Merkez Bankası her zaman olduğu gibi FED'den önce toplantısını yaptı ve kararlarını duyurdu. Neden böyle bir sıralamanın tercih edildiğini yani Merkez Bankası'nın FED'den önce toplanmasını pek anlamış değilim. Çünkü, FED'in aldığı kararlara göre diğer ülkelerin merkez bankaları aksiyon alıyorlar. Bu FED'in onlardan büyük olduğundan kaynaklanmıyor tabiki. Sadece parasal genişleme politikaları çerçevesinde dolar enjekte etmesi ve bu dolarların sıcak para olarak her ülkeye kanalize olması ülkelerin ulusal paralarının dolar karşısındaki değerinde ciddi oynaklıklar oluşturuyor. Ucuz bedelle alınmış dolar cinsi kredilerin geri ödemelerindeki zorluklar gibi faktörler FED'in önden gitmesini sağlıyor.
Merkez Bankası Mart toplantısını yaptı. Yarın Türkiye saati ile 21'de FED de açıklayacak kararını. Olasılıkları daha önce değerlendirmiştik. Kısaca hatırlayalım isterseniz...
TAHVİL ALIMI VE FAİZ
İki parametreyi dikkate alıyor FED. Birincisi tahvil alım miktarı, ikincisi politika faiz oranı. İkinci faktörde bir değişikliğe gitmeyecek yakın zamanda. Zaten 2015'e kadar sıfır seviyelerini koruyacağını açıkça beyan etmişti. Merak edilen tahvil alım miktarını azaltma oranı. 10 milyar Aralık'ta, bir 10 milyar da Ocak'ta aşağı çekti ve 65 milyar toplam tahvil alımını ile dolar enjeksiyonunu sürdürdü. Şubat'ta toplantı yapmadı. Her yıl olduğu gibi... Bu arada FED Şubat, Mayıs, Ağustos ve Kasım aylarını pas geçip 8 toplantı yapıyor yılda. Yarın FED'in iki seçeneği var. Ya 10 milyar daha düşürecek tahvil alım miktarını ya da aynı seviyeyi bir ay daha sürdürecek. Eşit olasılığa sahip iki alternatifte kur oynaklığına fazla etki etmeyecek gibi. Piyasa aktörleri tarafından halihazırda fiyatlandı. Tabi satım için 10 milyar düşürmesini, yükselmesi için de aynı seviyeyi korumasını para sihirbazları malzeme olarak kullanmayı ihmal etmeyecekler.
Merkez Bankası da iki olasılığa karşın faizlerde bir değişiklik yapmadı ve mevcut seviyelerini korudu. Yine bankaları yüzde 12 olan marjinal fonlama oranından ve yüzde 10 düzeyindeki bir haftalık repo ihale oranından likidite verecek. Değişen piyasa koşullarına göre fonlamanın büyük kısmını yüzde 12'lerden yapıp ortalama fonlama maliyetini yüzde 11'lere yaklaştırır. Ya da enflasyonist baskının azalmasıyla çoğunlukla repo ihaleleriyle fonlayıp ortalama maliyeti yüzde 10'lara getirmeye çalışır.
HANGİ UNSURLAR
Merkez Bankası'nın bu kararlarının altında 3 temel unsur yatıyor. Enflasyon, cari açık ve kur hareketleri...
Mart toplantısında birinci faktörün yanı enflasyonun üzerindeki basıncın düştüğü kanısına varmış Para Politikası Kurulu üyeleri. Duyuruda vurgu şöyle yapılmış: "Ocak ayında yapılan güçlü ve önden yüklemeli parasal sıkılaştırmanın söz konusu risklerin orta vadeli enflasyon beklentileri üzerindeki etkilerini sınırladığı değerlendirilmişti." Şu ekleme de ardından geliyor: "Bununla birlikte baz etkisinin de kalkmasıyla Haziran ayına kadar enflasyondaki yükselişin devam edeceği tahmin edilmektedir." PPK'nın bu tespitlerini okursak... Para politikalarındaki sıkı duruş en az yılın ilk yarısının sonuna kadar süre gidecek. Bir aşama öteye gidelim... Haziran sonuna kadar faizlerin aşağı doğru gevşeme olasılığı oldukça düşük görünüyor.
Sıkı duruşta faiz oranlarının yüksek seviyelerinin yanı sıra alınan makro ihtiyati önlemlerde önem taşıyacak. Daha açık bir ifadeyle, kredi hacmindeki büyümenin hızları kontrol edilecek hem enflasyon hem de cari açık için.
Sözün özü, Merkez Bankası faiz ve kurlardaki tansiyonun normale indiğine inanıyor. Bu yüzden rota değiştirme ihtiyacı duymamış Mart toplantısında...