Onbir Ayın Sultanı Ramazan, nihayet geldi. Bu kutsal ay boyunca oruç tutanlar için, günün önemli iki öğünü iftar ve sahur. Oruç ibadetini yerine getirirken sağlıklı kalabilmek için dikkat edilmesi gereken kuralların başında sahura kalkmak geliyor. Zira boş mide ile güne başlamak sağlığı birçok açıdan riske atıyor. Beslenme ve Diyet Uzmanı Erkan Erdal, "Sahursuz başlanan oruçla 15 saatlik açlık ve susuzluk süresi 18-20 saate uzuyor. Bu durumda ertesi gün dikkatte azalma, gerginlik, halsizlik, baş dönmesi, iş kazalarında artış, tansiyon ve şeker düşüklüğü gibi olumsuzlukların yaşanacaktır" diyor. SAHURDA ÇAY İÇMEYİN
Gün boyu sürecek açlık ve susuzluğa daha kolay tahammül edebilmek için sahurda mideyi terk etme ve sindirim süresi daha uzun olan proteinli ve lifli besinler tüketilmesi gerektiğine dikkat çeken Diyet ve Beslenme Uzmanı Erkan Erdal, "Sahurda peynir, yumurta, süt, kepekli ekmek tercih edilmeli" diye konuştu. Sahurda siyah çayı, idrar söktürücü özelliği nedeniyle önermediklerini dile getiren Erkan Erdal, "Çay çok içildiğinde vücudun su ihtiyacı artar. Ayrıca çayın içindeki tanen maddesi, besinlerden demirin emilimini azaltır. Bu da kansızlığa yol açar" dedi.
ÇORBAYA KETEN TOHUMU ATIN
Ramazan'da pek çok kişi sindirim güçlüğü ca kabızlık sorunu yaşıyor. Bunun önüne geçebilmek için beslenmede kepek ekmeği, sebze ve meyve gibi lifli besinlere ağırlık vermek ve bol su içmek gerekiyor. İftar sonrasında yürüyüş yapmak da kabızlığı önlemede önemli rol oynuyor.
Kronik kabızlık çekenler bu dönemde sahur ve iftarda kuru kayısı ve erikten bolca faydalanmalı. Ayrıca iftar ve sahurda çorba, süt veya yoğurda birer tatlı kaşığı keten tohumu da katılabilir.
HERKES ORUÇ TUTAMAZ
Uzmanlardan gelen tüm oruç ve beslenme önerileri sağlıklı insanları hedef alıyor. Bunun dışında sağlık problemi olan kişilerin oruç ibadetini yerine getirmeden önce, oruç tutup tutamayacaklarını öğrenmek için mutlaka doktorlarına danışmaları gerekiyor. Genel olarak oruç tutması sakıncalı bulunan hasta grupları ise şöyle:
* Böbrek hastaları
* Şeker hastaları
* Kalp hastaları
* Ağır yüksek tansiyon hastaları
* Mide hastaları
* 9 yaş altı çocuklar
* Uzun seyahatte olanlar
* Karaciğer yetmezliği olanlar
* Ağır enfeksiyon geçirenler
Düşük kalorili Ramazan mönüleri
Sahur için
Mönü 1:
1-3 dilim ekmek
1-2 dilim peynir veya yumurta
5-6 zeytin
Sınırsız söğüş sebze
1 adet elma
1-2 çay kaşığı bal ya da reçel
1-2 ceviz veya 3-5 fındık
Mönü-2
1 bardak şekerli süt
bir dilim peynirli veya kıymalı börek
sebze söğüş
Mönü-3
1-3 dilim ekmek
1 kase kurubaklagil çorbası
bir kase yoğurt
sebze söğüş
Mönü-4
1 porsiyon melemen veya omlet (2 yumurta ile hazırlanmış)
1-3 dilim ekmek
meyve veya söğüş sebze
Form koruyan İftar mönüleri
Mönü-1
4-5 zeytin veya 3-4 hurma veya 1-2 dilim peynir
veya 1 kase ılık kepekli ekmek eklenmiş çorba
yarım saat 45 dakika sonra
