Alternatif tıp yöntemleri, modern tıp uygulamalarının dışında kalan ancak bazı koşullarda destekleyici olarak değerlendirilebilecek geleneksel tedavi yaklaşımlarını kapsar. Bu uygulamalar, genellikle farklı kültürlerin tarih boyunca geliştirdiği, çoğu zaman inanç temelli ve deneyime dayalı yöntemlerdir. Ancak bu noktada dikkat edilmesi gereken en önemli unsur, bu tedavi yöntemlerinin büyük çoğunluğunun bilimsel yöntemle test edilmemiş ve etkinliği objektif olarak kanıtlanmamış olmasıdır. Dr. N. Vedat Erten, "Alternatif tıp dediğimizde, toplumlar arasında nesilden nesile aktarılan şifa yöntemlerinden, doğaüstü enerji kavramlarına kadar geniş bir yelpazeden söz ediyoruz. Bu uygulamalar, bazı durumlarda bireyin kendini daha iyi hissetmesini sağlayabilir; fakat bu onların mutlaka tıbben etkili ya da güvenli olduğu anlamına gelmez" diyerek uyarıyor. Erten konuya ilişkin şunları söylüyor:
YAYGIN TEKNİKLER
1. Fitoterapi (Bitkisel Tedavi)
.Şifalı bitkilerle yapılan tedavi yöntemidir.
.Örnek: Papatya çayı, lavanta yağı, zencefil, sarı kantaron.
2. Aromaterapi
.Uçucu yağların kullanımıyla ruhsal ve fiziksel iyileşmeyi amaçlar.
.Genellikle masaj, banyo veya difüzörle uygulanır.
3. Akupunktur
.Çin tıbbına dayanan, vücuttaki enerji (qi) akışını düzenlemek için belirli noktalara iğneler batırılarak uygulanan bir yöntemdir.
4. Homeopati
.Hastalık belirtilerine neden olan maddelerin çok düşük dozlarda kullanılmasıyla iyileşmeyi hedefleyen bir sistemdir.
5. Refleksoloji
.Ayak tabanındaki belirli noktaların vücudun organlarıyla ilişkili olduğu inancıyla yapılan masaj türüdür.
6. Hipnoz (Hipnoterapi)
.Bilinçaltı düzeyde tedavi ve davranış değişikliği için kullanılır.
.Özellikle stres, bağımlılık ve fobilerde tercih edilir.
7. Osteopati ve Kayropraktik (Chiropractic)
.Kas-iskelet sistemi problemlerini manuel tekniklerle düzeltmeye odaklanır.
8. Ayurveda
.Hindistan kökenli bir sağlık sistemi.
.Beden, zihin ve ruh dengesine odaklanır; özel diyetler, bitkiler ve yaşam tarzı değişiklikleri önerir.
9. Meditasyon ve Yoga
.Zihinsel rahatlama, stres yönetimi ve beden sağlığını geliştirme amaçlı tekniklerdir.
10. Reiki
.Japonya kökenli, eller aracılığıyla evrensel yaşam enerjisinin aktarıldığı bir enerji terapisi türüdür.
HASTALIKLAR VE YÖNTEMLER
İşte alternatif tıp yöntemlerinin sık kullanıldığı bazı hastalık ve rahatsızlıklar ve yöntemler:
1. Stres, Anksiyete ve Depresyon
Önerilen yöntemler: Meditasyon, yoga, aromaterapi, hipnoz, bitkisel çaylar (örneğin sarı kantaron).
Amaç: Zihinsel rahatlama, hormon dengesinin sağlanması, uyku düzeninin kurulması.
2. Kronik Ağrılar (bel, boyun, migren vs.)
Önerilen yöntemler: Akupunktur, kayropraktik, osteopati, refleksoloji, masaj terapileri.
Amaç: Kas gevşemesi, sinir sisteminin rahatlatılması, ağrı eşiğinin artırılması.
3. Alerjiler ve Solunum Problemleri
Önerilen yöntemler: Fitoterapi (ısırgan otu, okaliptüs), homeopati, akupunktur.
