SEV (Yunanistan Girişimciler Federasyonu) Türkiye'deki TÜSİAD'ın Yunanistan'daki karşılığı konumunda. 1907'de kurulmuş tüm Yunanistan'da toplanan kurumlar vergisinin %42'sine, tüm ihracatın %25'ine, tüm istihdamın %40'ına hükmeden çok güçlü bir işadamı örgütü. SEV Yönetim Kurulu Başkan Vekili Konstantinos Bitsios ile derneğin Xenophontos Caddesi'ndeki merkezinde buluştuk. Yunanlı işadamlarının sorunlarını, Türkiye-Yunanistan arasında ne gibi ortaklıkların kurulabileceğini konuştuk... Sizce hükümetin uyguladığı Yunanistan Ekonomisi'ni düzlüğe çıkarabilecek mi?
Yunan sanayisi büyük sorunlar içinde. Hammaddenin %90'ı ithal. Ve ekonomik istikrar olmadan yatırım yapamıyoruz. İki çok önemli karar vermek durumundayız; İlki, takipteki kredilerin yönetimi için kalıcı bir mekanizma dahil olmak üzere komple bankaların sermaye yapılarının güçlendirilmesi, ve ikincisi ekonomimizin mali açıdan yeniden dengelenmesi bağlamında önemli bir unsur olan emeklilik sisteminin revizyonun sonuçlandırılması. Ancak bundan sonra durumların nasıl gelişececeğine dair daha net bir resim görebileceğiz. Olumlu düşünmemiz gerektiğine inanıyorum. Peki, sizce bu krizin sorumlusu kim?
Ekonomik modeller bağlamında bir bir kişiyi ya da birilerini suçlama yoluna gidemeyiz. Ana suçlu çok tüketim ve verimlilik eksikliği modelidir. Hiç AB'ye girmekle hata yaptığınızı düşündünüz mü?
Biz 1981 yılından beri AB'de , 2001'den beri de euro bölgesindeyiz. Bu seçim tarihsel, ekonomik, kültürel, siyasi birçok nedenden dolayı Yunanistan'a için kaçınılmazdı. AB üyesi olsanız da olmasanız da, memorandum olsa da olmasa da büyük ekonomilerde değişiklikler muhtemeldir. Şu durumda dünyanın geri kalanını izlememiz ve yeni ekonomik gelişmelere uyum göstermemiz gerekiyor. Günümüzde ekonomiyi kapalı tutamazsınız... Hükümet vergi arttırımından nasıl etkilendiniz?
Yüksek vergilendirmenin iş dünyası üzerinde hiç de olumlu etkileri olamaz. Bunun yerine biz hala kamuda akıllı ve daha hedefli maliyet tasarrufunun gerekliliğinde ısrarcıyız. Bununla birlikte hükümetten iş alemine uygulanan vergilerin azaltılmasını, özellikle ücret dışı ödemeleri ve sanayi üzerindeki sermaye kontrolünü hafifletmesini talep ettik. Bunlar ve bankaların yeniden ekonomik yapılandırılması iş dünyasına çıkış yolu sunacaktır. Yunanistan'dan ayrılıp başka ülkelere yatırım yapan üyeleriniz oldu mu?
Sanmıyorum. Bizim üyelerimiz 2009- 2010 yıllarında, yani en zor zamanlarda bile Yunanistan'ı terk etmediler. Şimdi terk edeceklerini hiç sanmıyorum... Yunan Halkı'nın çalışmayı fazla sevmediği iddiasına katılıyor musunuz?
Yunanistan fırsatlar ülkesidir Kesinlikle katılmıyorum. OECD istatistikleri gösteriyor ki Yunanistan dünya üzerinde çalışma süresi açısından 3. sırada yer alıyor. Gerçekten oldukça fazla çalışıyoruz ama hala üretkenliğimizi arttırmaya ihtiyacımız var. Yunanistan'a yabancı sermaye çekebileceğinize inanıyor musunuz?
