Anadolu'da adaylar belli olmaya başladı! Kritik illerde yerel isimler...

Sabah Gazetesi yazarı Mahmut Övür, köşesinde Anadolu'daki yerel seçim heyecanını yazdı. MAHMUT ÖVÜR'ÜN YAZISINDAN BAŞLIKLAR Yerel seçim kulisleri bir hayli hareketli ama ortada MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin aday olarak açıkladığı bir iki isim dışında somutlaşan yeni isim yok. AK Parti büyük olasılıkla adaylarını, bütün partilerin adaylarına gördükten sonra açıklayacak... Özellikle de İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirleri.. En çok merak edilen de o şehirler... 'O şehirlerde AK Parti'den kimler aday olabilir?' denildiğinde hep aynı cevap veriliyor; 'Çok aday var ama henüz belli değil' Şimdi bu bilinmezliğe iki yeni unsur daha eklendi; kadın aday ve parti dışından sürpriz bir isim. Özellikle kadın adayın ilgi çekeceğine şüphe yok. Denilen şu; AK Parti, İstanbul için içeriden veya dışarıdan ilk kez bir kadın aday veya kabineye dışarıdan atanan bakan örneğinde olduğu gibi parti dışı bir aday gösterebilir.. Buna gerekçe olarak da, İstanbul'un küresel kimliğine kadın eli değmesi ve AB ile yakınlaşma gösteriliyor. AK Parti için medyada sık sık Numan Kurtulmuş, Süleyman Soylu adı geçiyor ama parti kulislerinde daha çok Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, THY Yönetim Kurulu Başkanı İlker Aycı, TOKİ Başkanı Ergun Turan ve mevcut başkan Mevlüt Uysal konuşuluyor.. Kadın aday seçeneğini CHP'liler de konuşuyor. Hatta CHP'de konuşulan isim bile belli; Ümit Boyner... Gerçi Boyner adı Kemal Derviş gibi her seçimde konuşuluyor ama bu kez HDP'lilerin sıcak bakması nedeniyle üzerinde duruluyor. Boyner dışında kim var derseniz pek değişen bir şey yok. Şu sıralarda yükselen isim Akif Hamza Çebi... Onu son Kapalıçarşı çıkışıyla irtifa kaybeden Gürsel Tekin izliyor. Muharrem İnce'nin ise adı sanı geçmiyor.. Anlayacağınız CHP'nin küskün kitleyi heyecanlandıracak yeni bir isme ihtiyacı var. İstanbul'da İyi Parti'nin de aday çıkartacağı bekleniyor. Aday gösterip göstermeyeceği henüz netleşmese de Affan Keçeci ismi dolaşıyor. HDP'ye gelince... CHP'yle İstanbul'da ittifak yaptığına kesin gözüyle bakılıyor. Şimdi işin ilçeler düzeyinde nasıl şekilleneceği konuşuluyor. Bu açıdan da özellikle üç ilçe üzerinde duruluyor; Esenyurt, Üsküdar ve Küçükçekmece... CHP, bu ilçelerde HDP'nin sıcak bakacağı aday arıyor.. Her seçim öncesi hareketli olan Ankara kulisleri bu kez bir hayli sönük... Bunda yerelde de yeni bir anlayışın devreye girmesi kadar, eski siyasi aktörlerin irtifa kaybetmesinin de etkisi büyük. Başkenti hareketlendirecek yeni bir isim aranıyor.. AK Parti kulislerinde şimdi hem yeni hem de güçlü bir isimden söz ediliyor. Cumhurbaşkanının Özel Kalem Müdürü Hasan Doğan... Doğrusu AK Partililer Doğan ismini Ankara'ya yakıştırıyor ama Cumhurbaşkanı'nın buna izin vermeyeceği söyleniyor. Bu arada mevcut belediye başkanı Mustafa Tuna'nın önceki gün Melih Gökçek'i suçlayan tweet'i ortalığı hayli karıştırdı. Kulislerde Tuna'nın, bu çıkışıyla kendi ayağına kurşun sıkarak bir ihtimal olan adaylık şansını yok ettiği konuşuluyor.. CHP'nin Ankara'daki tek umudu ise yine Mansur Yavaş. Ancak, Yavaş, henüz