Amaç: Bağışıklık sisteminin desteklenmesi ve semptomların azaltılması.
4. Sindirim Problemleri (IBS, kabızlık, reflü)
Önerilen yöntemler: Ayurveda, probiyotikler, bitkisel tedaviler (zencefil, nane), meditasyon.
Amaç: Bağırsak sağlığını destekleme ve sindirim sistemi fonksiyonlarını düzenleme.
5. Uyku Problemleri (insomnia)
Önerilen yöntemler: Aromaterapi (lavanta), melisa çayı, meditasyon, hipnoterapi.
Amaç: Sinir sisteminin sakinleştirilmesi ve doğal uyku döngüsünün desteklenmesi.
6. Bağışıklık Sisteminin Güçlendirilmesi
Önerilen yöntemler: Fitoterapi (ekinezya, zerdeçal), Ayurveda, sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri.
Amaç: Vücudun hastalıklara karşı direncini artırmak.
7. Kadın Sağlığı (adet düzensizliği, menopoz, kısırlık)
Önerilen yöntemler: Akupunktur, bitkisel tedaviler (çörek otu, hayıt), yoga.
Amaç: Hormon dengesi, stresin azaltılması, dolaşımın düzenlenmesi.
8. Romatizmal ve Kas-İskelet Hastalıkları (artrit, fibromiyalji)
Önerilen yöntemler: Akupunktur, kayropraktik, fitoterapi, sıcak-soğuk terapiler.
Amaç: Ağrıların hafifletilmesi, hareket kabiliyetinin artırılması.
HANGİ AŞAMADA UYGULANMALI?
Modern tıbbın müdahale edemediği hastalıklar
1. Bu hastalıkların çoğunluğu hamilelikte görülen hastalıklardır. Migrenli olan bir hastanın hamile kalmasından itibaren teratojenik etkilerinden korkulduğu için ilaçlar verilememekte, hasta akupunkturla tedaviye gelmektedir. Hamilelikte kontrol altına alınamayan kusmalar, bulantılar nedeniyle (hyperemesis gravidarum da dâhil olmak üzere çeşitli derecedeki kusmalar). Yeteri kadar süt gelmemesi, bebeğin karındaki yerleşim nedeniyle ortaya çıkan bel ağrıları gibi hamilelikle ilgili sıkıntılar.
2. Birkaç kez disk hernisi ameliyatı olmasına rağmen ağrıları geçmeyen hastalar,
3. İlaçlarla tedavi edilememiş kronik sistitler.
4. Romatoid artrit gibi hastalıklarda kullanılan ilaçlara bağlı olarak ortaya çıkan karaciğer enzimlerinin aşırı yükselmesi gibi durumlarda, ilaçla tedaviye devam edilemez. Bu durumda tam bir alternatif tedavi olarak akupunktur uygulanır.
5. Modern tıbbın yeteri kadar tedavi uygulamasına rağmen tedavi edilemeyen hastalar
Depresyon, uykusuzluk ,Sklerit üveit gibi göz hastalıkları, bazı retinitis Pigmentosalı hastalar, Migren hastaları, küme baş ağrıları, menier, Obezite, sigara bıraktırılması gibi bağımlılık tedavileri, Spastik çocuklar, Felçli hastalarda, üzerinde uzun zaman geçtikten sonra kalan sekellerin tedavisi, İlaçlarla kontrol altına alınamayan hipertansiyonlar, farmakoekonomiye yönelik çalışmalar (kullanılan ilaç miktarının ve sayısının azaltılması), Kemoterapi esnasında ortaya çıkan kusmalar, iştahsızlık, uykusuzluk, bitkinlik, ALL ve MS'de, Trigeminal nevraljide.
Alternatif tıp yöntemleri, genellikle tamamlayıcı olarak, yani modern tıbbın yerine değil, destekleyici şekilde kullanılır. Özellikle kronik, stres kaynaklı ve yaşam kalitesini etkileyen bazı hastalık ve durumlarda daha sık önerilmektedir.
