Türkiye ‘bor’a dayalı sanayide çığır açacak

Dünyadaki bor rezervlerinin yüzde 74'üne sahip olan Türkiye, boru stratejik ürünlere dönüştürebilmek için Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü (BOREN) bünyesindeki Ar-Ge faaliyetlerini artırdı. BOREN Başkanı Doç. Dr. Abdülkerim Yörükoğlu, bugüne kadar 281 projeye destek olduklarını ifade ederken, bu projelerden 50'sinin ise devam ettiğini belirtti. Projeler arasında borlu kanser ilacı, yara iyileştirici sünger, alev almayan çadır, ahşapları çürüklere karşı koruyacak kimyasal ile inşaatlarda tuğlanın yerini alacak pomza ürünler yer alıyor. Yörükoğlu, BOREN laboratuvarlarını bir grup gazeteciye açarak Türkiye'nin bor rezervlerinin katma değerini artırmak için yürüttükleri projeleri yerinde gösterdi. 2019 yılında destekledikleri projeler için 12 milyon lira bütçe ayırdıklarını ve bu rakamı önümüzdeki dönemde artıracaklarını ifade eden Yörükoğlu, Enerji Bakanı Fatih Dönmez'in BOREN'in bütün ar-ge projelerini yakından ilgiyle takip ettiğini söyledi. Yörükoğlu, "Bugüne kadar borlu ürünler için 26 patent aldık, 12 patent başvuru süreci devam ediyor. Bu ürünlerden 10 tanesi ticarileşti. 24 adet de bursiyerimiz var. BOREN'de bizim laboratuvarlarda şu anda 30 tane proje yürüyor. Kalan 20 projeyi de üniversitelerle ortak yapıyoruz " diye konuştu.

SANAYİYİ YAKALARIZ
Çin Bor Enstitüsü ile işbirliği anlaşması yapmaya hazırlandıklarını ifade eden Yörükoğlu, "Onlardan bize, bizden onlara araştırmacı gidecek. Karşılıklı masrafları herkes kendisi karşılayacak. Borlu ürünlerin dünyadaki pazarı 30 milyar dolar. Biz treni kaçırmış değiliz. Bora dayalı sanayiyi yakalayabiliriz" dedi. Bu yıl ilk kez bor bursu vermeye başladıklarını belirten Yörükoğlu, şöyle konuştu: "Değişik üniversitelerden öğrencileri kabul ediyoruz. 10 öğrenciyi de Çin, Almanya, Kanada, Amerika ve İngiltere'ye göndereceğiz" Bor ile ürettiğimiz kumaş alev geciktirici çadır kumaşı olacak. Kumaş geç tutuşuyor ve suyu içine almıyor."

TİCARİ ÜRÜN OLACAK
Organik laboratuvarında organobor bileşikleri ve polimer malzemeleriyle çalıştıklarını da belirten Yörükoğlu,şöyle devam etti: "İlaç tedavisi için kullanılan malzemeleri kanser tedavisi için sentezliyoruz. Savunma sanayiinde kullanılıyor. Yanmaz sünger, ahşap yapıştırıcı ya da borlu yeni bir malzeme sentezlenmeye çalışılıyor. Burada ilaç sentezleyeceğiz. Diyabet ve yatağa mahkum olan hastalarda oluşan yaralanmaların tedavisi için kullanılacak borik asitli sünger de üretiyoruz. Enstitümüz bünyesinde yapılan çalışmalarda çimento yerine bor kullanılmıştır. Bu ürün hava ve su filtresi olarak da kullanılabilme potansiyeline sahiptir. Dünyada ilk defa üretilmiştir. Ürünün pilot tesisi kurularak ticarileşme aşamasına gelinmiştir. Ülkemizde ahşap koruma sektörüne hitaben yurt içinde çok fazla üretim olanağı olmayan kimyasalı yerli geliştiriyoruz."

YENİ BİR SÜREÇ BAŞLADI
ENERJİ ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, borla ilgili artık yeni bir sürecin olacağını belirterek, "Yeni Bor Stratejimizin odağına borun değerini üretilen nihai ürüne bağlı olarak 1'den bine katlayacak katma değerli uç ürün üretimini koyduk. Doğal kaynaklarımızı ve madenlerimizi yurt dışına ağırlıklı olarak hammadde şeklinde değil uç ürün ya da ileri teknoloji ürünler olarak ihraç edeceğiz. En önemli çıktısı ise yüksek teknolojinin Türkiye'de üretilmesi ve kullanımı olacak" dedi.
ZIRHLI ÇELİK YELEK DE YAPILDI
BOR madeninden daha önce güvenlik güçleri için çelik yelek ile savunma araçları için zırh yapılmıştı. Bor karbürden elde edilen zırh ile asker ve polisin giydiği kurşun geçirmez yelek, kara ve hava araçları zırhla kaplandı, asker ve polisin patlamalardan dolayı zarar görmesi büyük ölçüde önlendi.

BARIŞ ŞİMŞEK / ANKARA