5510 sayılı kanun, kadın sigortalılara doğum borçlanması hakkı tanımaktadır. Burada amaç kişinin çalışma imkanının bulunmadığı ve primlerinin yatırılamadığı zorunlu süreçler nedeniyle mağdur olmasının önlenmesidir.
Bu düşüncelerle hazırlanan uygulamada, erkeklere tanınan askerlik borçlanmasına benzer bir imkanın kadın sigortalılara da tanınması hedeflenmiştir.
Ancak iyi niyetle hazırlanan düzenleme, bazı eksiklikler içermekte, Bağ-Kur sigortalısı kadınların bu haktan mahrum kalmalarına neden olmaktadır.
YARARLANAMAYANLAR
5510 sayılı kanunun 41'inci maddesine göre, doğum yapan SSK sigortalısı kadınlar, doğum yaptıkları tarihten itibaren geçen iki yıllık süre için hizmet borçlanıp satın alma imkanına sahip olmaktadırlar.
Ancak Bağ-Kur sigortalısı olan kadınlar, doğum yapmış olsalar bile bu haktan yararlanamamaktadır. Bu durum da ortaya büyük bir haksızlık çıkarmaktadır.
ANAYASA'YA AYKIRI
Kanunların adil şekilde uygulanması, hazırlanan düzenlemelerin herkesi kapsaması sosyal yaşamda büyük önem taşımaktadır.
Oysa 5510 sayılı kanun, mevcut haliyle sadece SSK sigortalısı kadınlara doğum sürelerini borçlanma imkanı vermekte, Bağ-Kur sigortalısı kadınların bu haktan yararlanamamaları sıkıntı yaratmaktadır.
Bu insan haklarına da, anayasamızın eşitlik ilkesine de aykırıdır.
Öte yandan, anayasamızın 173. maddesinde de, 'Devlet esnaf sanatkarı koruyucu ve destekleyici tedbirleri alır' ifadeleri yer almaktadır. Bağ-Kur'a kayıtlı kadınların çoğunun esnaf sanatkar olduğu dikkate alındığında, ortadaki haksızlığın en kısa sürede giderilmesinin zorunluluğu ortaya çıkmaktadır.
Geleceğimizin güvencesi olan evlatlarımızın anneleri, aileleri arasında ayrımcılığa yol açabilecek bu durum, en kısa sürede düzeltilmediği takdirde, toplumsal yaşamda huzursuzlukların doğmasına neden olacaktır.
Bağ-Kur kapsamındaki kadınlar için adil olmayan bu düzenleme, küçük bir yasal değişik ile giderilmeli, 4/a (SSK) kapsamı dışındaki diğer sigortalı kadınlara da anılan yönde doğum borçlanma hakkı getirilmelidir.
ÖDEME KOLAYLIĞI
Bu noktada, geriye dönük borçlanmalarda gözden kaçan ve sigortalıları mağdur eden bir başka konuya da dikkat çekmek gerekmektedir.
Ülkenin içinde bulunduğu durum ortadadır. Ciddi krizlerin yaşandığı dönemlerde yatırımların durması, işsizliğin artması vatandaşların alım güçlerinin düşmesine de neden olmuştur.
Bu şartlar altında sigortalılara belirli haklar tanınırken, insanların alım gücünün düşük olması da dikkate alınmalı, verilen imkanlardan sigortalıların azami faydayı sağlaması için ödeme koşulları yeniden düzenlenmelidir.
Örneğin geriye dönük borçlanmalar, sigortalılardan bir ay içerisinde tahsil edilmektedir. Oysa, doğum için satın alınacak hizmet bedelinin en az 12 aya yayılması, sigortalılara önemli ödeme kolaylığı sağlayacaktır.
HATIRLATMA
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 48'inci maddesi, Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) destek prim borcu bulunan esnaf sanatkarlarımıza, 36 aya kadar borçlarını taksitlendirme imkanı tanımaktadır.
Borcunu 36 aya kadar taksitle ödemek isteyen esnaf sanatkarlarımız vakit geçirmeden bağlı bulundukları Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü'ne müracaat etmelidir.
Konu hakkında ayrıntılı bilgi almak isteyen esnaf sanatkarlarımız, bağlı bulundukları Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü'ne ya da İESOB Esnaf Sicil Müdürlüğü ile aynı katta bulunan Bağ-Kur irtibat büromuza başvurabilir.