Son yazımızda ilk çeyrek büyümesine ilişkin verileri Türk ekonomisi açısından değerlendirmiş, büyümenin esnaf ve sanatkarlar açısından değerlendirilmesini ise bu yazımıza bırakmıştık.
Türkiye İstatistik Kurumu tarafından 2014 yılının ilk çeyreğine ilişkin büyüme verilerine göre, Türkiye ekonomisi, yılın ilk çeyreğinde (beklentilerin üzerinde), yüzde 4.3 oranında büyümüştür. Yani 2013 yılının ilk çeyreği ile bu yılın ilk çeyreği kıyaslandığında, mal ve hizmet üretimi yüzde 4.3 oranında artış göstermiştir.
Ekonomik büyüme ülkemizde üretim ve harcamalar olmak üzere iki farklı yöntemle hesaplanmaktadır. Üretim yöntemiyle hesaplanan büyüme hızlarının esnaf ve sanatkarlarla ilişkisi daha çok girdi-üretim boyutuyla ilgilidir. Bir başka deyişle tarım, sanayi ve hizmetler sektöründe üretim arttığında bu sektörlere girdi üreten (ekipman, araç, gereç, bakım ve onarım) ve tedarik sürecinde (nakliye gibi) rol alan esnaf ve sanatkarların da işleri artmaktadır.
Harcamalar yoluyla hesaplanan büyüme rakamları ise; tüketim harcamaları (kamu ve özel), yatırım harcamaları (kamu ve özel), mal ve hizmet ihracatı-ithalatı verilerinden hesaplanmaktadır.
Esnaf sanatkarlarımız daha çok tüketim malları üretimi (lokantacılık, fırıncılık gibi) ve tüketime aracılık faaliyetlerinde (bakkallık, manavlık, pazarcılık gibi) yoğunlaşmaktadır. Bu nedenle tüketim harcamalarındaki büyüme esnaf ve sanatkarlarımız açısından daha büyük önem taşımaktadır.
DÜŞÜK PAY
2014 yılının ilk çeyreğinde tarım sektörünün yüzde, 3.9, sanayi sektörünün yüzde 5, hizmetler sektörünün yüzde 5.2 oranında büyüdüğü görülmektedir. Ne var ki bu sektörlerdeki büyüme, esnaf sanatkarlarımıza yeterince yansımamıştır.
Nitekim 2014 yılının ilk çeyreğinde ticaret sektörü yüzde 3, ulaştırma sektörü yüzde 2.9, konaklama ve yiyecek hizmetleri yüzde 1.2 oranında büyümüştür. Üyelerimizin faaliyet alanlarındaki büyüme, yani esnaf sanatkarların işlerindeki artış ekonominin genelinden daha düşük kalmıştır. Bu durum, üyelerimizin büyüyen ekonomi pastasından daha düşük pay aldıklarını göstermektedir.
Öte yandan, 2014 yılının ilk çeyreğinde özel tüketim yüzde 2.9 artarken özel yatırımlar yüzde 1.3 oranında gerilemiştir. Bu çerçevede tüketim malları satan veya buna aracılık eden esnaf sanatkarların da ekonomideki genel büyümeden (yüzde 4.3) daha düşük bir iş artışı yaşadığı anlaşılmaktadır.
DESTEK PAKETİ
Özetle, 2014 yılının ilk çeyreğinde üyelerimizin gerek üretimdeki gerekse harcamalardaki büyümeden yeterince pay alamadıkları görülmektedir.
Bir başka deyişle göreli olarak fakirleşmişlerdir. Bu durum bir taraftan AVM'lerin yarattığı haksız rekabet ortamından bunalan diğer taraftan öz sermaye yetersizliğinden bunalan esnaf sanatkarlarımıza yönelik bir "destekleme ve geliştirme" paketinin acilen hazırlanması ve uygulanması gereğine işaret etmektedir.
Bu bağlamda da gecikmiş olan Esnaf ve Sanatkar Şurası'nın yapılmasının önemini ortaya çıkmaktadır. Hangi pencereden ve konumdan bakılırsa bakılsın, esnaf sanatkarlar için yeni bir şeyler söyleme ve hayata geçirme zorunluluğu net bir şekilde görülmektedir.