İzmirli esnaftan Ankara’ya 72 TALEP

İzmir esnafı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından bugün Ankara'da düzenlenecek 4. Esnaf ve Sanatkarlar Şurası'na çıkarma yapacak. İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği (İESOB) Başkanı Zekeriya Mutlu, 2 gün sürecek şurada 72 başlıkta hazırladıkları sorun, görüş ve önerilerini Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve hükümet yetkililerine sunacak. Bir kitapta toplanan taleplerin odağında AVM ve hipermarketlere yönelik "Perakende Ticaret Kanunu"nun bir an önce çıkarılması yer alacak. Esnafa yönelik vergi indirimleri ve esnafın sosyal güvenlikle ilgili sorunlarının çözümü istenecek. Ankara Ticaret Odası Congressium'da TESK'e bağlı 13 federasyon, 82 birlik, 3 bin 63 oda başkanının katılacağı şura için yoğun bir çalışma yürüttüklerini belirten Başkan Mutlu, Türkiye'nin en büyük sosyo-ekonomik kesimini oluşturan esnaf ve sanatkarın oldukça zor koşullarda faaliyetlerini sürdürmeye çalıştığını dile getirdi. Mutlu, "2 milyona yakın esnaf, yeni ticaret ortamının getirdiği ihtiyaçlar ve tüketim toplumunun yarattığı farklılaşma nedeniyle oluşan hızlı değişime ayak uydurmakta zaman zaman güçlük çekiyor. Peraketende Ticaret Kanunu'nun halen çıkmaması da varoluş mücadelesindeki esnafın karşısına çıkan olumsuzlukların başında geliyor" dedi.
İŞTE ESNAFIN CUMHURBAŞKANINA BUGÜN SUNACAĞI RAPORUN MADDELERİ
1) Üretim ve sanayileşme odaklı büyüme stratejisi geliştirilmeli.
2) Para, kredi ve faiz politikaları değiştirilmeli.
3) Maliye ve vergi politikaları yeniden değerlendirilmeli.
4) Enerji maliyetleri, bu girdilerin üzerindeki vergiler düşürülmeli.
5) İstihdam vergileri azaltılmalı.
6) Vergi sistemi, daha çok doğrudan vergilere dayandırılmalı.
7) Esnafın makine ve teçhizat alımlarında vergi teşviği sağlanmalı.
8) Yerli girdi kullanımı teşvik edecek vergisel düzenlemeler yapılmalı.
9) Kayıt dışı ekonominin önüne geçilmeli.
10)Kurumlar arası bilgi işlem entegrasyonu sağlanmalı.
11)Yeni bir "esnaf ve sanatkarlar planlama stratejisi" geliştirilebilir. Böylece doğru yerde doğru alanda esnaf ve sanatkar faaliyetleri gerçekleştirilmiş, yanlış yatırım alanı ve yerlerinden doğan kayıplar minimize edilmiş olur.
12) Esnafın en önemli sorunlarından birisi kendi iş yerine sahip olamaması ve gelirlerinin önemli bir kısmını kira olarak ödemek zorunda kalmasıdır. Bu bağlamda, başta Halk Bankası olmak üzere birçok banka ile görüşülerek, TOKİ'nin işin içine girmesini sağlayarak ülke çapında bir projenin hayata geçirilmesi sağlanabilir.
13) Esnaf meslek kuruluşlarının iktisap ettikleri ve edecekleri veya satacakları gayrimenkuller ile bu kuruluşların elde ettikleri gelirler eski yasal düzenlemede olduğu gibi her türlü vergi, resim ve harçtan muaf olmalı.
14) AVM ve Hipermarketler Yasası konu ile ilgili tarafların bir kez daha görüşü alınarak bir an önce yasallaştırılmalı.
15) Esnaf yarattığı önemli istihdam nedeniyle ülkemize adeta bir tür sosyal sigorta işlevi görüyor. Bu nedenle Hipermarketler Yasası düzenlenirken bu sosyal boyut mutlaka dikkate alınmalı.
