Son dakika: Sağlık Bakanı Koca müjdeli haberleri tek tek sıraladı! İşte aşıların geleceği tarih

Koronavirüs Bilim Kurulu, aşı ve mutasyon gündemiyle Sağlık Bakanı Fahrettin Koca başkanlığında toplandı. Sağlık Bakanı Koca, toplantı sonrası açıklama yaptı.

Bakan Koca'nın açıklamalarından satır başları şöyle;

"Salgın boyunca üzerimde çok ağır bir sorumluluk olsa da her durumda karşınıza çıkıp gelişmeleri sizlere zamanında ve açık bir şekilde iletmeye çalıştım. Karşınıza her çıktığımda umutla dinlediniz, destek oldunuz. Beni ailenizin ferdi olarak kabul ettiniz Hepinize ayrı ayrı teşekkür ederim.

BİLİM KURULUMUZA TEŞEKKÜR ETMEK İSTERİM

Salgın hastalık ortaya çıkınca ülkemizde kendisini tüm dünya devletleri gibi karanlık bir tünelin içinde buldu. İlk günden beri bilimin ışığıyla o tüneli aydınlatmaya ve önümüzü görmeye çalıştık. Huzurlarınızda bir kez daha Bilim Kurulumuza bu konuda teşekkür etmek isterim.

Tünelin ucunda bir ışık belirince arkamızdakilerin öne doğru atıldığına, öne gidenlerin ezmeye çalışmasına da şahit olduk. Bu her ne kadar işimizi zorlaştırsa da bilimden vazgeçmeden yolumuza devam ettik. Bunun en büyük şahidi sizlersiniz. Salgın her alanda bizi etkiledi. Dünyanın ahlâkını yeniden tanzim etti. Ülkelerin birbirlerinin yardım malzemelerine el koyduklarına şahit olduk. Alışkanlıklarımız değişti, selamlaşma, alışveriş, toplantı düzenlemek, okul toplantılarına kadar yenilikler oldu. Bunları sancılı değişiklerdi, farkındayım.

EKİM'İN İKİNCİ YARISINDAN İTİBAREN HIZLI BİR VAKA ARTIŞI BAŞGÖSTERDİ

Tarih bu yılları hastalığa adını veren 2019'dan başlayarak büyük salgın yılları olarak anacaktır. Almanya'da her bir milyon nüfus başına 325 kişi bu hastalık nedeniyle hayatını kaybetti. İsveç'te 789, en çok vefat sayılarına ulaşan ABD'de 984, mutasyon görüldüğü iddiasıyla gündeme gelen İngiltere'de 984 kişi oldu. Türkiye'de ise 216'ya ulaştı.

Günlük vaka sayılarımız ilk pik döneminde 80 binlerdeydi. Son günlerde İngiltere gibi ülkeler kontrolsüz vaka artışlarını virüsün mutasyonuna bağlayarak açıklamaya çalışmaktadır. Salgın gelişmiş olduğunu iddia eden, geri kalmış olduğunu sanılanı eşitledi. Ülkemizde de Ekim'in ikinci yarısından itibaren hızlı bir vaka artışı başgösterdi.

Hastanelerimiz yoğun bakımlarımız yükü kaldırmada zorlanmaya başladı. Birçok ilde 100'de 100'e varan artış oldu. Yaygın genel tedbirler hayata geçirildi. Salgının seyrine göre illerimizde tek tek değerlendirme yapılarak yerel imkanların seferber edildiği, filyasyon ekip sayılarının arttırılması yanında, yaygın temaslı takibin yapıldığı bir dönemi yaşadık.

İZMİR'DE VAKA SAYILARI YÜZDE 60 DÜŞTÜ

Valilerimiz, il sağlık yöneticileriyle yaptığımız görüşmeleri kamuoyuyla paylaşmaya takip ettik. Günlük vaka sayılarında Gaziantep yüzde 66, Tekirdağ, Bursa, İzmir yüzde 60, Trabzon, Adana yüzde 50, Kayseri Kocaeli yüzde 45, Antalya'da yüzde 30, Mersin'de yüzde 30'a varan düşüşler sağlandı. İstanbul'da vaka sayısında önemli düşüş kaydedilirken, bu poliklinik başvurusuna yüzde 50, yoğun bakımda yüzde 20 yansıdı.