kararını vermiş değil. Anket yaptırıyor, kanaat önderleriyle görüşüyor ve eski havayı yakalayamayacağı korkusu yaşıyor. Kısaca Ankara'da birçok bilinmezin bir araya geldiği bir seçim süreci yaşanıyor. Tabii Ankara'da sadece Ankara konuşulmuyor.. Gündemde İstanbul ve İzmir de var. AK Parti kulislerinde İstanbul için yeni bir isimden daha söz ediliyor; icraatçı kimliğiyle bilinen Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turhan... CHP İstanbul için ise Ankara kulislerinde bir adım önde olan isim Akif Hamzaçebi.... İzmir'e gelince... Mevcut Başkan Aziz Kocaoğlu'nun her seçim öncesi yaptığı gibi aday olmayacağını açıklaması bu kez çok farklı bir etkiye yol açtı ve CHP kulislerini hareketlendirdi. Ancak riski de var. Çünkü Muharrem İnce'yi desteklediği için aday yapılmayacağı hesabı yapan Kocaoğlu'nun CHP'yi negatif etkileme ihtimali yüksek. CHP bunu bertaraf edebilir mi göreceğiz.. Adaylar arasında Kemal Karataş ve Abdül Batur isimleri geçiyor ama Seferihisar Belediye Başkanı Tunç Soyer adının netleştiği söyleniyor. Bu isimlere Kocaoğlu destek vermediği sürece CHP'nin İzmir'de işi hiç kolay değil. Bu tabloya İzmir'de İyi Parti'nin de güçlü bir isimle katılması siyasi denklemi değiştirebilir. Bu da AK Parti için iyi bir fırsat... Bu yüzden AK Parti, İzmir'de yerel yönetime her zamankinden daha yakın ve bu nedenle de merkez sağ seçmene sıcak gelecek bir isim düşünülüyor. Bu açıdan mevcut il başkanı Aydın Şengül ismi de kulislerde konuşuluyor.. İstanbul Beşiktaş'ta işler karışık Ankara kulislerine nokta koyup, İstanbul Beşiktaş'a dönelim. Orada da ortalık bir hayli karışmış durumda. O yazıda Beşiktaş Başkanı Fikret Orman'ın kulislerde konuşulan girişimlerinden söz etmiştim. Orman adına Beşiktaş kulübünden yapılan açıklamanın esasını buraya alıyorum: 'Başkanımızın haberde geçtiği gibi herhangi bir görüşmesi ve düşüncesi hiçbir zaman olmamıştır.' Acaba Şafak Yazıcıoğlu'nun olmuş mu? Merak işte. Bu arada CHP'den Beşiktaş belediye başkan adayı olmak için kıran kırana bir savaşın sürdüğünü de söyleyelim.. O isimlerden biri de eski CHP Genel Başkan Yardımcılarından Yasemin Cankurtaran... Adı önce İstanbul büyükşehir adaylığı için geçti ancak asıl hedefi Beşiktaş'mış... Hatta bunun için bizzat Kılıçdaroğlu tarafından Aydın'a Özlem Çerçioğlu'nun yanına staj yapması için gönderildiği söyleniyor. İşin en ilginç yanı ise Cankurtaran'a en büyük desteği, görevden alınan Beşiktaş Belediye Başkanı Murat Hazinedar'ın eşi Özlem Hazinedar'ın vermesi... Ne olur bilinmez ama CHP'nin yerelden Beşiktaş'a bir aday çıkartmaması parti tabanını dalgalandırır. KRİTİK İLLER YEREL İSİMLER Yerel seçim kulisleri hareketli ancak kimsenin bildiği somut bir şey yok. Doğrusu şu aşamada olması da mümkün değil. Çünkü hem bu seçimler farklı bir zeminde gerçekleşiyor, hem de içinden geçtiğimiz ekonomik türbülansın seçimleri etkileme ihtimali her zamankinden yüksek. Tabii buna AK Parti-MHP ittifakını ve bunun karşısında oluşacak CHP-HDP ittifakını da eklemek gerekiyor. Bu birlikteliklerin şehirden şehre farklı sonuçlar verebileceği çok açık. Kısaca önümüzdeki seçimleri etkileyecek çok sayıda parametre var. Bunu da en fazla