SORMA VER ‘HARÇ’I

Çeşitli isimler altında,kanunda olmayan harçlar da toplayan belediyeler bu yolla 10 milyonlarca liralık ek gelir elde ediyor
Ayrıca belediyelerde uygulama bütünlüğü de yok. Aynı hizmet için bazıları ücret alırken bazıları ise bir kuruş bile talep etmiyor
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Vize, denetim, onay' adı altında gelir elde eden belediyeleri, "Suç duyurusu yapacağız" diye uyardı
ŞAFAK İNCE (HABER MERKEZİ)
İzmir'de belediyelerin vatandaşlardan "Sorma, Ver" diyerek milyonluk harçlar topladığı ortaya çıktı. Yeni Asır, "yapı ruhsatı aşamasında" belediyelerin vize ve onay adı altında aldığı bu harçların listesine ulaştı. Yıl içinde bu yolla 10 milyonlarca liralık gelir elde edilirken Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, belediyeleri sert dille uyardı, "Suç duyurusunda bulunacağız" dedi.
İSTEĞE BAĞLIYMIŞ" GİBİ
Belediyelerin yapı ruhsatı ve inşaat aşamasında "Vize, denetim, onay" adı altında aldığı harçlar, vatandaşın sırtına yük olarak bindi. İzmir'de bir çok belediyenin, 1981'de yürürlüğe giren Belediye Gelirleri Kanunu'nda belirtilen inşaat harçlarının üstünde para aldığı ileri sürüldü. Hatta belediyelerin, imar mevzuatı gereği harca tabi olmadan vermesi gereken hizmetler için sanki "isteğe bağlıymış" gibi formata sokularak yeni tarifelerle harçlar alındığı dikkat çekti. Örneğin alınması zorunlu ancak kanunen harca tabi olmayan "imar durumu" belgesi için Güzelbahçe Belediyesi'nin 125 TL harç aldığı görüldü.
UYGULAMA FARKLI
Yasa ve uygulama arasındaki farkı araştıran Yeni Asır, şu bilgilere ulaştı... Belediye Gelirleri Kanunu'nda plan ve proje tasdik harcı, metrekare başına 0.05 lira iken, Güzelbahçe Belediyesi'nden bunu almak isterseniz metrekare başına 5 lirayı gözden çıkarmak zorundasınız. İmar durum belgesi Çiğli'de 53 lira iken Konak'ta 73, Karşıyaka'da 25, Bornova'da 75, Güzelbahçe'de 125 lira.
Konu sadece bununla da sınırlı değil, aynı hizmet için bazı belediye ücret alırken bazısı ise bir kuruş bile talep etmiyor. Örneğin Çiğli "Meclis Tetkik Ücreti" olarak 11.5 lira alırken Güzelbahçe 500 lira istiyor. Bunun dışında bir çok belediye bu ad altında herhangi bir ücret almıyor.
YETKİ KİMDE?
İzmir'de uygulama bütünlüğü de yok. Aynı hizmet karşılığı alınan harç, bir belediyede metrekare başına, diğerinde ise daire başına hesaplanarak alınıyor. Örneğin "sıhhi tesisat proje tetkik ücreti" Güzelbahçe'de metrekare başına 1.5 lira, Konak Belediyesi'nde ise daire kaç metrekare olursa olsun 40 lira, Karşıyaka'da 45 lira alınıyor.
İnşaatların denetlenmesi ve vizeleri ile onama işlemleri için yetkili kurum, yapı denetim firmaları olmasına karşın belediyelerin "ısı yalıtım vizesi", "Zemin üstü vizesi", "temel vizesi", "subasman vizesi" adı altında ücretleri meclis kararıyla gelir cetvellerine koydurması dikkat çekti.

BALLI PROTOKOL
Belediyelerin yine meclis kararıyla gelir cetvellerinde yer alan, büyükşehirin de onayladığı ruhsat tetkik ücreti, klima tetkik ücreti, yerinde tetkik ücreti, kalorifer tetkik ücreti, anten tetkik ücreti, asansör tetkik ücreti, "belediyeler gelirler kanunu"nda yer almaması dikkat çekti.
Ayrıca bazı belediyelerin, meslek odaları ile özel protokoller yapıp, proje ve onama adı altında ücret ödenmesi koşulu getirdiği de gözlendi. Örneğin peyzaj projesi, ilgili odadan onaylanmadan ruhsat düzenlemesi yapılmayarak kazanç elde edildiği ileri sürüldü.


Bakanlıktan "suç" uyarısı
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, bu durumu büyüteç altına aldı. Bakanlığa bağlı Yapı İşleri Genel Müdürlüğü, İzmir Valiliği'ne gönderdiği yazıda, durumun önemine dikkat çekerek "Bazı idarelerce, vize ücreti, denetim ücreti gibi değişik isimler altında kanun ve yönetmelikte yer almayan ücretler talep ediliyor. İdareler ancak hizmet verdikleri konularda kanun ve yönetmelikte öngörülen harçları alabilir. Hiçbir hizmet verilmeden vize ücreti, hakediş onay ücreti, denetim ücreti gibi isimler altında ücret istenmesi yasalara aykırı. Suç teşkil eden bu uygulamaya idarelerce son verilmeli. Devam ettirenler hakkında ise suç duyurusunda bulunulacağı bilinmeli" diye yazdı. Bununla ilgili belediyelerin uyarılmasını istedi.

Büyükşehir 3 yıl önce genelge yayımladı
İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin 3 yıl önce konuyla ilgili ilçe belediyelerini uyardığı ortaya çıktı. Büyükşehir'in yapı ruhsat işlemlerinde "uygulama birliği" sağlanması için 24 Ağustos 2009'da yayınladığı genelgede, o dönemki 21 ilçe belediyesinden harç ve katılım paylarının kanun kapsamında alınmasını, zorunlu belge ve onaylar dışında belge istenmemesini talep etti. Ancak Büyükşehir'in 3 yıl önceki bu uyarısına karşın 2010 ve 2011 tarihli belediyelerin gelir tarife cetvellerini onamış olması da dikkat çekti. Büyükşehir'in bu yılki bütçe çalışmalarında bu konuya yaklaşımı merak konusu oldu.