İller düzeyinde bütün kaynakların hayata geçirilmesinde destek ve katkılarına sayın İçişleri Bakanımız Süleyman Soylu ve valilerimize çok teşekkür ediyorum. Dünya virüsün mutasyonuyla ilgili tedbirlere yoğunlaşmış durumdadır. Biz de tedbirleri vakit geçirmeden uyguladık. Bilinmelidir ki bu mutasyon Eylül ayından beri mevcut. Koronavirüs damlacık enfeksiyonla bulaşan bir hastalık. Mutasyon çarpan etkisi yapabilir. Ancak mutasyon ve varyasyonlar düzenli olarak taranmaktadır.

Anlaşılan o ki, İngiltere'deki kontrolsüz vaka artışı araştırılırken Eylül ayından beri var olan mutasyon ilgililerin dikkatini çekmiştir. Türkiye başından beri hastalığı önemseyerek tedbirleri en erken alan ülkelerin başında gelmektedir. Mutasyonlar konusunda incelemelerimiz devam etti.

ÇİN AŞISINA ONAY VERİLDİ

Bugün en çok merak ettiğiniz konunun aşı olduğunu biliyorum. Huzurlarınızda bir kez daha neden inaktif aşı tercih ettiğimizi izah etmek istiyorum. Bilinen en kadim aşı yöntemi inaktif aşı yöntemidir. Virüs uygun ortamlarda çoğaltıldıktan sonra öldürülerek onun vücudu tanıması için enjekte edilmesi yöntemidir. Bu aşı türüyle ilk defa bağışıklama amaçlı aşılama yapılmıyor.

Daha önce tecrübe ettiğimiz faydasından emin olduğumuz yöntemdir. Ayrıca ülkemizde devam eden aşı çalışmalarından önde giden üç tanesi inaktif aşılardır. Bununla birlikte ülkemizde 2 aşı adayımız insan deneyleri safhasına ulaşmıştır. Benzer şekilde virüs benzeri parçacık temelli aşımız da insan deneyleri safhasındadır.

Başından beri Türkiye'de klinik çalışması olan kendi insanımızda etkisi gösterilmiş bir aşıyı kullanmak istediğimiz aşıyı kullanmayı beyan ettik. Klinik çalışmaların somut neticelerini bekleyip, harekete geçmek için uğraş verdik. İnaktif aşımızın faz 3 çalışması başarıyla sürmektedir. Aşılanan gönüllülerin ister gerçek, ister plasebo aşıyla aşılansın hastalığa yakalanıp, yakalanmayacağı gözlemlemektedir.

Kurumumuzda çalışmanın ara sonuçlarını Bilim Kurulumuza sunmuştur. Bilim Kurulumuzun değerlendirmeleriyle aşımızın ülkemizde kullanılması konusunda kendi insanımıza gösterdiği etkiden emin olduk. Çalışmayı yürüten hocalarımız birazdan detayları paylaşacaktır. Çin makamları da Türkiye'ye gönderilecek olan aşı dozları için onay işlemlerini tamamladılar. Aşılarımız bir aksilik olmazsa pazarı pazartesiye bağlayan gece yola çıkıyor. İnancımız bize her darlıktan sonra bir genişlik olduğunu söylüyor. Bu güzel haberlerin milletimiz için, insanlık için hayırlara vesile olmasını diliyorum.

AŞI TÜRKİYE'YE NE ZAMAN GELECEK?

Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumumuza bugün sonuçları bildirilen faz-3 çalışmasıyla ilgili Bilim Kurulumuzda değerlendirilen bu sonuçları çalışmayı da koordine eden Serhat Ünal hocanın açıklamaları:

Çin SinoVac firması tarafından üretilen CoronaVac adlı inaktif virüs aşısı faz-3 çalışmaları 14 Eylül'de ülkemizde başlatıldı.

900'dan fazla çalışmaya alınan kişinin güvenlik datası incelenip ikinci kısımda vatandaşlarımıza yapmaya başladık, o da 18 Kasım tarihidir.

%95 güven aralığı bu tür çalışmalarda standarttır. DSÖ bunun %50 olmasını yeterli görüyor. %91 önümüzdeki günlerde daha da artacaktır.