16) Esnaf kesiminin devlete yük olmadan, aksine devletten destek alarak yaşamını sürdüren kesimler olarak ele alınmasına ve bu perspektifle desteklenmesine ihtiyaç bulunuyor.
17) Avrupa'nın birçok ülkesinde olduğu gibi, hipermarketlerin şehir içine kurulması engellenmeli, çalışma süreleri ve günleri azaltılmalı.
18) İşsizliğin artmasını engellemek için hipermarketlerin haksız rekabeti engellenmeli. Bu çerçevede tedarikçilerin esnaf işletmelerine de aynı fiyattan ürün vermesi, üyelerimize ucuz kredi imkanı sağlanmalı.
19) Esnafın satın alma, pazarlama ve lojistik kümelenme şirketleri kurması teşvik edilmeli, bu şirketlere vergi avantajı sağlanmalı.
20) KOBİ niteliğindeki firmaların varlıklarını sürdürebilmeleri için hipermarketlerin şehir dışına konumlandırılarak faaliyet alanları, faaliyet süreleri ve sattıkları ürün deseni bazı kurallara bağlanmalı.
21) Hipermarketlere tanınan çalışma süresi genişliği esnafa da sağlanarak bu nedenle ortaya çıkan haksız rekabet ortamı engellenmeli.
22) Hipermarketler ile esnafın aynı koşullarda ürün temin edebilmesi sağlanmalı.
23) Bankalar esnaf işletmelerine iş hacimleri ya da başka nedenle kredi kartı POS cinazlarını vermekten imtina edebiliyor. Bu noktada hem bankaları zarar uğratmayacak hem de kredi kartları üzerinden esnaf ve sanatkarların haksız rekabete uğramasını engelleyecek yöntemler oluşturulması gereksinimi ortaya çıkıyor.
24) Esnaf ve hipermarketler haftada en az bir gün kapalı olmalı, çalışma sürelerine de kısıtlama getirilmeli.
25) Hipermarketlerin raf sistemlerinde tüketimi kamçılamak için yaptığı düzenlemelere sınırlama getirilmeli.
26) Hipermarketlerin kendi adlarıyla fason olarak ürettirdiği ürünlere, miktar ve/veya ürün sınırlaması getirilmeli.
27) Hipermarket ve AVM'lerin kuruluş yerleri belirlenirken ve bunlara izin verilirken yaratacağı trafik sorunları da dikkate alınmalı.
28) Tüm şehirlerin kent planlarında AVM ve hipermarket alanları da düzenlenmeli, bu planlarda belirtilen alanlar dışına açılmaları engellenmeli.
29) Hipermarketlerin market bölümü bünyesinde fast-food restoran açılması, işlenmiş et ürünü hazırlanmasına kısıtlama ve düzenleme getirilmeli.
30) Ürünlerinde promosyon uygulayan firmaların taahhütlerini hipermarketler yerine getirmiyor. Bu işlev küçük esnafa kalıyor. Bu da esnafın satış ve karlılığını azaltıyor.
31) Anlık indirim gibi müşteriyi yanıltmaya yönelik, süresi ve oranı muğlak olan indirim uygulamalarına son verilmeli.
32) Hipermarketlerin promosyonları ve ücretsiz nakil gibi uygulamaları mutlaka düzenlenmeli.
33) Hipermerket ve AVM'lerin kuruluşu konusunda her ilde ilgili ekonomik kesimlerin temsilcilerinin katılımıyla oluşturulacak "İl Ekonomik Koordinasyon Kurumu" yetkilendirilmeli.
34) AVM'lerin verdiği servis hizmetleri ve güzergahları azaltılarak düzenlenmeli, böylece farklı esnaf gruplarının (dolmuşçu, taksici vb.) mağduriyeti giderilmeli.
35) AVM ve hipermerketlerin kuruluş yerleri ve ruhsatlandırma konularında yerel yönetimler farklı ekonomik kesimleri gözeterek çok daha dikkatli karar vermeli.
