İnat edip keçi çiftliği kurdu

Ama o şimdi Seferihisar'daki çiftliğinde bin keçisiyle yeni ürünler geliştiren ve ihracat hedefleyen bir işkadını...
SİNAN DOĞAN (HABER MERKEZİ)
İzmirli girişimci Funda Baltalı, 4 yıl önce Seferihisar'ın Düzce köyünde kurduğu keçi çiftliği ve süt işleme tesisi ile Türkiye'ye örnek oldu. Baltalı çiftliğini örnek alarak süt alım garantisi ve damızlık temini ile Ege'nin farklı yerlerinde 17 çiftliğin kuruluşuna destek veren Baltalı'ya özellikle kadınlardan her gün mesaj yağıyor. Anneler keçi sütü ve peyniri ile ilgili soru yöneltirken, kadın girişimciler ise keçi yetiştirmenin püf noktalarını soruyor. Funda Baltalı'nın keçi çiftliğinden 'Baltalı' markasıyla ulusal bir peynir markası yaratmasına uzanan öyküsünün ardında 'keçi inadı' var...
Banka bile inanmamış
- Keçi çiftliği kurma fikri nasıl doğdu?
- Bir iş yapalım ki herkese faydamız olsun diye yola çıktık. Çiftliği 4 yıl önce kurduk. Önce 350 keçi ile başladık. Ancak köylerden aldığımız keçilerin çoğu hastalıklı çıktı. Çiftlikteki hayvan sayısı 100'e düştü. Biz de kendi keçi ırklarımızdan melezleme yaparak yeni bir ırk oluşturduk. Çiftliği büyüttük. Keçi yetiştiriciliğini ekonomik ölçekte yapmak istiyorsanız keçi sütü ırkınız olması gerekiyor. Şu an bin keçimiz var. Yeni geliştirdiğimiz ırklarla hayvan başına bin 50 kilogram süt verimine ulaştık. Bunun için hayvanın yaşama koşullarından yediğine kadar her şeye dikkat ediyoruz. Kapalı ve açık sistemi bir arada kullanıyoruz. Hayvan dağda kaya mı yalıyor, bizde de var. Özel hazırlanan yemler veriyoruz.
- Bu işe ilk girdiğinizde size bakış nasıldı?
- İlk çiftliği kurduğumda kredi kullandığım banka 'Bu kadın parayı ne zaman batıracak?' diye düşünmüş. Şimdi ise doğru yaptığıma inanıyorlar. Süt sektöründe iki model var. Geleneksel aile işletmesini modernize edersiniz ya da büyük bir kuruluş olarak bu işe girersiniz. Biz ikisi de değiliz. Ama çalışarak iyi niyetle bir şeyleri öğrenip başarılı olabileceğimizi gösterdik.
54 kişi çalışıyor
- Arzuladığınız model kurduğunuz çiftlikten mi ibaret?
- Hayır. Biz 'çiftlik kurmak istiyoruz' diyen herkese el veriyoruz. Süt aldığımız 5 bin keçiye sahip 17 çiftlik bulunuyor. O çiftliklerin personelini eğitiyoruz, sütlerini alıyoruz. Manisa ve İzmir'de iki kadına ait çiftlik var. Onlara litre başına 10 kuruş fazla veriyoruz. Çiftlik kuracaklara da en iyi damızlık hayvanları gönderiyoruz. Bizim şirkette 54 kişi çalışıyor. Diğer çiftliklerde çalışanlar ve aileleriyle birlikte 2 bin kişiye istihdam sağlıyoruz.
- Tesisi kurarken ne kadar teşvik aldınız?
- Bir kuruş teşvik almadık. Ne yazık ki kadın teşviği deyince kadının evde dantel örmesi, börek yapması anlaşılıyor. Benim gibi bir iş yapınca 'bu kadın işi değil' diyorlar. O zaman teşvik yok. Bir kere süt sektörü deyince işin başında kadınlar olmalı. Süt demek anne demek, süt işini anne duyarlılığı ile yapmanız gerekiyor. Keçi yetiştiriciliği kadın işidir.
- Özellikle kırsal alanda yaşayan kadınları bu işe katmak için projeleriniz var mı?
- Bir ara '10 kadına 10 keçi' adıyla bir proje gerçekleştirdim. Bunun için çok çaba harcadım. Ege'de bir pilot bölge belirledim. Kadınlara keçileri verip sütlerini alacaktım. Ayrıca prim de verecektim. Kadınlar bana borçlarını süt paralarıyla ödeyecekti. Amacım aile ekonomisine ayda 850 lira gelir sağlamaktı. Ancak başaramadık. Çünkü Türk köy dokusu bozulmuş. Hayvanın nerede bakılacağı, kimin bakacağı belirsiz. Bu nedenle projeyi rafa kaldırdık.
