen hiçbir yer yok.
Yeni yeni otel ve restoranlarda Elazığ mutfağının yemekleri sunulmaya başlanmış ama hem seçim hem lezzet bir felaket.
Bir turist gittiği yerden güzel izlenimlerle dönmeli ki, anlatacak bir şeyleri olsun, hem başkalarını oraya göndersin hem de bir daha gitsin.
Bodrum'da bir restoran
Madem hizmet ve lezzetten söz açtık, bir de olumlu örnek vereyim. Miam adını Bodrumlular biliyordur. Yıllardır Göltürkbükü'nde kulüp olarak hizmet veren bu İtalyan restoranı, bu yaz Bodrum'un merkezine de geldi. Marina'nın karşısına açılan Miam, pizzaları ve zengin şarap kavı ile ilgi görüyor. Bunda mutfağı yöneten Ayşe Günaydın'ın payı büyük. Anadolu'daki işletmelere de mutlaka kadın elinin değmesi gerekiyor. Mardin'deki Cercis Konağı örneğinde olduğu gibi kadınlar mükemmeliyetçi özellikleri nedeniyle işletmelerini kusursuz hale getirmek için büyük çaba harcıyor.
Ayşe Günaydın'ın mönüsü de çok zengin ve iddialı. İtalyan usülü sebze ızgara, elma ve bal ile servis edilen İtalyan peynir tahtası, şarküteri tabağı ve risottalarını sanat eseri gibi sunuyor.