Sağlık turizmi

Turizm, çağlar öncesinden günümüze, insan toplumunun olduğu her zaman diliminde var olmuş ancak endüstriyel ve kitlesel boyutlara, ikinci dünya savaşı sonrası, özellikle de 1970'li yıllarda kavuşmuştur. Ülkemizde ise konu 80'li yıllarda gündemdeki yerini almıştır. Özellikle, Özal dönemi sonrası, turizm bölgeleri yaratılarak muazzam altyapı çalışmaları yapılmış, günümüzde dünya çapında ilk 10 destinasyondan biri olması ve 40 milyona yaklaşan turist sayısı, o dönemlerdeki çalışmaların devamının bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır.
Nitekim, ülkemizin 2014 yılı turizm geliri 40 milyar dolara yaklaşırken turist sayısı 36 milyonu aşmıştır. Bu haliyle, dünyada ilk 6'da, Avrupa'da ise ilk 4'dedir.
Dünya genelinde, 1960-1970 yılları arası ortalama yıllık turist sayısı 55 milyon iken günümüzde 1.1 milyara yaklaşmıştır. Yıllar boyunca, milli ekonomiler içinde turizm gelirleri yükselirken bireysel tüketim içindeki payları da katlanarak artmıştır. Nitekim yıl sonu itibari ile turistik amaçlı olarak 1 milyar 117 milyonu aşkın insan 1 trilyon dolara yakın harcama yapmış durumda.
Dünya turizm pastasından yüzde 2.7'lik bir pay alan ülkemiz, baş döndürücü bir rekabetin yaşandığı potansiyel turistleri çekme konusunda yoğun çalışmalar yapmakta, güneş-deniz-kum rutininden ayrışarak alternatif, kongre, yat, spor ya da kültür temalı turizme ek olarak sağlık turizmini de gündemine almak ve turizm faaliyetlerini çeşitlendirmek amacındadır.
Yeni kurulan Davutoğlu hükümetinin stratejik programında sağlık turizmi eylem planı önemli yer tutmaktadır.
ÜÇ ANA BAŞLIK
Sağlık turizmi 3 ana başlık halinde değerlendirilmektedir: Medikal, termal, yaşlı ve engelli turizmi.
Medikal turizm, kişinin kendi ülkesinde almış olduğu tıbbi tanıya istinaden bir başka ülkede ameliyat da dahil olmak üzere tedavi görmesini kapsar. Termal/SPA turizmi ise daha sofistike ve dinlenme ile yenilenmeyi de kapsayan yüksek konfor özellikli kaplıca/otel seyahatlerini betimler. Yaşlı ve engelli turizmi ise, dünyada aklen ve fiziken engelli olarak kabul edilen 500 milyon kişi ile dünya nüfusunun yüzde 7.5'ini oluşturan yaşlılara yönelik daha pahalı ve özellikli turizm çeşidini tanımlamaktadır. Her ne kadar dünya oranı yüzde 7.5 olsa da, yaşlı nüfus, gelişmiş Avrupa ülkelerinde yüzde 20 seviyesinin üzerindedir. Bu gruplara ek olarak normal turizm faaliyetleri için gelen ve ülkemizde iken sağlık problemi yaşayıp tedavi gören insanları da sağlık turizmi kapsamında değerlendirebiliriz.
Dünyada halihazırda 65 milyon kişi sağlık turizmi için 130 milyar para harcamaktadır. 2015 yılında bu miktarın 150 milyarı aşacağı hesaplanmıştır. Normal bir turistin ortalama harcaması 700 dolar civarında iken tedavi amaçlı bir kişinin yaptığı ortalama harcama 9000 doları aşmaktadır. Sağlık turizminde en çok turist çeken ülkeler Hindistan, Tayland, Macaristan, Malezya ve Küba'dır.
Bir by-pass operasyonu ABD'de 200 bin doları bulurken ülkemizde 20 bin doları geçmemekte, bu yüzden de her yıl 15 milyon Amerikalı tedavi amaçlı seyahatlere çıkmaktadır.
Genelde kendi ülkelerindeki pahalı faturalar ya da tedavi için uzun süreli beklemeler bir başka ülkeye yönelik tercihlerde belirleyici olmaktadır.
Türkiye, bu pastadan oldukça küçük bir pay almaktadır. 2020 hedefi 500 bin hasta ve 10 milyar dolar gelir şeklindedir.
Bu hedefi tutturmak, ancak özel bir model ile ülkemize özgü sağlık turizm politikaları oluşturarak sigorta / finansman, insan gücü, fiziksel, teknolojik altyapı standartifikasyonu, yatırım / vergi teşvikleri ve yasal mevzuat değişikliği süreçlerinin tamamlanması ile mümkün olacaktır...