Bereketli Akdeniz topraklarında yetişen tahıl ürünleri, sebze meyveler ve türlü otlar da tıpkı zeytinyağı, şarap ve balık gibi Akdeniz mutfağının vazgeçilmezleri arasında yer alıyor. Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi yayınlarının birincisi olarak basılan "Akdeniz Usulü Beslenme" adlı kitabın editörlerinden Dr. Eren Akçiçek, hastalıklardan koruduğuna inanılan, uzun ve sağlıklı bir ömür vaat eden Akdeniz mutfağı ile ilgili üç temel paradoks olduğuna dikkat çekerek, bir anlamda modern tıbbın Akdeniz mutfağına bu denli ilgili olmasının da nedenini açıklıyor: "Üç temel paradokstan ilki, Girit Paradoksu'dur ve günlük enerji gereksiniminin neredeyse yüzde 40'lık bölümünü zeytinyağından karşılayan Girit insanında aşırı sayılabilecek yağ tüketimine rağmen kalp damar hastalıklarına çok az rastlanması bu paradoksun temelini oluşturur. İkinci paradoks, Fransız Paradoksu'dur. Sigara tüketen, kırmızı ete düşkün, yağlı beslenen Fransız insanının buna rağmen kalp damar hastalıklarına çok az yakalanması ve ince kalmayı başarması yemeklerde düzenli tükettikleri kırmızı şaraba bağlanmış. Üçüncü paradoks ise 1970'li yıllarda ortaya çıkmış ve günde 300-400 gram yağlı balık tüketen Eskimo'larda kalp damar hastalıklarının çok az görülmesinin sebebi olarak balık gösterilmiş. Bu üç toplumda kalp damar hastalıklarının az görülmesinin sebebi olarak gösterilen zeytinyağı, şarap ve balık Akdeniz usulü beslenmenin de temelini oluşturuyor."GÜNDE BİR KADEH
Kırmızı şarabın beyaz şaraba oranla 5 kat daha yararlı olduğunu belirten Dr. Eren Akçiçek, "Bir kadeh kırmızı şarapta insan sağlığına müspet etki yapan 250 mg polifenol maddesi vardır. Bu miktar beyaz şarapta 50 miligramdır" diyor. Peki sağlığa yararlı olması için ne miktarda şarap tüketeceğiz? Dr. Eren Akçiçek, bu soruya Aristo'nun sözleri ile yanıt veriyor: "Bir kadeh şarap sağlık için, İkinci kadeh şarap neşe için,
Üçüncü kadeh şarap keder için, dördüncü kadeh şarap ayyaşlık için...
Demek ki içeceğimiz miktar bir kadeh şarap." Şarap içmeyenler, üzüm şırası, üzüm pekmezi gibi ürünlerden yararlanabilirler.
OMEGA ÜÇ KAYNAĞI SEMİZOTU
Ege bölgesindeki otlardan radika ve hindiba çok güçlü birer karaciğer dostu. Arapsaçı ve rezene ise çok iyi gaz söktürücü olarak biliniyor.
Maydanoz, roka, tere ve reyhan hem salatalara ayrı bir tat ve aroma veriyor hem de sağlığa sayısız katkıları var. Fazla miktarda su içeren bu otlar, yağ ve protein içermiyor. Buna karşılık insan sağlığına faydalı vitaminler, mineraller ve fitokimyasallar açısından son derece zenginler. Bu fitokimyasalların tıpta yeni yeni keşfedildiğine işaret eden Dr. Eren Akçiçek, "Örneğin semizotu dünyanın en faydalı otlarından birisi. Bitkisel omega 3 kaynağı. Balıktaki omega 3 yağının bitkisel formunu içeriyor. Ege mutfağında zeytinyağı ve pirinçle pişirildiği gibi çiğ olarak da salataya ilave ediliyor veya yoğurtla karıştırılıyor.
Çok da ucuz. Buna karşılık balık yağının yaptığı tıbbi etkilerin aynısını gösteriyor; kalp damar sağlığına faydalı, damarları koruyor, kalp krizi riskini azaltıyor" diyor.
Yemeklerde riviera salatalarda sızma
Tarih boyunca "kutsal ağaç" olarak adlandırılmış zeytin ağacının en değerli ürünü hiç kuşkusuz zeytinyağı. Çeşitli uygarlıklar tarafından "sıvı güneş" olarak da adlandırılan zeytinyağının çiğ tüketim için sızma olanının tercih edilmesi gerektiğini belirten Dr. Eren Akçiçek, "Sızma zeytinyağının asit oranı yüzde birin altındadır. Zeytinyağında asit yükseldikçe rafine işlemine tabi tutulması gerekir. Rafine zeytinyağı riviera tipi de yemeklerde tercih edilebilir" diyor.
Enginar hem mide hem karaciğer dostu
Akdeniz mutfağının baş tacı sebzelerinden olan enginarın semt pazarlarında "karaciğer dostu" olarak satıldığına dikkat çeken Dr. Eren Akçiçek, "Çok doğru bir tanımlama. Bizler de hastalarımıza öneriyoruz. Enginar karaciğerin temizlenmesine ve kendini yenilemesine yardımcı olur. Ayrıca mideyi de adeta bir tonik gibi kaplar ve rahatlatır. Bazen enginar tableti kullanımı ile ilgili sorular soruluyor. Tablet yerine mevsiminde taze, diğer zamanlarda dondurulmuş olarak bulabileceğiniz enginarı tercih etmenizi öneririm" diyor.
30 bilim insanı katkıda bulundu
"Akdeniz Usulü Beslenme" adlı 332 sayfalık kitap, Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi yayınlarının ilki olarak geçtiğimiz günlerde bastırıldı. Sunuş yazısını Gazeteci-Mutfak araştırmacısı Nedim Atilla'nın kaleme aldığı kitapta 30 bilim insanının Akdeniz mutfağını tarihsel, güncel, bilimsel ve sağlık yönünden ele aldığı yazılar yer alıyor. Editörlüğünü Dr. Eren Akçiçek, Dr. Semih Ötleş ve Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi Başkanı Mustafa Tan'ın üstlendiği kitap, bu alanda yazılmış en kapsamlı eser olma özelliği de taşıyor.