kritik şehirlerde hissedeceğiz. Tam da bu nedenle bu kritik şehirlerde AK Parti-CHP arasında geçecek yarışta adaylar çok önemli. Anketler, yoklamalar, sohbetler hep bu 'önemli' adayları bulmak üzerine kurulu. İstanbul, Ankara ve İzmir'de sürecin nereye evirileceği, CHP'nin adayını belirlemesiyle netleşecek. Bu üç şehirde bugüne kadar çok sayıda adaydan söz edildi. Daha da edilecek. Sayı giderek çoğalabilir de. Partiler de medyada yer alan bu isimleri doğal olarak yakından takip ediyor. Bu takibin başında da kritik iller geliyor. Şu sıralarda bütün partiler sahada ve o illeri alabilecek popüler adayın kim olacağını tespite çalışıyor. Farklı partilere araştırma yapan ve sahayı iyi bilen birkaç araştırma şirketiyle konuştum. Hepsinin ortak söylediği şu: 'Halk, bu kez her zamankinden daha fazla topluma güven veren, insana dokunan güçlü isimlere oy verecek.' Bu çerçeveyi aylar önce Başkan Erdoğan da çizmişti: 'AK Parti'nin oyunun üstüne oy getirecek adaylar olmasına dikkat edilecek. Vatandaşta karşılığı olan teşkilatların sevdiği, sivil toplum örgütleri tarafından desteklenen ve o ili kalkındıracak projeleri olan, vatandaşın yakından tanıdığı isimler.' Üç büyük il dışındaki kritik illere bakıldığında çok sayıda genel ve yerel aktörden söz etmek mümkün. Bursa'dan başlayalım. Bursa'da AK Parti adayı olmak için adı geçen çok sayıda isim var. İlk sırada eski bakan Faruk Çelik geliyor. İstekli olduğu söyleniyor ama bu istek onu başkanlığa taşır mı belli değil. Bursa'da eski iki bakanın daha adı geçiyor ama kimse onlara ihtimal vermiyor. Yerelde adı en çok anılan isim ise Yıldırım ilçesi belediye başkanı İsmail Hakkı Edebali... CHP cenahında da yine bir ilçe belediye başkanının adı ön planda: Nilüfer Belediye Başkanı Mustafa Bozbey... Araştırmalarda oyu CHP'den 10 puan daha önde... Antalya'da AK Parti'nin tartışmasız ismi mevcut Büyükşehir Belediye Başkanı Menderes Türel. CHP'de ise Konyaaltı Belediye Başkanı Muhittin Böcek ön planda... Önümüzdeki seçimlerin bu iki isim arasında geçmesi büyük olasılık. Kritik ve bir o kadar da ne olacağı belli olmayan illerden biri de Manisa... Manisa, AK Parti-MHP ittifakı açısından da önemli. İlginçtir, MHP, elinde tuttuğu üç büyükşehirden Adana ve Mersin'de kimleri aday göstereceğini açıkladığı halde Manisa'yı açıklamadı. Neden acaba? AK Parti'de ise çok sayıda adaydan söz ediliyor: Selçuk Özdağ, Murat Özbatur ve Recai Berber gibi... Ama yerelde ilgi çeken isim, Yunus Emre İlçe Belediye Başkanı Dr. Mehmet Çerçi... Araştırmacılar, Ege bölgesinde olası bir AK Parti-MHP ittifakının diğer bölgelere göre daha etkili olacağından söz ediyor. Onlara göre bu iki parti arasında olası bir ittifak, sadece İzmir ve Manisa'da değil Aydın ve Muğla'da da etkili olur. Hatta bu ittifakın Aydın ve Muğla'yı alacağına kesin gözüyle bakılıyor. KRİTİK İLLER YEREL İSİMLER-2 Yerel seçimlerde banko olmayan, her partinin veya iki büyük partinin bıçak sırtı seçim kazandığı hatta özel nedenlerle 'sorunlu' olan şehirlerde nasıl bir sonuç alınacağı merak ediliyor. Örneğin Adana, Mersin, Hatay veya Balıkesir. Sırayla gidelim. Adana'da son 24 Haziran seçimlerindeki parti oylarını ölçü alırsak, durum şöyle; AK Parti 33, MHP: 11, CHP: 26, İyi Parti: 11, HDP: 13. 