Primsiz, vergisiz emeklilik konusunda merak edilen soruların yanıtları şöyle:
1- Malulen emeklilikte sigorta, prim gün zorunluluğu var mı? Ağır hastalıklarda malul aylığı bağlanması için en az 10 yıl sigortalı ve 1800 gün prim ödeme koşulu bulunuyor. SGK'ya başvurulan tarihte en az 5 yıl prim ödemiş olmayanların sevk işlemi yapılmıyor. Prim gün sayısını borçlanma ile tamamlayanlar da aylık alabiliyor Erkekler askerlik sürelerini, kadınlar doğum sonrası çalışmadıkları süreleri ve ücretsiz izin günlerini borçlanabilir.
BAKIMA MUHTAÇ OLANLAR
2- Bakıma muhtaçlar olanlar için sigortalılık süresi nedir? Bakıma muhtaç derecede durumu ağır olanların 10 yıllık sigortalılık süresine bakılmıyor. Ancak, en az 1800 gün prim ödemesi şartı isteniyor. Her iki kol, bacak felci, vücudun sol ya da sağ yarısında felç, ruh sağlığı kliniğinde kalmayı gerektiren psikotik hastalıklar iki gözde yüzde 100 görme kaybı, ağır beslenme bozuklukları, yardımcı solunum cihazlarına sürekli bağımlılık, giyinme, beslenme, fonksiyonel mobilite, gibi günlük yaşam aktivitelerinin sağlanamaması bu kapsamda değerlendiriliyor.
3-Sağlık sorunu olanlar emeklilik için ne yapmalı? Çalışma, kazanma gücünün tamamını ya da bir kısmını kaybetme durumunda sürekli gelir kaybına neden olan fizyolojik bir risk olarak tanımlanan malullük durumunda erken emekli olunabiliyor. Emeklilik için sosyal güvenlik il veya merkez müdürlüğünün ilgili servislerine başvurulabilir. Geçici malul aylığının kalıcı olması için de bir hastalık nedeniyle çalışma gücünde en az yüzde 60 oranında kayıp olduğuna dair sağlık raporu gerekiyor. Rapor için sosyal güvenlik merkezine başvurarak yetkili hastanelere sevk talep edilir. GEÇİCİ MALULİYET
5- Geçici maluliyette süreler engele göre değişiyor mu? Geçici maluliyette aylık ödeme süresi 12 ay ile 24 ay arasında değişiyor. Tüm kanser hastalarında tanı konulduktan sonra bir yıl için başvurulması şartıyla 18 ay maluliyet aylığı bağlanıyor. Bazı hastalarda da tanı konulduğunda 12-24 ay aylık bağlanabiliyor. Kan kanseri tedavisinde bu süre 24 ayken, kemik iliği nakli yaptıranlar da 12 ay uygulanıyor. Bu süreler, tedavisi tamamlanamayanlar için, rapor almak suretiyle uzatılabiliyor.
6-Maluliyeti için sağlık raporu özel hastaneden alınır mı? Sosyal güvenlik il veya merkez müdürlüğünce verilen sevk yazısında belirtilen devlet üniversite hastaneleri, Sağlık Bakanlığı eğitim ve araştırma hastaneleri, askeri hastaneler sağlık raporu düzenleyebilir. Bu nitelikte hastanelerin bulunmaması durumunda devlet hastaneleri de sağlık raporu düzenleyebilir. Rapor Kurum Sağlık Kurulu'na gönderilir. Kurul maluliyet kabul edebilir, red veya ara karar da verebilir.
7-Hangi hastalıklar malulen emeklilik kapsamında? Kanser, organ nakli, genetik hastalıklar, beyin tümörü, MS, Parkinson, Alzheimer, demans, sara ve psikiyatrik hastalıklar, kalp yetmezliği, sindirim sistemi kanamaları, astım, KOAH, uyku bozukluklar, zeka gerilikleri, bipolar bozukluk, AIDS, tüberküloz, böbrek, akciğer nakli, görme azlığı, denge bozuklukları ile birlikte işitme kaybı, anemi, organ kaybı.
