Sonuç şu: İzmir bu alanda kendini çok iyi yetiştirdi. Firmalardan firmalar doğdu, ustalar ustaları yetiştirdi ve başarı yakalandı
MÜJ GAN KUL LE
Türkiye'deki gelinlik üretiminin yüzde 75'ini karşılayan İzmir, yavaş yavaş tüm dünyaya nam salmaya başladı. Araştırmalar dünya gelinlik üretiminde Türkiye'nin, Çin ve İtalya'dan sonra üçüncü sıraya yerleştiğini gösteriyor.
Çin'den daha kaliteli, İtalya ile rekabet edebilen ama daha uygun fiyatlı gelinliklerimizle, hedefimiz adım adım pazar liderliğine ulaşmak.
Ülkemizde her yıl yaklaşık 700 bin düğün gerçekleşirken, 400.000 gelinlik satılıyor, 300.000 adet de kiralanıyor. Yani İzmir her yıl Türkiye'nin dört bir yanına en az 300 bin adet gelinlik satıyor. 500 milyon dolarlık sektör kapasitesinin 375 milyon dolarlık bölümü İzmir'de realize ediliyor.
İstanbul gibi her alanda birinciliği kimseye kaptırmayan bir megapol varken İzmir nasıl oluyor da gelinlik de uzak ara öne geçiyor? 4. IF Wedding Fashion organizasyonunun ardından sizin de yanıtını merak ettiğinizi düşündüğümüz sorunun yanıtını araştırdım. Ve tabii çok ilginç insan öyküleriyle karşılaştım. En ilginci medyanın "gelinlikçiler kralı" diye andığı Tahsin Kahyaoğlu'na aitti. Buyrun okuyun...
* Evet Tahsin Bey, İzmir nasıl oldu da Türkiye gelinlik üretiminin yüzde 75'lik kısmını karşılar hale geldi?
- Tabii ki kendini iyi yetiştirerek. Şu an kent olarak Türkiye'nin gelinlik fabrikası konumundayız. Bu işi sevdik, kendimizi sürekli yeniledik ve birçok usta yetiştirdik.
* İzmir'in en eski üreticilerindensiniz. Bu işin öncüsü olduğunuz anlatılıyor. Kişisel serüveniniz nasıl başladı? Nasıl gelişti?
- Ben Nazilliliyim. İlkokul 5'i okumadım, 18 yaşıma kadar abimle manifatura pazarcılığı yaptım. Askerden sonra, gelinlik, abiye ve kumaş satan bir mağazada işe başladım.
Serüveanim eşimin gelinliği ile başladı. Ablam terzidir. Eşimin gelinliğini o dikmişti. Bir gün aklıma esti, eşimin gelinliğini yıkayıp çiçeklerini yenilettim, tasarımında ufak-tefek değişiklikler yaptırdım. Çalıştığım mağazaya götürdüm, ertesi gün satıldı. Ablama gelinlik işi yapmayı önerdim. Diktiği gelinlikleri çalıştığım yerde satıyorduk. Çok beğeniliyordu.
Zamanla gözümü İzmir'e diktim. Elimizden tutacak birini ararken Mithat Demir'le tanıştık. 1975 yılında İzmir'e taşınıp onunla birlikte çalışmaya başladık. İlk işyerimiz Hisarönü'ndeydi. 80 metrekarelik küçük bir yer. Bir masa, iki askı ve bir makine ile başladık. 7 ay sürdü ortaklığımız. Makinelerimi yeniledim. Başka ortaklıklarımız da oldu o dönemlerde. Sonra ablamla Fevzipaşa Bulvarı'nda bir yer tuttuk.
* Kaç sene birlikte çalıştınız?
- 3 sene... Ablamla da yollarımızı ayırdık. O kendi firması Gözde Moda ile yoluna devam ediyor.
6 GÜN EVE GİTMEDİM
* Başarının ilk koşulu çok çalışmaktır. Bu kural sizin için de geçerli gördüğümüz kadarıyla...
- Kesinlikle... Hiç unutmam Hisarönü'nde çalışırken atölyeye pazartesi sabahı girip, cumartesi öğleden sonra çıkmıştım, günde 3 saat uyuyarak. Kumaşlar yastık ve battaniye olurdu.
Hangi iş olursa olsun ona sahip çıkmanız ve onu sevmeniz çok önemli. Çok titiz davranmalısınız, dürüst ve doğru olmalısınız. Ben buralardaysam ve marka olabildiysem, çalışkanlığımla, doğruluğumla oldum. Tüm çalışma arkadaşlarıma da hep bunu öğütlerim.
* Bozyaka'daki tesisinizi ne zaman kurdunuz?
- 92 yılında taşındık buraya. Aynı zamanda evimiz burası. 8 bin metre kapalı alanı olan bir yapı. 100'ü geçkin personelimiz var.
* İhracatınız var mı?
- Tabii... Almanya, Libya, Avusturya'dan sonra Arap ülkelerine de ihracat yapmaya başladık. Türkiye'nin her yerine ürün satıyoruz.
* Duyduğumuz kadarıyla birçok kişiyi de yetiştirmişsiniz?
- Bu işi sıfırdan birçok kişiye öğrettim. Bir nevi hocalık yaptım İzmir gelinlik sektörüne... Ama şu bir gerçek ki içinde varsa, kabiliyet varsa bu işin hakkı verilebiliyor. Zaten kıvama gelince hepsi ayrıldı ve kendi yerlerini açtı. Şu an İzmir piyasasının yaklaşık yüzde 40'lık bölümünde benimle çalışanlar yer alır. Oğlum Berika ile kendi işini kurdu. Yeğinim Fatih Omaç White Flower'ın sahibi. Ablam Gözde Modaevi ile iş hayatına devam ediyor. Birçok akrabam ve yetiştirdiğim eleman da bu işi yapıyor.