Kırmızılar aşı kolundaki hasta sayısı, maviler plasebo kolundaki hasta sayısı olmak üzere...

21. günden itibaren fark ortaya çıkıyor.

Plasebo kolunda olan 26 vakanın 6'sı ciddi vaka olarak tedavi edildi.

Buna karşılık aşı kolunda olan 3 kişi, 3'ü de sağlık personeli, bunların hiçbirinde bırakın hastaneye yatışı, bir vakada hafif bir burun akıntısı haricinde hiçbir semptom olmadı.

İkinci değerlendirdiğimiz yan etkileri meselesi. En sık gözüken yan etkiler yorgunluk, baş ağrısı, aşı yapılan bölgede ağrı.

Aşıyla ilgili bir arkadaşımızda hafif alerjik reaksiyon meydana geldi, o da anında tedavi edildi. Bunun dışında hiçbir ciddi yan etki görülmedi. Aşımız güvenli görünüyor

"ÇİN DEVLET OLARAK BU DATALARIMIZI KULLANACAK"

Bakan Koca: Bu sonuçlar bu aşıyla ilgili dünyada açıklanan ilk veriler. Dolayısıyla dünya, hatta Çin devlet olarak bu datalarımızı kullanacak. Özetle, aşının koruyuculuğu %91.25 oranında. Bu erken dönem, giderek daha da artmış olacak.

Normalde 40 enfekte olan kişi olduğunda açıklamayı düşündüğümüz bir durumdu. Şu an 29 kişi söz konusu. 40 enfekte vaka olana kadar bu çalışma devam edecek.

Bu riskli olmasına rağmen 3 kişini PCR'ı pozitif, ateş ve solunum problemi olmayan, akciğer tutulumu olmayan, çok hafif geçiren bir tablo olduğunu görüyoruz. O 3 kişiyi riskli olmasına rağmen çok hafif geçirdiğini rahatlıkla söyleyebiliriz.

Şu an güvenilir alanı yüksek olduğu, %50'nin üzerinde için aşıyı çok rahatlıkla kullanabilir olduğumuzu söylemek mümkün. Bu, Çin aşısıyla ilk veri olmuş olacak.
Dolayısıyla muhtemelen kullanımla ilgili bundan sonra ruhsat ve benzeri işlemlerle ilgili bu datanın kullanılabileceğini düşünüyoruz.
SORU-CEVAP

Aşılama stratejisi nasıl olacak? Aşılanacak gruplar netleşti mi?

Pazartesi günü itibarıyla Türkiye'de aşılar olacak. Özellikle Bilim Kurulumuz daha önce bu konuyla ilgili geniş bir çalışma yaptı. 4 aşamalı bir strateji hazırlandı.

İlk planda sağlık çalışanları olmak üzere yapılmıştı. Öncelikle sağlık çalışanlarımızdan başlamış olacağız. 9 milyon kişini olacağını söyleyebilirim ilk aşamada.

Mümkün mertebe daha kısa bir zaman diliminde, en geç nisan olmak üzere ilk iki hatta üçüncü aşamada olan kişileri aşılamayı düşünüyoruz. Bu aşılamayı yaparken birinci basamak sağlık hizmetlerinin çok güçlü olduğunu biliyoruz. Aile Sağlığı Merkezlerimiz ve kamu, üniversite hatta özel hastanelerimiz bu aşılama için kullanılmış olacak. Günde ortalama 1.5-2 milyona kadar aşıyı yapmamızın imkanı olduğunu söyleyebilirim.

KORONAVİRÜS MUTASYONU SONRASI TÜRKİYE'DE TEDBİRLER GENİŞLETİLECEK Mİ?
Dünyada temmuz-ağustos-eylül ayından itibaren mutasyonların olduğu, Türkiye'de de benzer mutasyonların olduğu, daha çok bulaştırıcılığı olduğunu söylemiştik.

Biz de ülke olarak belli zaman dilimlerinde yaygın şekilde mutasyon olup olmadığı şekilde analizini yapıyoruz. Bizdeki veriler de bulaşıcılığın arttı yönündeydi.
Bizim şu ana kadar yaptığımızı ön inceleme ve analizlerde İngiltere'dekine benzer bir mutasyona rastlamadığımızı ama gelecek hafta genom analizi yaparak daha net bir şey söylemek mümkün. İngiltere, Danimarka ve Güney Afrika için bir kısıtlama söz konusu oldu. Şu an yeni bir kısıtlamayı düşünmüyoruz ama ülkelerle ilgili farklı bir şey gündeme gelirse her an bu kısıtlamalar tekrar yapılabilir.