36) Hipermarketlirdeki kasap ve unlu mamuller reyonlarına ilişkin ruhsatlandırma süreçleri ve hijyen koşulları yeniden gözden geçirilmeli, sıkı takibe alınmalı.
37) Kayıtdışı ekonominin kayda girmesinin özendirilmesi açısından işveren sigorta primleri KOBİ'ler ile esnaf ve sanatkarlar için düşürülmeli.
38) Parekende ve toptan ticaret sektörünün Rekabet Kurumu tarafından çok yakından kontrol edilmesi, bunun etkin olarak yapılabilmesi açısından bu alanda uzmanlaşmış eleman yetiştirilmeli.
39) Çek Kanunu'nda yapılan düzenlemeler sonucunda toptan ve parekende ticaret yapan esnafımız vadeli satışlardan kaçınıyor, bu da işleri azaltarak ekonomik kayıplara neden oluyor.
40) Yeni işyeri açacak esnaftan mutalaka iş yeri ruhsatı istenmeli, işin gerektirdiği fiziki, fikri ve finansal asgari koşulları sağlamayan kimselerin işyeri açması engellenmeli.
41) Maliye'ye kayıt yaptırılırken oda kaydı istenmeli ya da maliye kendine kayıt olan her esnafı o ilin esnaf ve sanatkarlar odaları birliğine bildirmeli.
42) Toptan ve parakende iş yapan işyerleri ayrı mekanlarda bulunmalı.
43) Pazar yerlerinde kayıt dışı kayıt yapan perakendeciler kontrol altına alınmalı, pazar yerlerinde toptan satışlar engellenmeli.
44) Esnaf ve sanatkarlara yönelik özel destek modeli oluşturulmalı.
45) Makine teçhizat alımı-eğitim-kurumsal yapıya geçiş destek oranları artırılmalı.
46) KOSGEB bütçesi ve KOSGEB müdürlüklerinde istihdam edilen personel sayısı artırılmalı.
47) Yeni girişimciliği teşvik etmek adına "Açılış Sermayesi Desteği" sunulmalı.
48) *K1 yetki belgelerinin çalışma bölgesi il sınırlarını kapsıyor. Bu durum esnafı mağdur ediyor. Örneğin, İzmir-Manisa arası 40 km. olmasına rağmen yetki belgesindeki sınırlandırma nedeniyle esnafımız bu bölgeye taşımacılık yapamıyor. Bu belgelerinin, çalışma bölgesinin genişletilmeli.
49) Aracını satarak, vergi kaydını kapatan esnaf, K1 belgesini sadece eşini ya da çocuklarına belli şartları sağlamaları kaydıyla devredebiliyor. Kaydını kapatan esnafın 17 bin 594 lira vererek aldığı belgesinin de devir hakkının olması gerekiyor.
50) Ticari araçlara tek sigorta poliçesi uygulamasına geçilmeli.
51) Akaryakıt fiyatlarının azaltılmalı. Taşımacı esnafın gider kaleminde ilk sırada bulunan akaryakıt fiyatları hususunda hava ve deniz taşımacılığı faaliyetinde bulunan büyük şirketlere tanınan imtiyazlar tanınmalı.
52) İlk defa vergi mükellefi olan esnaf diğer vergi ve ödemelerini aksatmamaları şartıyla ilk beş yıl gelir vergisinden muaf tutulmalı.
53) Mali gücü yeterli olmayan ve teknolojiye yakalamaya çalışan esnafa, iş yerlerinde hem modernizasyona gitmeleri hem de diğer firmalarla rakabet gücünü artırmak amacıyla öncelikle makine ve teçhizat alımlarında düşük KDV oranlı teşvik paketi uygulamalı.
54) Esnafın birçoğu kendi işyeri olmadığından dolayı kiracı durumunda. İşyeri kiralarında kira geliri elde eden değil de kiracı durumundaki esnaf ve sanatkar kira stopajı ödemekle yükümlü bulunuyor. Bu yanlış sistemin değiştirilmesi için vergi yükünün gerçekte geliri elde edilen (işyeri sahibinden) alınması yönünde değişikliğe gidilmeli.
