Eminim size de ilginç gelmiştir yazının başlığı...
Tek ana hedefi enflasyonu makul seviyelere çekmek, daha doğrusu fiyat istikrarını sağlamak olan bir merkez bankası enflasyon yükseldiği için rahatlar mı?
Çıkmaz bir durum varsa... Evet, rahatlayabilir.
Şöyle açıklayalım; Doğrudan enflasyon hedeflemesi rejimi uygulayan Merkez Bankası enflasyonu etkileyen faktörlerin ileriye yönelik olası değerleri üzerinden yaptığı öngörü ile faiz kararı veriyor.
Yani önden yüklemeli yöntem uyguluyor.
Bu ilkeden hareket eden Merkez Bankası zaten kurlardaki kayda değer sıçramadan kaygı duyuyordu.
Bu kaygının temel nedenleri; kur artışının yaratacağı dış ödeme zorlukları, para ikamesi, rezerv kaybı, büyümenin sekteye uğraması gibi makroekonomik faktörleri olduğu gibi daha da önemlisi gelecek enflasyona yapacağı baskı idi.
HASSAS DENGE DURUMU
İşte tamda bu noktada Merkez Bankası sanki mengeneye sıkışmış hissiyle bir taraftan kur baskısını azaltmak için faizleri yükselterek TL'yi değerli kılmak istiyor, diğer taraftan TL'nin maliyeti artacağından büyümeye zarar vermek istemiyordu.
Bu yüzden politika faiz oranını artırmak yerine diğer fonlama kanalları olan marjinal fonlama oranından ve geç likidite penceresini daha fazla kullanarak "ağırlıklı ortalama fonlama oranını" yükseltmeyi tercih etti.
Bir yerde sağ kulağını sol eliyle gösterdi diyebiliriz.
24 Ağustosta fonlama oranı yüzde 7,92 idi. Tam 3 ay bu seviyelerde yay seyir yapmış.
Ancak yeni yılda yüzde 8,31'le girmesine rağmen Ocak ayı içinde önce yüzde 9'a sonrada yüzde 10,27'lere tırmanmış.
İki temel fonlama olan haftalık repo ve gecelik borç verme sırasıyla yüzde 8 ve yüzde 9,25'de olmasına rağmen ortalama fonlama oranının bunun üstünde gerçekleşmesinin nedeni ise olağan olmayan fonlama kanalı "geç likidite penceresinin" devreye girmiş olması.
Artık enflasyon iki hanelere çıktığından Merkez Bankası faiz kararlarında kendini rahat hissedecek, birincil hedefini ön planda tutabilecek.
Yıl içinde geçerli olacak enflasyon değerlendirmesini şöyle yapmıştı Merkez Bankası:
"Enflasyon tahminlerine dair aşağı ve yukarı yönlü riskler bulunmakla birlikte, özellikle 2017 yılsonu tahminine ilişkin yukarı yönlü risklerin daha belirgin olduğu değerlendirilmektedir.
Son dönemde döviz piyasasında oynaklığın belirgin biçimde artması maliyet kanalıyla olduğu kadar beklenti ve fiyatlama davranışı kanalıyla da enflasyon üzerinde yukarı yönlü risk oluşturmaktadır.
Öte yandan, önümüzdeki dönemde iktisadi faaliyetteki toparlanmanın öngörülenden daha yavaş gerçekleşmesi durumunda talep koşullarının enflasyon üzerindeki düşürücü etkisi öngörülenden daha belirgin olabilecektir.
Tahminler üzerinde bir diğer belirleyici unsur olan gıda enflasyonu üzerindeki aşağı ve yukarı yönlü risklerin dengeli olduğu değerlendirilmektedir."
MALİYETLER ARTTI!
TÜİK tarafından açıklanan son enflasyon verileri de kısaca göz atalım...
Talep enflasyonu göstergesi TÜFE geçen ay yüzde 0,81 düzeyinde yükselmiş. Yıllık TÜFE ise yüzde 10,13 olmuş. Sebze ve meyve, temel mallar, konut ve ulaştırma gibi halkı yakından ilgilendiren ürün grupları ortalama enflasyonun üzerinde kalmış.
Üreticilerin üretim aşamasında üstlendikleri maliyetlerdeki artışı gösteren Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksi de aylık yüzde 1,26 ve yıllık yüzde 15,36 düzeylerine kadar çıkmış.
Çekirdek enflasyon göstergeleri yeni hesaplamayla TÜFE D grubu da yüzde 9,40'lara gelmiş.
Sözün özü Merkez Bankasının enflasyon yükseldiği için elinde artık haklı gerekçesi olacak ve ana hedefi fiyat istikrarı ile uyumlu faiz politikası kararları verebilecek.
Yani sıkıştığı mengeneden bir nebze kurtulacak.