Perşembe günü Merkez Bankası Para Politikası Kurulu'nun olağan toplantısı vardı.
Yeni Başkan, koltuğuna oturduğundan bugüne sadece bir toplantıyı pas geçti, diğerlerinde 25 baz puan indirimlerle faiz koridoru üst bandını yüzde 8,25 düzeyine kadar getirdi. Enflasyonun ve FED'in güvercin yaklaşımının açtığı alandan yararlandı haklı olarak...
Böylece ikincil hedeflerinden büyümeyi biraz daha ön plana almaya çalıştı. Artık yol bitti gibi...
Açılan alanları kullandığı için faiz indirimine ara verebilir Merkez Bankası.
Yazımı kaleme aldığımda henüz Merkez Bankası kararını açıklamamıştı.
Bu yüzden neden faizleri indirmemesi gerektiğini rasyonel gerekçelerle yanıtlamaya çalışayım...
Aksi haber alırsak da bir sonraki yazımda analizimi biraz daha derinleştiririm.
İNDİRİME ARA
Evet faiz indirimine ara verecek Merkez Bankası... Daha doğrusu ara vermek zorunda kalacak.
Çünkü doların ateşi yükseldi ve arada bir hafif düşse de yeniden yukarı bandı tercih ediyor. Geçici unsurlar biraz ateşi yükseltti, kısa süre içinde yeniden geriler gibi bir düz mantık da işletemeyiz. Neden derseniz? Kurlar bir üst banda çıktıktan sonra, çok kısa süreler hariç, gerileyip kaldığı yere geri dönmüyor.
İki istisna yıl hariç... 2008 küresel krizinden sonra doların TL karşısındaki hareketlerini inceledim ve yıllık değişim oranlarını hesapladım.
Sonuçlar şöyle; 2008 yılı başlarında kriz öncesi kur 1,16 seviyesinde iken krizinde etkisiyle o yılı 1,53'lerde kapatmış. Yani yüzde 30 civarında dolar yükselmiş. Baz etkisiyle 2009 yılı sonunda 1,50'de kalmış. 2010 yılında yüzde 4 ve 2011'de 22 yükselişle 1,90 sınırına dayanmış. 2012'de yine dinlenmeye geçtikten sonra yüzde 19, yüzde 9 ve yüzde 26 gibi oldukça yüksek oranlarda artarak geçen yıl sonunda 2,93 düzeyine ulaşmış. Bu yıldaki seyri malum...
Tırmanışta... Ortalamasını aldığımızda yüzde 13,75 rakamına ulaşıyoruz ki bu da enf- lasyonun oldukça üzerinde kalıyor. Orta Vadeli Program'da yapılan hem TL hem de dolar cinsinden GSYH büyüklüklerini göz önünde bulundurduğumuzda düz hesapla bu yılın ortalamasında doların 2,9587, 2017 yılında ise 3,1799 seviyelerinde kalacağı tahmin edilmiş.
HATA VE NOKSAN
Ödemeler dengesinde de dikkat çeken noktalar var tezimizi destekleyen...
İhracat, hizmet ya da yabancı sermaye olarak giriş yapmayan döviz kaynağını Merkez Bankası literatürde olduğu gibi "net hata ve noksan" kaleminde gösteriyor. Sınır ticareti ya da istatistiki derlemeler sırasında yapılan hataların yanı sıra ülkeye girmiş dövizler yer alıyor burada... Merkez Bankası'nın açıkladığı resmi rakamlardan geçen sene Ocak Ağustos itibarıyla 10 milyar 282 milyon dolar geldiğini görüyoruz.
Bu yılın eş döneminde sadece 5 milyar 428 milyar dolar var net hata noksanda...
Şunu vurgulamaya çalışıyorum; eğer kalan dört ayda öngöremediğimiz ama kayda değer giriş olursa dolar mevcut 3,05-3,10 bandını FED faiz artırım olasılığı yüksek olan Aralık başına kadar koruyabilir.
Bir artı, bir eksi ile tamamlayalım...
Merkez Bankası'nın faiz indirmemesi durumunda tahvil getirileri yabancı sermayenin risk iştahını açacak, dolayısıyla portföy yabancı sermaye girişini ivmelendirecektir.
Eksi ise... Moody's'in not indirimi sonrası mevzuatları gereği yatırım ve emeklilik fonları çıkış yapacak.
Fitch'in Kasım toplantısı yaklaşıyor, yaratacağı belirsizlik faktörünü de ekleyelim. Sözün özü enflasyon unsuru dışarıdayken bile sadece kur baskısı yüzünden Merkez Bankası faiz indirimine kısa ara vermeli... Nasılsa diğer araçlarıyla kredi kanallarını genişletebilir, büyümeye katkı yapmak için.