2014 yerel seçimlerinde ise çok farklı bir tablo vardı: MHP: 33, AK Parti:32, CHP: 25, HDP: 7. Bu tablo MHP açısından hiç de parlak değil. Nasıl bir ittifak yapılacağı gerçekten merak ediliyor. MHP Adana adayı belli; mevcut belediye başkanı Hüseyin Sözlü. AK Parti'de ise ilk sırada eski Bakan Jülide Sarıeroğlu var. Ömer Çelik, geçen dönemin adayı Abdullah Torun ve il başkanı Fikret Yeni konuşulan isimlerden.. CHP'de ise ilk sırada iki ilçe belediye başkanı var. Seyhan Belediye Başkanı Zeydan Karalar ve Çukurova Belediye Başkanı Soner Çetin. HDP ve İP aday çıkarırsa başka, çıkarmazsa bambaşka bir tablo çıkar Adana'da karşımıza... Mersin'in durumu Adana'dan da karışık. Burada 24 Haziran seçimlerinde Cumhur İttifakı kıl payı önde, yüzde 41.4. Millet İttifakı ise 41. HDP ise yüzde 17. Tek tek partilerde ise AK Parti: Yüzde 28, CHP: 26, HDP: 16, İP: 13, MHP: 11... Cumhur İttifakı bir biçimde devam ettirilse, İyi Parti'den de oy alma ihtimali var ve ipi göğüsleyebilir. Ancak karşı cephe de güçlü... Mersin, Türkiye'nin deyim yerindeyse en kritik ili... İşte bu kritik durum, ya şeffaf ve sağlam ittifaklarla, ya da toplumun gönlünü kazanacak adaylarla aşılabilir. İsmi geçen adaylara gelince... AK Parti'de eski bakan Lütfi Elvan ön planda. Sıcak bakmasa da konuşuluyor. İkinci isim olarak şimdilik eski Bakan Kürşad Tüzmen ve Talat Dinçer var.. Mersin'de en hareketli parti CHP... CHP'liler şimdiden şehir içindeki billboardlarda yarışa başlamış durumda. Çok sayıda aday adayı var. Öne çıkanlar, eski Bakanı İstemihan Talay, Aytuğ Atıcı, Vahap Seçen ve aday olması zor görünen Fikri Sağlar... Mersin'de durumu en ilginç parti ise MHP... MHP, Toroslar Belediye Başkanı Hamit Tuna'yı aday olarak açıkladı ve elindeki mevcut Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Burhanettin Kocamaz'ı es geçince ortalık karıştı. Kocamaz, İyi Parti'ye giderse kazanamayabilir; AK Parti'ye de MHP nedeniyle gidemez deniliyor. Mersin'de denge siyasetini sadece AK Parti'nin güçlü bir aday göstermesi değiştirebilir.. Hatay da sürprizlere gebe ve karışık. Karışıklığın nedeni de AK Parti'den CHP'ye geçip belediye başkanı olan Lütfü Savaş... Savaş'a karşı CHP içinde yükselen bir hoşnutsuzluk var. 24 Haziran'da milletvekili listesine girip sonra çıkartılan Servet Mollaoğlu'yla aralarındaki gerginlik sahaya yansırsa CHP'nin işi zor. Bu da AK Parti'nin iyi bir adayla seçimi alması anlamına geliyor. AK Parti'de şu isimler konuşuluyor: Mehmet Öntürk, Mehmet Yeloğlu, İl Başkanı İbrahim Güler ve Bekir Altan. Balıkesir... Balıkesir'i kritik kılan Cumhur İttifakı karşısındaki blokun oyları ve eski belediye başkanı Ahmet Edip Uğur'un görevden alınması... Siyaset kulislerinde bu tür yerlerde sıkıntı yaşanacağı öngörülüyor. Aslında Balıkesir, 24 Haziran seçimlerinde görevden alınan iller arasında AK Parti'nin oyunu artırdığı ender illerden biri. Yeni Belediye Başkanı Zekai Kafaoğlu da, eskisini aratmayacak aktif bir çalışma yürütüyor. Adaylar arasında onun adı ön planda. CHP'nin adayı ise kesinleşmiş gibi, milletvekili Ahmet Akın, İP ise milletvekili İsmail Ok'u aday gösterebilir..