1 porsiyon etli sebze yemeği
az yağlı salata
yoğurt
2-3 dilim ekmek
1-2 saat sonra
1 ya da 2 porsiyon meyve
veya sütlü bir kase tatlı
Mönü-2
2 zeytin, 2 hurma, 1 dilim peynir, bir kase çorba
yarım saat 45 dakika sonra
salata
haşlama veya fırında veya ızgara et 120 gram
yoğurt
1-3 dilim
1-2 saat sonra
1-2 porsiyon meyve veya komposto
Mönü-3
2 zeytin, 2 hurma, 1 dilim peynir, bir kase çorba
yarım saat 45 dakika sonra
bir tabak kurubaklagil
4-6 yemek kaşığı bulgur ya da pirinç pilavı veya makarna
salata ve yoğurt
1-2 saat sonra
meyve
Kalbiniz için doktorunuza başvurun
Kardiyoloji Uzmanı Dr. Hasan Yılmaz, kalp sağlığı ve oruç ilişkisi üzerine sorularımızı yanıtladı:
-Kalp sağlığı için tüm gün boyunca bir şey yiyip içmemek mi tehlikeli yoksa iftarda yemeğe aşırı yüklenmek mi?
Artık yemek öğün sayısı olarak 3 ana öğün yerine, üçün üzerinde sayıda ara öğünlerden bahsediyoruz. Sağlık için geçerli olanı küçük miktarlarda ve sık yemek. Bu durumda uzun süreli açlığın ardından ne kadar dikkat ederseniz edin, bir yüklenme söz konusu olacaktır. Ne kadar dikkat edilse de mutlaka yeniliyor ve uzun süren açlığın ardından bu ağır yemekler yüksek tansiyon ve ritim bozukluğu şikayeti ile acil servislere başvuruyu artırıyor.
-By pass ameliyatı olmuş bir kişi oruç tutabilir mi?
Yakın zamanda by pass olan bir kişi kendisini iyi hissetse bile henüz toparlanma döneminde olduğu için riske girmemeli. Bu kişiler birkaç kalem ilaç alıyordur. Tansiyon, kolesterol gibi değerleri düzene girmemiş olabilir. By pass ameliyatının üzerinden uzun süre geçmiş hastalarımızın da risk faktörleri olarak sıraladığımız; şeker, tansiyon, kolesterol gibi değerlerinin çok düzgün olması gerekir.
-Şeker hastası oruç tutabilir mi?
Bir şeker hastasının oruç tutması çok zor bir konu. Şeker seviyesi çok düzgün seyreden, çok düşük miktarda ilaç kullanan veya diyetle idare eden bir kişi için bile sıkıntılar olabilir.
DEĞERLERİNİZE GÖRE
Geçmişinde kalp krizi geçiren, ya da kalbi ile ilgili herhangi bir rahatsızlığı olan, oruçtan dolayı kalp sağlığını riske atmak istemeyen kişiler, sağlık durumları aşağıdaki şartları yerine getiriyorsa oruç ibadetini yerine getirebilirler.
* Şeker hastalığı yoksa,
* Tansiyon düzenli ise,
* Efor kapasitesi iyi ise,
* Fazla kilo problemi yoksa,
* Kolesterol problemi yoksa,
* Daha önceden kalbi hasar görmemiş ise,
* Ritim bozukluğu yok ise
Bu kişilerin takiplerini yapan doktorları da onay verirse, aldıkları ilaçlar iftar ve sahur için yeniden düzenlenerek oruç tutabilirler.
Tansiyon, şeker, kolesterol gibi değerleri düzgün olmamasına rağmen oruç tutmakta ısrarcı olan hastalar için Kardiyoloji Uzmanı Dr. Hasan Yılmaz'ın bir uyarısı var: "Bu hastalarımız için oruç gerçekten iyi sonuçlar vermiyor. Sağlıkları iyice bozulan bu hastaların tamamına yakını hastanelek oluyor. Bu nedenle Ramazan'ın birinci haftasından sonra hastaneye yatışlar artıyor."