Eğitimde özgün ve evrensel yaklaşım

Türkiye Yüzyılı Maarif Modelini anlattığımız yazımızın son bölümünde, müfredatta geçen farklılaştırılmış öğretimi anlatmak istiyorum. Çünkü farklılaştırılmış eğitimle her çocuğa ulaşılabileceğine, her öğrencinin eğitim hakkından eksiksiz faydalanabileceğine inanıyorum. Öyle ki bu yaklaşım hakkıyla öğretmenler tarafından benimsenip uygulanabildiğinde bir çok alanda ülke eğitim sistemimiz örnek gösterilecek inancındayım. Düşünün, tüm öğrencilerin ilgi, ihtiyaç ve yetenekleri göz önüne alınacak. Öğrenme becerisi en üst düzeyde olan öğrenci de, öğrenmek için daha fazla zamana ihtiyaç duyan da kendi potansiyellerini kullanabilecek. Hiçbiri kendini eksik hissetmeyecek. Bütün öğrencileri kapsayacak yani. Bugüne kadar hayaldi, şimdilerde heyecana dönüştü. Hala heyecanlanmayanlar için açıklamaya devam edelim:

FARKLILAŞTIRILMIŞ ÖĞRETİM
Türkiye Yüzyılı Maarif Modelinde bireysel farklılıklar, esnek gruplandırma, sürekli değerlendirme ve uyarlama ön plana çıkarılmış. Bu ne demek? Farklılaştırılmış öğretimde öğrencilerin bireysel öğrenme yollarını keşfetmelerini sağlayacak stratejiler geliştirilecek. Malum, her birey aynı şekilde öğrenmez. Kendisine uygun olmayan öğretim yöntemi ile öğrenemediği için özgüvenini kaybeden çocuklar olmayacak, hatta kendine güvenen öğrencilerin gelişimi ile mutlu olacağız. Öğretmen içerik ve süreci farklılaştırarak, öğrencilerin neyi nasıl öğrendiklerini daha net görecek. Bunun için öğretmen sınıf ortamında tutun da bir çok konuda düzenlemeler yapacak, ihtiyaç duyduğunda esnek davranarak değişikliklere gidecek. Sınıfın düzeni, sınıf kuralları oluşturulacak öğrenci grupları, bireysel öğretim, çeşitli yaklaşımların benimsenmesi bu düzenlemelerden ilk aklıma gelenler.

Farklılaştırılmış Öğretim İlkeleri şunlar:
- Esneklik,
- Bireysel farklılık,
- Değişime açıklık,
- Bireysel ve grup beklentileri dengesi,
- Sürekli geliştirici ve çeşitli değerlendirme yöntemleri.

Kısaca açıklayalım: Esneklik ilkesi ile sürekli aynı yol haritası takip edilmeyecek. Böylece her öğrenciye ulaşılabilecek. Esnek gruplama yöntemleri kullanılacak. Öğrenci farklı beceri, ihtiyaç, hazırbulunuşluk, ilgi ve öğrenme tercihleri ile değişik gruplarda yer alabilecek. Tabi ki her öğrencinin aynı düzeyde öğrenmesi beklenmeyecek. Öğretmen her öğrencinin kendi yolunda ilerlemesini destekleyecek, çocuğun daha fazla sorumluluk almasını sağlayacak. Tüm öğrencilere tek tek odaklanmak amaçlansa da, her öğrenci için özel bir plan yapılmayacak. Öğrenciler iki veya daha fazla kişilik gruplarda çalışabilir, etkinlikler o şekilde düzenlenebilir. Farklılaştırma öğretiminde iki tip strateji var: Zenginleştirme ve destekleme.

İLERİ DÜZEY ÖĞRENCİLER
Zenginleştirme ileri düzeyde olan öğrenciler için planlanmış stratejidir. Bir eğitimci olarak gözlemim, en çok ihmal edilen gruptu. Okulu sevmeyen, gitmek istemeyen öğrencilerin büyük oranda bu gruptan olduğunu düşünüyorum
Kendisine bir şey katmayan, konuların
ilgi alanının çok dışında kaldığı okullarda uzun saatler geçirmek adeta bir işkenceye dönüşmekteydi bu grup için. Ne değişecek? Öğretim programlarının ötesinde, genişletilmiş ve derinlemesine öğrenme fırsatı sağlayacak. Öğrencilerin bilgi ve becerileri mümkün olan en üst düzeyde gelişecek. Öğrenme zenginleştirilirken:
- Öğrencilerin dikkatini çekme,
- Öğrenilenlerin kalıcı olması,
- Birden fazla duyuya hitap etme sağlanacak.