Şu dönemde üzerinde durmamız gereken, virüsün mutasyonuyla birlikte bulaştırıcılığının arttığı, bir araya gelmelerin, kalabaılık ortamlarda bir arada olmanın bu bulaştırıcılığın artışıyla birlikte daha riskli olduğunu söyleyebiliriz.

YERLİ AŞI ÇALIŞMALARI
5 tane ilave aşının faz safhasına, insan çalışma safhasına geldiğinin, bunlardan 3 tanesinin inaktif aşı olduğunu söylemiştim. Adenovirüs çalışması da ayrıca söz konusu. Zannediyorum ocak ayı içerisinde bunlardan 1-2 tanesi daha faz çalışmasına geçmiş olur. Bunun dışında inaktif olan faz-1 çalışmasını tamamlamış olan aşı çalışmamızla ilgili faz-2'de 200 kişiyle yapılmış olacak. Bununla ilgili gönüllülerin sağlık taramalarına başlandı.

BREZİLYA'NIN FAZ-3 ÇALIŞMALARININ SONUÇLARINI AÇIKLAMAYI ERTELEMESİ

Bununla ilgili bir şey söylemem mümkün değil. Brezilya'nın kendi iç sorunu olabilir. Türkiye'deki başarsının bu aşıların, bizim vatandaşımız üzerindeki etkisin görerek aksiyon almak istiyoruz demiştim. O dönemde hem Pfizer hem de SinoVac aşısına faz-3 çalışmasına izin vermiştik. Bizim için bizim sonuçlarımız önemli.
Bu sonuçları görmemiz diğer sonuçlardan daha önemli olduğu kanaatindeyim. 3 gün önce de enstitü %50'nin üzerinde güvenilirliğin olduğunu, %90'ın üzerinde koruyuculuğun olduğunu söylemişti.

UĞUR ŞAHİN'İN TÜRKİYE İÇİN YETERLİ AŞI DEPOLANDI AÇIKLAMASI--GÖRÜŞMELER NE DURUMDA?

Bu konu biraz fazla gündeme getirilen ve yer yer yanlış bilgi aktarımının olduğunu gördüğümüz bir konu. Biontech aşısıyla ilgili tabii ki inaktif aşıyı önemsemiştik ama başından itibaren bu aşıyı geliştiren iki Türk bilim insanımız olması nedeniyle yakın iş birliği içerisinde bu aşının Türkiye'de uygulanmasını istedik.
Bununla ilgili başından beri bize söylenen 25 milyon gibi bir aşı olabileceği 2021 için.
Fiyat boyutuyla herhangi bir sorunumuz olmadı.

Ama esas bu dönemde yaşadığımız sorun şu oldu: Bu dönemde aşının üretimiyle ilgili sorumluluk taşımama durumunun sözleşmeye yazılması istendi.
Acil kullanım izni olduğu için şu dönemde bu üretimle ilgili bir sorun olma durumunda sorumluluk taşımamayı sözleşmeye konmak istenmedi.
Biz bundan yana olmadık. Ben Uğur Hoca'yla son 2-3 gün 5-6 defa görüştüğümüzü, Uğur Hoca'yla bu sorunu kısmen aştığımızı söyleyebilirim.
Sözleşmenin miktarıyla üretimle ilgili bir sorun olduğunda sorumluluk taşıyabileceklerini belirten bir maddeyi koymaya karşılıklı razı olduk. Sözleşme miktarından daha fazla bir sorumluluk taşımama noktasında ısrarlı olduklarını, bunu aşmamızın mümkün olmadığını ifade ettiler. Biz bunu vatandaşımıza sözleşmenin miktarınca sorumluluk taşınabileceğini belirterek bu aşıyı yapabileceğimizi konuşmuş olduk. mart ayı sonuna kadar 4.5 milyon, opsiyonel olarak da 30 milyona kadar söz konusu olabileceğini görüşmüş olacağız.