Bir aydır rahattık, FED nihayet faiz artırımı için Aralık ayında düğmeye basmış biraz piyasalardaki gerginliği almıştı. Ama bu izlediğimiz can sıkıcı şey ne yazık ki dizi film. Devamı var yani... Bugün FED toplanıyor yılın ilk toplantısı için... Yarın akşam Türkiye'de akşam dokuz iken kararlarını açıklayacaklar.
Nasıl bir faiz kararı verecekleri olasılığını değerlendirelim...
Birinci ve güçlü olan olasılık federal fonlama faiz oranını mevcut seviyede tutmaları gibi görünüyor. Neden derseniz? Faiz kararı verecek olan "Federal Açık Piyasa Komitesi" üyelerinin 5'i bu yıl değişti. Daha güvercinleşti. Daha doğrusu şahin olarak tanımladığımız agresif politikalardan yana olan üyelerin yerine daha ılımlı bakış açısına sahip üyeler geldi. Gidenler San Francisco, Atlanta, Richmond ve Chicago FED başkanları... Onların yerine gelenler ise Cleveland, Bostan, Kansis City ve St. Louis FED başkanları...
BEJ KİTAP DİYOR Kİ!
Elimizdeki diğer bulgu her toplantı öncesi geleneksel olarak yayımlanan "Bej Kitap"... Ocak ayına ait Bej Kitap Amerika'nın belli bölgelerindeki ekonomik aktivitelerin değişim hızında bir önceki aya göre fazla bir değişiklik olmadığını gösteriyor. FED başkanlıklarının yer aldığı 12 bölgedeki durumu yansıtan Bej kitaba göre birkaç sektördeki kıpırdanma sürme eğilimini korumuş. Örneğin 7 bölgede endüstriyel üretimdeki artış önceki dönemdeki düşüşten biraz daha fazla gerçekleşmiş. Buna karşın turizm sektöründe karışık bir durum gözlemlenmiş. Artan bölgelerle azalan bölgeleri yan yana getirildiğinde sektörün yerinde saydığı sonucu çıkıyor. Aynı şekilde otomotiv sektörü de bölgelere göre değişkenlik göstermiş. Bu sektördeki büyümede genel olarak değerlendirildiğinde oldukça ılımlı seviyede kalmış.
Konut sektöründe çok az da olsa yukarı yönlü hareket içinde bulunduğumuz ayda da sürmüş. Gerek hane halkı gerekse gayrimenkul sektöründe çalışan profesyoneller bazında kitapta yapılan değerlendirmeler pozitif görünüyor. Hem aktiviteler ılımlı seyrediyor hem de istihdama olumlu katkı yapıyor.
TARIMDA SORUN VAR
Sorunlu sektörlerin başında tarım geliyor. Üretim gerilemiş iklim koşulları ve güçlenen dolar yüzünden. Çiftçiler satış gelirleri düştüğü için üretim yapmak istemiyorlar Bej kitaba göre...
Komitenin faiz kararında belirlediği kırmızı çizgilerden emek piyasasına gelirsek...
Faiz artırmak için elindeki en güçlü koz emek piyasasında atılan kayda değer adımlar. Üçüncü parasal genişlemenin sonlanması sırasında işsizlik oranı yüzde 7'nin üzerinde idi. Şu an ise yüzde 5'in altına kadar inmiş durumda. Sadece istihdam kalitesinde küçük kaygıları var Komitenin... Yarı zamanlıların fazla olması, elde edilen gelir seviyeleri gibi.
Komitenin büyüme ve enflasyon dışında üçüncü kırmızı çizgisi; enflasyon... Girdi fiyatları ve nihai ürün fiyatları hemen hemen tüm bölgelerde ya yatay ya da aşağı yönlü hareket ediyor. Yani yüzde 2 sınırının oldukça altında kalıyor.
Ortaya çıkan resim Komitenin Ocak ayında değişikliğe gitmeyeceğini federal fonlama oranını yüzde 0,25-yüzde 0,50 aralığında sabit tutacağını gösteriyor. Eğer bu sonuç çıkarsa tüm borsalarda toparlanır ve kayıpların geri alınması hızlanır. Yani borsalardan düzeltme hareketleri gelir. Doğal olarak dolar da diğer para birimleri karşısında çok az değer kaybeder.