Vücudumuzun doğru çalışmasını sağlayan en önemli sistemlerden biri hormon sistemidir ve bu sistemin başrol oyuncularından biri de tiroid bezidir. Boynumuzun ön kısmında yer alan bu küçük bez, aslında düşündüğümüzden çok daha fazla iş yapar. Metabolizmayı düzenler, vücut sıcaklığını ayarlar, enerjimizi kontrol eder, hatta ruh halimizi bile etkiler. Aynı zamanda özellikle kilo almak ya da verememek, sürekli yorgun hissetmek, üşümek ya da tam tersi aşırı terlemek gibi şikâyetlerin altında da tiroidle ilgili sorunlar yatabilir. Belki de veremediğiniz kiloların sebebi tiroidleriniz olabilir.
DOĞRU BESLENME ŞART
Tiroid bezinin düzgün çalışabilmesi için bazı temel vitamin ve minerallerin yeterli miktarda alınması gerekir. Yani aslında sağlıklı bir tiroid için doğru beslenme şart. Eksik alınan besin öğeleri, zamanla tiroid hormonlarının üretimini ve dengesini bozabilir. Bu da hipotiroidi (yavaş çalışan tiroid) ya da hipertiroidi (hızlı çalışan tiroid) gibi sağlık sorunlarına neden olabilir. Peki bu önemli besin öğeleri neler, ne işe yarıyor? İlk olarak iyottan bahsetmek gerekir. İyot tiroid hormonlarının üretimi için olmazsa olmaz bir mineraldir. Haşimato, hipertiroidi gibi durumlarda iyot tüketimi veya takviye kullanımı için mutlaka bir uzmana danışmalısınız. Selenyum da bir diğer kritik mineraldir. Tiroidi zararlı maddelerden korur, hormonların aktifleşmesini sağlar. Özellikle Brezilya cevizi bu konuda oldukça zengin bir kaynaktır. Bunun yanında balık, yumurta ve tam tahıllar da selenyum açısından faydalıdır. Demir de tiroid sağlığında önemli bir yere sahiptir.
Demir eksikliği, tiroid hormonlarını üreten enzimlerin işleyişini bozar. Kırmızı et, yumurta, kurubaklagilller ve koyu yeşil yapraklı sebzeler, pekmez, yağlı tohumlar gibi demir içeriği yüksek besinleri düzenli tüketmek bu yüzden önemlidir. Çinko da yine tiroid hormonlarının dengeli bir şekilde üretilmesini ve düzenlenmesini sağlar. Kabak çekirdeği, ceviz, badem ve kırmızı et gibi besinler çinko ihtiyacını karşılamaya yardımcı olur. D vitamini ise bağışıklık sistemi ile tiroid arasında köprü kurar diyebiliriz. Özellikle otoimmün tiroid hastalıklarının önlenmesinde rol oynar. Güneş ışığı başta olmak üzere yağlı balıklar ve yumurta sarısı gibi gıdalar D vitamini için iyi kaynaklardır.
BAĞIRSAK SAĞLIĞI
B12 vitamini de metabolizma ve sinir sistemi sağlığı için gereklidir, tiroid hormonlarının etkilerini destekler. Kırmızı et, balık ve süt ürünleriyle B12 alımı sağlanabilir. A vitamini ise tiroid hormonlarının hücrelere olan etkisini artırır ve bağışıklık sistemini güçlendirir. Renkli sebzeler, özellikle havuç, tatlı patates ve ıspanak A vitamini açısından zengindir. Ayrıca bakır ve magnezyum gibi diğer mineraller de tiroidin düzgün çalışması için önemlidir. Bu mineralleri kabuklu deniz ürünlerinden, yeşil yapraklı sebzelerden ve kuruyemişlerden alabilirsiniz. Bunların yanı sıra, çoğu kişinin göz ardı ettiği ama oldukça etkili bir faktör daha var: bağırsak sağlığı.
Evet, şaşırtıcı olabilir ama bağırsaklarımızın durumu, tiroid fonksiyonlarını doğrudan etkileyebilir. Çünkü alınan vitamin ve minerallerin emilimi bağırsaklardan gerçekleşir. Eğer bağırsak florası sağlıklı değilse, vücudunuz gerekli olan besinleri yeterince alamaz ve bu da tiroidi olumsuz etkileyebilir. Sağlıklı bir bağırsak için ise yoğurt, kefir gibi probiyotik kaynakları tüketmek, sebzeler ve tam tahıllar gibi lifli besinlere yer vermek, şeker ve işlenmiş gıdalardan uzak durmak gerekir. Sonuç olarak, tiroid sağlığını korumak için yalnızca doktor kontrolü ve ilaç kullanımı yeterli olmayabilir. Beslenme alışkanlıklarını gözden geçirmek, tiroid dostu vitamin ve mineralleri düzenli olarak almak oldukça önemlidir. Bu şekilde hem metabolizmanızı dengeleyebilir hem de kendinizi daha enerjik, dengeli ve sağlıklı hissedebilirsiniz. Unutmayın, sağlıklı bir tiroid demek, sağlıklı bir vücut demektir!