BUNUN İÇİN DE,
- Görsel materyaller ve çeşitli etkinlikler ile desteklenir,
- Bireysel ve grup halinde çalışmaları kolaylaştıracak yöntem ve teknikler uygulanır,
- Günlük hayatla ilişkilendirilir. Örnekler verelim:
- Öğretim programının dışında konu, ders, disiplinlere yer verilecek,
- Önemli kişilikler ve dehalar üzerine yoğunlaşılacak, çalışma fırsatları sunulacak,
- Araştırma yöntemleri öğretilecek, bu yöntemler pratik uygulamalar ile desteklenecek,
- Problem çözme, karar verme ve eleştirel düşünme gibi üst düzey düşünme becerileri ön plana çıkarılacak,
- Birden fazla çözüm yolu sunan problemlere odaklanılacak,
- Keşifçi öğrenme etkinliklerine yer verilecek,
- Anlatım kısa tutulup tekrarlardan kaçınılacak,
- Gerçek ve ilgi çekici problemlere odaklanılacak,
- Projeler gerçek hedef kitlelere sunulacak,
- Öğrenme ortamı tercihi her öğrencide değişiktir, ortam tercihleri değişken olacak.

DESTEK SAĞLANACAK
Farklılaştırma öğretiminde bir diğer boyut olan destekleme, öğrenme sürecinde daha fazla zaman ve tekrara ihtiyaç duyan öğrenciler için. Bu öğrencilerin güçlü yanlarını ortaya çıkarma, öğrenme için gerekli zaman ve desteği sağlamak amaçlanıyor. Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Okul temelli planlamayı hedefliyor. Böylece yerel özellikler de dikkate alınacak. Okul temelli planlama öğretim programlarından bağımsız olmayacak. Hedeflere ulaşmada öğretmene hareket imkanı sağlayacak. Bir başka deyişle okul temelli planlama, öğretim programlarının tamamlayıcısı olarak görülecek. Program dışı etkinlikler de olacak elbette.

Bu etkinlikler;
- Kazanılan becerilerin gerçek hayatta uygulanmasına olanak sağlayacak,
- Akademik çalışmalar zenginleşecek,
- Öğrenci zamanı etkili kullanacak,
- Estetik duyarlılık artacak,
- Öğrenci kendini tanıyacak.

Türk Eğitim Sistemi, bütün ideolojilerin üzerinde milli bir şahsiyetin oluşumuna destek sağlamak, milli bir bilince sahip kişilerden oluşan bir toplumu inşa edebilmek için bilge nesilleri yetiştirmeyi hedeflemekte. Tüm paydaşlarının katılımı ile daha da geliştirilecek yeni maarif modelinin Türkiye Yüzyılında ülkemize, çocuklarımıza ve geleceğimize hayırlar getirmesi dileği ile...

'DOĞRU YÖNTEMLE HER ÇOCUK ÖĞRENİR YAKLAŞIMI'
- DÖRT gün boyunca anlattığımız yeni müfredatı özetleyecek olursak göze çarpan özellikler şöyle:
- TÜRKÇE vurgusu, zenginleştirilmiş Matematik, Fen ve Sosyal Bilimler Alan becerileri,
- YETKİN ve erdemli insanı önceleyen öğrenci profili,
- 'ERDEM Değer Eylem' Modeli,
- BECERİ odaklı öğretim programları,
- SOSYAL - duygusal öğrenme becerileri,
- ÖĞRENCİNİN aktif olduğu programlar,
- BİREYSEL farklılıkları merkeze alan ve becerileri tetikleyici eğilimler,
- ARTTIRILMIŞ okur yazarlık becerileri,
- SPOR, sanat, kulüp, gönüllülük faaliyetleri, kamplar, yarışmalar, dinletiler, turnuvalar gibi çeşitli ilgi alanlarına yönelik etkinlikler,
- SONUÇ yerine süreç odaklı ölçme değerlendirme yaklaşımı,
- OKUL temelli planlama,
- ÖĞRENCİNİN kendini inşasına olanak sağlayan öğrenme yaşantıları,
- GENİŞLETEN, derinleştiren ve zenginleştiren öğrenme,
- LİSELERE kurulacak edebiyat atölyeleri,
- DİJİTAL ortam unsurları, çevrim içi okuma,
- ORTAOKULLARDA atölye faaliyetleri,
- YENİ metin türleri,
- SADELEŞTİRİLMİŞ içerik, derinlemesine öğrenme, bütüncül eğitim yaklaşımı,
- ANLAM ve ihtiyaç temelli yaklaşım,
- KEŞFEDİLEN, sevilen matematik,
- DOĞA - insan etkileşimi,
- AFETLERE duyarlılık,
- HUZURLU ortam, yaşanabilir çevre,
- SANAT ve müzikle öğrenme alanları,
- OYUN oynayarak öğrenme,
- OKUL öncesinde bilimle tanışma,
- DOĞRU yöntemle her çocuk öğrenir yaklaşımı, farklılaştırılmış eğitim,
- DÜNÜMÜZ -Bugünümüz-Yarınımız,
- DEĞERLERİMLE Büyüyorum,
- AİLE ile Güçlü İşbirliği,
- ÇOCUK için okul her yerde,
- VE daha niceleri...