55) Esnaf sermayesinden ziyade emeğine dayanan bir meslek grubu olduğundan asgari geçim indirimi uygulamasının başta esnaf ve sanatkarlar olmak üzere tüm gelir vergisi mükellefleri üzerinde uygulanmalı.
56) Esnafın ödeyeceği gelir vergisi oranları özellikle kayıtdışılığı önlemek açısından düşürülmeli.
57) Esnaf, Suriyeli sığınmacıların haksız rekabeti karşısında olumsuz etkileniyor. Bu durum yerli esnafını vergi borçlarını zamanında ödeyemez hale getiriyor. Kayıt dışılığın önlenmesi amacıyla esnafla ilgili haksız rekabet ortamı yaratacak ticari faaliyetlerin kayıt altına alınması gerekiyor.
58) Emekli olduğu halde çalışan esnafın emekli aylıklarından sosyal güvenlik destekleme pirimi kesilmesi, işsiz kesime iş imkanı sağlayan emekli esnaf ve sanatkarları cezalandırıyor. Bu nedenle emekli olarak çalışanlardan, SGDP kesilmemesi yönünde çalışmalar yapılmalı.
59) Kadın esnafın ödediği sigorta primlerinde en az yüzde 5 oranında bir indirime gidilmeli.
60) Yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için aranan prim gün sayısının 4/a'lı sigortalılarda 7200 gün iken 4/b'li sigortalılarda 9000 gün olması çifte standarda sebep oluyor. Bu nedenle pirim ödeme gün sayısının 7200 gün olarak her iki sigortaya aynı şekilde uygulanması sağlanmalı.
61) Bağ-Kur tescili yaptırmayanlara geriye dönük hizmet borçlanması imkanı getirilmeli.
62) 4/b kapsamında olan esnaf ve sanatkarlarımızın ayakta tedavilerinde geçici iş görmezlik ödeneği alabilmeli.
63) Esnafa, işçi ve memurlardan farklı olarak 60 günden fazla prim borçları olduğu dönemlerde kendilerine ve bakmakla yükümlü oldukları eş çocuk ana ve babalarına sağlık hizmeti verilmiyor. Mağdur durumdaki esnafın da mutlaka sağlık hizmetinden faydalanmaları sağlanmalı.
64) Esnafa yönelik yeni bir kredi faiz desteği olan Esnaf ve Sanatkarlar Destek Programları (ESDES) kapsamındaki azami 48 ay vadeli, 12 ay geri ödemesiz dönemli, üst limiti 50 bin TL olan kredi faiz desteği bir an önce hayata geçirilmeli.
65) Kredi borcu olan esnafın borçlarının yeniden yapılandırılması amacıyla aktif olarak çalışan bir sistem geliştirilmeli.
66) Esnafa yönelik olarak bankalarla işbirlikleri olanakları geliştirilmeli ve bu işbirlikleri sonucunda daha uygun faiz ve komisyon onanları sağlanmalı.
67) Yeni iş yeri açmaya ve yeni iş yeri sahiplerine yönelik kredi ve finansman destekleri artırılmalı.
68) E-ticareti ve teknolojiyi destekleme kredileri üzerinde çalışılmalı ve bu kredilerin yaygın olarak kullandırılması sağlanmalı.
69) Çırak yetiştiren esnafa istihdam edilen eleman sayısıyla orantılı sigorta prim sistemi getirilmeli.
70) Meslek standartlarının belirlenerek ölçme, değerlendirme ve belgelendirme alt yapısı oluşturulmalı.
71) Mesleki eğitim veren kuruluşların küçük sanayi sitelerinde de kurulabilmesi için organize sanayi bölgelerine verilen mesleki eğitim ile ilgili öğrenci teşvikleri bu bölgelere de verilmeli.
72) Çıraklık eğitimi 4+4+4 kademeli eğitim sistemine dahil edilmeli.