ADEM ÜLKER
Akif Karadana, 61 yaşında. Muğla'nın tarihi saat kulesindeki mekanik saati 50 yıla yakın bir zamandır kuruyor. 2. Abdulhamid'in saat kuleleriyle ilgili fermanından 16 yıl önce yapılan kulenin altındaki 5 metrekarelik dükkanda saatçilik yapıyor. Bir insanın güçlükle geçebildiği kapıdan girerek 70 basamaklı merdiveni 3 günde bir çıkıp iniyor. "Bir ömür işte bu kulede geçti" diyen Karadana'nın umudu 17 yaşındaki torunu, olmazsa büyük kızı. "İkisinden biri, benden sonra bu merdivenleri çıkar ve o saati susturmaz" diyor.
Muğla il merkezindeki tarihi saat kulesi, Muğla'nın ilk Belediye Başkanı Hacı Süleyman Efendi tarafından 1885'te dönemin ünlü ustalarından biri olan Rum Konstantin'in oğlu Filvari Usta'ya yaptırıldı.
Uzun yıllar çalışan saat daha sonra bozuldu, tamirci olmayınca 1950'ye kadar bu şekilde kaldı. Bundan sonrasını Akif Karadana ile kulenin altındaki dükkanda konuştuk.
TÜTÜNCÜLÜKTEN TAMİRCİLİĞE
Nasıl bağlandınız bu 5 metrekarelik mekana?
- Babam Cevat Usta, 1950'de Burgaristan'dan Muğla'ya gelmiş ve tütün ameleliği yapmaya başlamış. Bir gün ağanın cep saati bozulmuş ama tamirci olmadığından yaptıramamış.
Babam, kendisinin tamirci olduğunu söylemiş, hem saati tamir etmiş hem de bizim kule hayatı başlamış böylece.
Sizin kuleye gelişiniz ne zaman?
- Orta 1'de okulu bıraktım. Okumayınca babam yanına aldı. Sanırım 11-12 yaşlarında kuleye inip çıkmaya, saati kurmaya başladım. Babam 1974'te vefat edinceye kadar beraberdik.
42 yıldır tek başımayım.
Hiç susmadı mı saat 1950'den bu yana?
- Arızalı olduğu zamanlarda birkaç gün sustu tabii. İtfaiye merdiveniyle söküp Sanat Okulu'nun atölyesine götürüyorum, orada tamir ediyorum.
Zaten benden başka tamircisi de yok. Bunların dışında tam 66 yıldır susmadı.
'KIZIM YA DA TORUNUM SAHİP ÇIKAR'
Peki sizden sonra ne olacak kulenin ve saatin hali, çırak olmadığını söylediniz?
- Sanırım 10 yıl daha devam edebilirim, sağlıklı oldukça. Daha sonrası için Datça'da torunum var.
Liseye gidiyor. Üniversiteyi kazanınca Muğla'ya gelir. Onun yapacağını düşünüyorum. Eğer torun olmazsa büyük kızıma öğretmiştim.
İkisinden biri devam ettirir.
Saatçilik yapmasalar bile 3 günde bir kuleye çıkıp kurup giderler.
ÇAN SESİ SAATİ VERİYOR
Türkiye'deki diğer kulelerden farkı var mı?
- Bu kule 2. Abdülhamid'in saat kuleleriyle ilgili fermanından 16 yıl önce inşa edilmiş. Altında dükkan olan başka kule yok. Diğer bütün kuleler meydanlarda ve etrafı açık.
Bu kule birçok özelliğiyle diğerlerinden farklı. Mesela saatin çanı, saat 1'de bir defa, 11'de 11 defa çalar. Buçuklarda ise yarımdır ses.
Böylece insanlar çan sesinin sayısıyla saatin kaç olduğunu anlar.