Yeni projeler
- Yeni bir proje yapmayacak mısınız yani?
- Ben kendimden daha az şanslı insanları teşvik etmek gerektiğine inanıyorum. Üstelik her gün 20-25 elektronik mesaj alıyorum. Kimi nasıl keçi yatırımı yapacağını kimi de ürünlerimize nasıl ulaşabileceğini soruyor. Geçenlerde Şanlıurfa'da öğretmenlik yapan bir genç kız aradı. Keçi yetiştirmek istiyor. Ben de hiç gidilmemiş bir yere gitmek istiyorum. Oralara gidip model çiftlik kurmak, etrafımızda örnek çiftlikler oluşturmak ve küçük bir süt işleme tesisi kurmak gibi bir niyetim var. Eylül'den itibaren hem bayilerimizi ziyaret edeceğim hem de Anadolu'yu gezeceğim.
- Bu işi yapmayı düşünen girişimcilere tavsiyeniz nedir?
- Birinci soru bu işi kim yapacak? Birinin çiftlikte 7 gün 24 saat bulunması gerekiyor. 'Bayramda Alaçatı'ya gideceğim' demek yok. Bu işe kendinizi adamanız gerekiyor. Çiftlik kurmaya kararlı olanlar bize gelsin. Çiftliğimizde kalsın. Kapımız açık. Bir de sütü kime satacağınız çok önemli. Keçi yetiştiriciliği karlı bir iştir. Ancak en az 50 baş hayvan ile yapılmalı, işin içine modern teknoloji katılmalı. En azından portatif sağım makinesi gerekiyor.
Bebek maması yapacak
- Artık bir çok marketin rafında sütünüz, peyniriniz var. Yeni ürünleriniz yolda mı?
- Biz yeni ürünler geliştirmeyi seviyoruz. Büş diye bir peynirimiz var. Kızım bu peyniri çok seviyordu. Kilosu 72 liradan ithal ediliyordu. Biz Fransa'ya gittik, usta getirdik ve başarılı olduk. Türk halkı bu peyniri çok sevdi. Seferihisar'da yarım asırdır yapılan armola diye bir peynir türü var. Krem peynirler, taze peynirlerdir. Armola ise olgun bir peynirin taze süt ile karışımı ile yapılan çok farklı bir peynir. Armolayı ürettik. Keçi sütü anne sütüne en yakın süt. Avustralya'dan keçi sütünden bebek maması ithal ediyoruz. Bebekler için çok faydalı bu ürünü üretmeye karar verdik. Dondurma da üreteceğiz. Küçük bir yenilik yaptığınızda Türk halkının size gösterdiği teveccüh inanılmaz. Yaptığınız işe inandığınız zaman başarıyı yakalıyorsunuz.
Markasını tanıtacak
- Hedefleriniz neler?
- Hırslı, arsızca değil akıllı şekilde büyüyoruz. 3 günde bir ton süt işliyorduk bu tesiste. Şu an günde 10 ton süt işliyoruz. Gelecek yıl hedefimiz 20-25 ton süt işlemek. Almanya'dan, Irak'tan, Azerbaycan'dan ürün almaya gelenler var. Bizim ihracat için standartlarımız yeterli. Ancak Baltalı markası ile ihracat yapacağız. Kendi markamla dışarı ürün satmak istiyorum. Yıl sonuna kadar küçük de olsa ihracat yaparız. Ciddi şekilde ihracata yönelmek için 2014 yılını bekleyeceğiz.
"Hindistan'a gitmeden kendinize dönebilirsiniz"
Funda Baltalı, İstanbul, İzmir, New York arasında mekik dokuyor. Tiyatro eğitimi gören kızı için ayda bir kez Amerika'ya uçuyor. Çiftliğin kuruluş aşamasında neredeyse her gün İzmir-İstanbul arasında uçmuş. Baltalı, "Şimdi haftada 2-3 gün İzmir'e geliş gidiş yapıyorum. Çiftlikte olduğum günlerde sabah erkenden uyanırım. Keçilerin sağımhaneye girişlerini, sütün alınıp tesise getirilmesini, süt tanklarına sütün boşaltılmasını, bitmiş ürüne dönüşünü izlerim. Öğleden sonra İstanbul'a gittiğinizde o ürünü rafta görmek çok keyifli. Hayvancılık hayatı sadeleştiriyor. Bazıları doğaya dönmek için Hindistan'a, Himalayalar'a gidiyor. Ben de onlara bir keçi çiftliği kurun diyorum" dedi.