Özel Ento Kulak Burun Boğaz Dal Merkezi hekimlerinden Profesör Doktor İsmail Özdemir, bademcik ameliyatlarından işitme testlerine, baş dönmesinden antibiyotik kullanımına kadar kulak burun boğaz uzmanlarına sık sorulan 10 soruyu ve yanıtlarını Sarmaşık okurlarıyla paylaştı
-Bademcik ameliyatı kışın mı yapılmalıdır?
Bademcik ameliyatı her mevsimde yapılabilir ama eskiden yaz ishalleri ve çocuk felci salgınları yaygın olduğu için, yazın çocukları ameliyat etmekten çekinilirdi. Çünkü çocuğun boğaz bölgesine yapılan müdahale, bol sıvı alma ve yeme içme bakımından kısıtlama yaratırdı. Bununla beraber, halkımızın aklında, "Yazın sıcaktan kanama olur ve o nedenle bademcik ameliyatı yapılmaz" gibi yanlış bir bilgi var. Oysa günümüzde uygun şartlar sağlanarak yaz aylarında da bademcik ameliyatları yapılabilir.
-Kalsiyum ilaçları kullananlarda tükürük bezi taşı daha mı kolay oluşur?
T ükürük bezi taşları, çene altı tükürük bezi kanalının yerçekiminin tersi yönünde çalışması, salgısının daha kıvamlı olması ve kalsiyum birikmesi nedeniyle oluşan yapılardır. Ağız hijyeninin sağlanamaması, ağız ve diş bakımının iyi yapılamamasının da bunda önemli rolü vardır. Kalsiyum ve D vitamini kullanan kişilerde de bu durum biraz daha sık görülür.
-Ağızda yanma hissi neden oluşur?
Ağız ve dildeki bazı belirtiler vücuttaki bazı rahatsızlıkların; bazı kan hastalıkları ile mide-bağırsak sisteminin hastalıklarının işareti olabildikleri için dikkate alınmalıdır.
Ayrıca ağızda yanma hissi, dili tahriş edecek gıda alımına bağlı olarak da gelişebilir.
Alkol, sigara ve baharatlı yiyecekler de ağızda yanma hissine yol açabilir.
Yanma hissinin yanı sıra;
* Yutma güçlüğü,
* Ses kısıklığı,
* Boğazda bir yabancı cisim hissi
gibi belirtiler ise mutlaka bur kulak burun boğaz hastalıkları uzmanı tarafından vakit kaybetmeden değerlendirilmesi gereken belirtilerdir.
-İltihaplı akıntısı olan bir orta kulak enfeksiyonunda ağrı başlaması tehlikeli olabilir mi?
Bu durum, iltihabın orta kulak bölgesi dışında kafa içinde başka yerlere gittiği şüphesini doğurur. Özellikle uzun süredir akan bir kulağın akması bir süredir azaldıysa ve bu bölgede ağrı başladıysa bu durumun hekim tarafından değerlendirmeye alınması doğru olacaktır. O iltihabın akamadığı için kafa içinde birtakım yerlere gitme olasılığını atlamamak gerekir.
-Geniz eti ve bademciklerin alınması vücut savunmasında bir eksikliğe neden olur mu?
Son yıllarda bu konuda yapılmış araştırmalara göre, bademcik ameliyatlarından sonra belirgin bir problem yaşanmadığı tespit edilmiştir. Vücuttaki bazı antikorlar ameliyattan sonra kısa bir süre bir parça düşük seviyede kalabilir. Ama bu 10-15 gün gibi çok kısa bir süredir ve bu sürenin sonunda antikor seviyesi normale döner. Dolayısıyla bademcik ve geniz eti ameliyatlarından sonra vücut savunmasının zayıfladığını söyleyemeyiz. Ayrıca zaten bademcik veya geniz eti, hastaya zarar verdiği ve yarar sağlamadığı için ameliyatla alınmaktadır.
-Grip ve nezlede niçin antibiyotik kullanmamalıyız?
Grip ve nezle, virüs dediğimiz mikroorganizmaların vücuda girmesi ve üreme şansı bulmasıyla ortaya çıkan hastalıklardır. Antibiyotikler normalde virüslere etki etmez. Bu yüzden antibiyotik kullanmakla, boşu boşuna hem ilacın yan etkisine maruz kalmış, hem de ülke ekonomisine gereksiz yük bindirmiş oluruz. Bu nedenle nezle ve gribe, bakteriyel bir enfeksiyon eklendiğini düşündüren çok yüksek ateş ve boynunda beze gibi bulgular yoksa, antibiyotik kullanılmaz. Dinlenerek, bol sıvı alarak, ortamı nemlendirerek, istirahat ve uyku düzenine dikkat ederem vücudun kendi kendine bu virüsleri yenmesi beklenir.
Ama "Grip ve nezlede antibiyotik kullanılmaz" durumunun da istisnaları vardır. Ağır tedavi altındaki hastalarda; kemoterapi alan ya da bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar kullanan organ nakli hastalarında ya da çok ağır diyabeti olan yaşlı hastalarda doktor tarafından koruyucu olarak antibiyotik verilebilir.
-Soğuk algınlığında niçin bol sıvı almalıyız?
Bol sıvı almak vücuttaki mekanizmaların sağlıklı çalışabilmesi için önemlidir. Özellikle üst solunum yolunu koruyan mekanizmaların iyi çalışabilmesi için burun sıvısının belli bir seviyede olması gerekir. Yeterli sıvıyı almazsak üst solunum yolunda biriken mikroorganizmalar üreme şansı bulur. Bol sıvı almak, burun içini günde birkaç kez tuzlu su ya da tuzlu karbonatlı su gibi solüsyonlarla yıkamak önemlidir. Bu sayede burundan akciğere kadar tüm mekanizmalar sağlıklı çalışır ve rahatlar.
-Bebeklerin işitip işitmediğini nasıl anlayabiliriz? Yaptırılacak testler için belirli bir yaşı beklemek gerekir mi?
B ebeğin yanında ellerinizi yüksek ses çıkaracak şekilde birbirine çarptığınız zaman irkilir. Buna "moro refleksi" denir. Bu da bir göstergedir ama günümüzde modern cihazlarla da işitme testleri yapılabilmektedir. İşitme testinin doğumdan hemen sonra yapılması gerekir. Bu çok önemlidir çünkü geç kalındığında yapılacak tedaviler yararlı olmayacaktır.
-Kulak kiri işitme kaybına yol açar mı?
Dış kulak yolunda tıkamaya yol açacak şekilde duran kulak kiri bir miktar işitme kaybına yol açabilir. İşitmede azlık kirden kaynaklanıyorsa, hasta kulak temizliğinden sonra daha iyi duyarak farkı anlayabilir.
-Ani hareketlerde, eğilip kalktığımız anlarda ya da başımızı çevirdiğimizde oluşan baş dönmesinin nedeni nedir?
Ani hareketlerde meydana gelen baş dönmesi, tansiyonun ayarlanamaması durumunda beyne az kan gitmesiyle meydana gelir. Baş hareketleri ile oluşan baş dönmesi ise iki nedenle olur: 1- Ensemizde beyincik ve denge sistemine kan götüren damarların sıkışması ve giden kanın geçici olarak azalmasıyla baş dönmesi yaşarız. 2- İç kulakta yarım daire kanalları içindeki yapılardan ayrılan küçük kristaller, yarım daire kanalı içindeki sıvıda hassas yerlere temas ederek baş dönmesine yol açabilir. Bu şikayetler, ilaç ve fizik tedavi ile giderilebilir.