SEKTÖRDEN GÖRÜŞLER Tekstil krizleri gelinliği doğurdu ZEKİ ŞEKERCİ (Üstün Giyim Firma Sahibi)
İzmir ve gelinlik çok eskilerde bir araya geldi. Tahsin Kahyaoğlu ve Üstün Giyim benim bildiğim en eski üreticiler. Bizden önce Cavit Kalyoncu ve Ahmet Elyemer vardı. 'İzmir'i gelinlikle onlar tanıştırdı' diyebilirim.
Bu kent geçmişte Türk tekstilinin gözbebeğiydi, merkeziydi. Ama zamanla ithalat ve krizler ünlü fabrikalarımızı kapattırdı.
İşte o dönemde patladı gelinlik... Ve eleman yetiştirip Türkiye'de söz sahibi oldu... Gelinliği sıfırdan yapıp satan bir kentiz. Tüm alanlarda önde olan İstanbul bile gelinliği bizden alıyor. 10 yıldır Arap ülkeleri başta yurtdışına da satış yapıyoruz.
Üreticilerin çoğu çıraklıktan yetişme, yani işi biliyorlar. Yakın gelecekte sadece Türkiye değil, bütün dünya İzmir'in gelinlikteki başarısını konuşacak.
Dünyada marka kent oluyoruz EMRE YÖREK (Relactive Firma Sahibi)
İzmir sektöre sahip çıktı... Türkiye üretiminin yüzde 75'ini yapıyor olmamız bunu belgeliyor. Giderek dünyada da isim yapmaya başladık.
Bunda IF Wedding organizazyonunun payı büyük. Gelinlikte marka kent olma yolunda emin adımlarla ilerliyoruz.
Büyümenin en önemli nedeni bence konusunda uzman kişilerin bu işi yapması ve ciddi bir pazarlama stratejisi uygulamalarıdır. Gelinlikleri eskiden minibüslere, kamyonlara yükleyip müşterinin ayağına götürürdük. Şimdi dünya IF Wedding'de İzmir'in ayağına geliyor.
Çünkü kaliteli gelinliklerimizle nam saldık. Tasarımlarımız içerde dışarda göz dolduruyor. Kısa zamanda İtalya ve İspanya pazarlarından da önemli pay alacağız. Yani tereciye tere satacağız.
GÖZ NURU DÖKENLER NE DİYOR? Yazları çok zor oluyor MUSTAFA DÖKEN (35) (Ütücü)
14 yıldır bu mesleği yapıyorum. En büyük zorluğu yazın yaşıyoruz. Çok yoğun ve stresli bir iş. Sıcak havada ütü yapmak, hele hele gelinlik ütülemek gerçekten çok zahmetli bir iş.
Sağlık sorunları çıkıyor SEMA BULUT (42) (Dikimci)
13 yıldır gelinlik dikiyorum. Çok ağır bir iş. Özellikle de düğün mevsiminde inanılmaz yoğun çalışıyoruz. Etek dikmek çok zahmetli. Kollarımız ve gözlerimizde sağlık sorunları çıkıyor.
Çok yorularak mutlu ediyoruz TÜLİN ÇAYLAK (60) (Kesimci, modelist)
43 senedir bu işi yapıyorum. Alıştım zorluklarına. GÖzlerim 4.75 yakın oldu. İnce iş malum. Ama şunu söylemeliyim ki genç kızlarımızı bunların içinde gördükçe tüm yorgunluğum gidiyor.
Bütün gün ayaktayız AYÇA KAYASAN (40) (Kalıpçı)
16 yıldır bu işteyim. Vücudu çok yoran bir iş. Bütün gün ayaktasınız. Buna bağlı birtakım sorunlar yaşıyoruz. En zoru da yaz aylarının yoğunluğu. Ama işimi seviyorum. Zorluğuna değiyor.
Stresli ve yorucu iş ARZU YAYLA (31) (Model, montaj)
12 yıldır bu işi yapıyorum. Stresli ve yorucu. Bel fıtığım var bu yüzden. Her ne kadar zor olsa da işim gelinlik yaratmak tüm yorgunluğumu alıyor. En çok da genç kızları onların içinde görünce...
Üniversite ile ortak eğitim veriyoruz NEDİM ÖRÜN (EGSD Yönetim Kurulu Başkanı)
* Ege Giyim Sanayicileri Derneği olarak fuar organizasyonunun yanı sıra eğitime ve yönlendirmeye dönük etkinlikler de yapıyoruz. Fuar standartlarını da hızla yükseltiyoruz.
* IF Wedding Fashion İzmir, sektörümüz, şehrimiz ve ülkemizin tek niş fuarıdır. Fuar bu yıl 20.000 m2 alanda 156 katılımcı ile gerçekleşti. 47 ülkeden 14.097 ziyaretçi geldi.
* Fuarımız uluslararası platformda da hızla tanınıyor. Avrupa ülkelerinin yanı sıra, Azirbaycan, Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Arap Yarımadası'ndan önemli sayıda ziyaretçi geldi.
* En çok ziyaretçinin geldiği ülke 94 kişiyle Almanya oldu. Onları İran, Belçika ve Yunanistan izledi. Endonezya, Nepal, Güney Kıbrıs, Senegal ve Yemen yeni gelen ülkelerdi.
* Eğitimde üniversite ile işbirliğindeyiz. E.Ü. Tekstil Fak. Meslek Yüksekokulu gelinlik ve abiyede üretim kalitesini artırmak üzere İZKA desteğinde proje geliştirdi.
