Hayatımızın vazgeçilmezi su

22 Mart tarihi, 1993 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda ilan edildiğinden bu yana, Dünya Su Günü olarak kutlanmaktadır. Hepimiz yeterli su içmenin ne kadar önemli olduğunu bilsek de çoğu zaman yeterli miktarda su içmeyi unutabiliyor ya da ihmal edebiliyoruz. 2017 Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması sonuçlarına göre ise ülkemizde su tüketimi kişi başına 1594 ml bulunmuştur. En yüksek su tüketimi yüzde 56 oranı ile 18-64 yaş grubu kadınlarda görülmektedir. Aynı yaş grubu erkeklerin yüzde 47'si yeterli miktarda su tüketmektedir.

Vücudun temel işlevlerinin devamının sağlanması, bedenin toksinlerden arındırılıp detoksifike edilmesi, vücut ısı dengesinin korunması, sağlıklı ruh halinin sağlanmasının kontrolünde önemli olan su gereksinmesi her gün düzenli olarak karşılanmalıdır. Unutmayın su depolanmaz, bir gün çok bir gün az içerek vücudun su gereksinimi karşılanamaz. O yüzden her gün yeterli miktarda su tüketin. Vücut su oranı bireylere göre değişkenlik göstermektedir. Örneğin su miktarı yağ oranı düşük olan yetişkinlerde vücut ağırlığının yüzde 60-70'ini oluştururken, obez olan yetişkinlerde sadece yüzde 45-55 arasındadır.

SALATALIĞIN YÜZDE 95'İ SU
Bir başka örnek de sporcularda da toplam vücut suyu, sporcu olmayanlara göre daha yüksektir. Çünkü yaş ve azalan kas kütlesi ile toplam vücut suyu da azalmaktadır. İçtiğimiz su dışında besinleri yiyerek de su tükettiğimizi hiç düşünüyor muydunuz? Sadece tükettiğimiz su ile değil yediğimiz sebze ve meyvelerden de suyu vücudumuza alırız. Su içeriği yüksek bu besinlerden ortalama olarak su tüketiminin yüzde 20'sinin karşılandığı görülmektedir. Marul, aysberg, salatalık ve kereviz sapı yüzde 95 su içerikleri ile listenin en başında yer alırlar ve neredeyse tamamı sudan oluşur. Çiğ lahana ve karpuz da ikinci sıradan takip eder. Ama unutmuyoruz ki; suyun yeri ve önemi bizim için hep farklı.

YETERLİ SU İÇTİGİMİ NASIL ANLARIM?
En çok duyduğum cümlelerden biri de "Su içiyorum ama yeterli oluyor mu emin değilim." İçtiğiniz suyun yeterli olup olmadığını anlamak oldukça kolay. İdrar renginize bakarak buna karar verebilirsiniz. İdrarınızın normalde renksiz veya çok açık renkte olması gerekir. Eğer koyu renkli idrara sahipseniz su bardaklarınıza biraz daha sarılma zamanı. Çünkü bu, yeteri kadar su tüketmediğiniz hakkında bize bilgi verir. Ayrıca yetersiz su içildiği durumlarda baş ağrısı, halsizlik, yorgunluk, performans düşüklüğü gibi durumlar da karşımıza çıkabilir. Vücudunuzun etkili çalışabilmesi için su seviyesini yeterli düzeyde tutmalısınız.

IÇMEK İÇİN SUSAMAYI BEKLEMEYİN
Genelde su içmek için susadığımızı fark etmeyi bekleriz. Şöyle bir haberim var ki vücudumuzdaki su yüzde 2 azaldığında bile vücut yavaş yavaş tepki vermeye başlar. Ancak bu duruma hiç gerek kalmadan düzenli olarak su içmek daha faydalı olacaktır. Az su tüketen danışanlarım su içmeyi genelde unuttuklarından yakınmaktadır. Aslında bu konuda yapabileceğimiz minik ama etkili püf noktalar var. * Su içmeyi hatırlatıcı uygulamaları daha önce duymuş muydunuz? Ya da daha önce telefonunuza düzenli aralıklarla hatırlatması için alarmlar kurdunuz mu? Suyu hatırlatmak için iyi alternatifler olabilir. * İş yerinizde çalışma masanıza ya da evinizde belirli yerlere su şişeleri ya da en sevdiğiniz bardağınızı su ile doldurmak hatırlayıp içmenize yardımcı olabilir. * Uyandığınızda su içmek aklınıza gelir mi? Mesela güne 1 bardak su içerek başlamak sindirim sisteminin çalışmaya başlamasına yardımcıdır. * Diüretik etkileri nedeniyle vücuttan su atımına neden oldukları için çay ve kahve içerken, yanında mutlaka bir bardak su bulundurmayı ihmal etmeyin. Ayrıca çay ve kahveyi su yerine koymayın. * Su şişelerinizi mevsim sebze ve meyveleriyle renklendirin. En sevdiğiniz yiyeceklerle birlikte sularınızı aromalandırın ve su tüketiminizi daha lezzetli hale getirmeyi deneyin. Su içmeyi eğlenceli hale getirmek bu kadar basit.

SU KAYNAKLARI DAMLAYA DAMLAYA YOK OLMASIN
Gezegene yeterince iyi baktığımızı düşünüyor musunuz? Ne yazık ki gün içerisinde duş alırken, bulaşık yıkarken farkında olmadan fazla miktarlarda su tüketiyoruz ve gezenimiz büyük bir su krizi ile karşı karşıya kalma riski altında. Beslenme alışkanlıklarımızın da ufak değişiklikler bile su kullanımımızı etkilemektedir. Örneğin daha önceden su ayak izi terimini duymuş muydunuz? Besinlerin su ayak izi bu konuda oldukça önemlidir. Mesela bitkisel kaynaklı besinler ile hayvansal kaynaklı besinlerin su ayak izi aynı değildir. Örneğin 1 dilim ekmeğin su maliyeti 47 litre iken, 1 yumurta için harcanan su ortalama 600 litredir. Örneğin boşa giden 1 fincan kahve için ortalama 150 litre su harcanmaktadır. Tüm bunların önüne geçebilmek için bilinçli olarak et ürünlerini tüketin. İhtiyacınız olanı satın alın. Besin israfının önüne geçin. Gezegene ve geleceğimize iyi bakmak ve korumak hepimizin görevi.