Yunanistan'da birçok fırsat var, size birçok örnek verebilirim. Kuvvetle inanmaktayız ki inşaat, imalat, bilişim teknolojileri, enerji, sigorta, sanayi ürünleri vs dahil olmak üzere geniş bir sektörel yelpazede iş dünyası için yatırım ve işbirliği olanakları vardır Yunanistan'da... Türk işadamları Yunanistan'a hangi alanlarda yatırım yapabilirler?
Özellikle Davutoğlu hükümetiyle birlikte Türkiye'den Yunanistan'a yapılan yatırımlar son yıllarda oldukça arttı. Türkiye'den doğrudan yabancı yatırım potansiyelini neredeyse 500 Milyon Euro'ya çıkarma potansiyeli vardır. Sanıyorum ticareti iyi beceriyoruz. Türkiye ile ikili ticaretimiz Yunanistan'ın 3 Milyar Euro ihracatı ile bugüne kadar olan en üst düzeye yükseldi. Büyük şirketlerin kişisel bağlantıları var ve yatırım fırsatlarını araştırıyorlar. Yunanistan tüm yatırımlara açıktır. Yunanistan'da iyi eğitimli işgücü de mevcuttur. Peki Türkiye Yunan yatırıcımlarına nasıl görünüyor?
Türkiye'de çok büyük fırsatlar var. Türkiye'de, bankacılık, perakende, endüstriyel ürünler, gıda sanayi, kimya, ilaç, bilişim, vb alanlarında yaklaşık 6,5 Milyon Euro yatırımı bulunan 2000'den fazla Yunanlı yatırımcı var. Türkiye son 15-20 yılda hızla büyüdü. Bu, Yunanistan için de çok önemli ve olumlu. Türk yatırımcıya davet Yunanistan'ın beş yıl sonrasını nasıl görüyorsunuz?
İyimser bakmam gerekiyor. Eğer hükümet taahhütlerini yerine getirirse herşey mümkündür. Tecrübelerim bana göstermiştir ki kriz esnasında hızlı hareket etmeniz gerekir. Bir kere güven oluştu mu, bir kere değişiklikler uygulama kondu mu para gelmeye başlar, yatırımlar da artar.
Bir ara Euro'dan ayrılmayı tartıştı Yunanistan. Sizin görüşünüz nedir?
Bunun kötü bir fikir olduğu kanaatindeyim. İstikrar her zaman için ekonomiye de, topluma da, ihracata ve ithatalata da güven hissi verir. Her şeyin başı güven Yunan işadamlarının başka ülkelerin bankalarındaki parasını geri döndürmek mümkün mü?
Para gider, gelir. Eğer siz güven aşılayabilirsanız para geri döner. Kimse parasını evinde ya da bahçesinde saklamaz. İnsan eğer parası bankadaysa kendisini güvende hisseder. Eğer adil vergi sistemine güveniyorsanız, ve bu vergi sistemi her iki yılda bir değişmiyorsa, (son 6-7 yıldır iş dünyası vergi oranlarında daimi değişiklikler yaşadık) herkes vergisini ödüyorsa para geri gelir. Son olarak Türk işadamlarına mesajınız nedir?
Türk işadamlarına Yunanistan'ı dikkatle incelemelerini öneririm. Burada her alanda yatırım yapmaları mümkün. İş dünyası doğru yolu bulur...
Bu politikalar yatırımcıyı kaçırır
Pantelis Voulis, Yunanistan'ın iş dünyasının ve cemiyet hayatının tanınan bir siması. Sahibi olduğu şirketlerin yanında Amerikan sermayeli uluslararası bir firmanın da Yunanistan temsilcisi. Voulis'le Yunanistan Ekonomisi odaklı bir ufuk turu yaptık. Çok ilginç ve iddialı yorumlarda bulundu. Yunanistan'daki kriz iş dünyası için bir sürpriz miydi, yoksa öngörebiliyor muydunuz bu durumu?
Birçoğumuz Yunanistan'ın ekonomik krizle karşı karşıya kalma olasılığının farkındaydık. Bence kriz Yunanistan euroya geçince kapıyı çaldı. Politikacılar bizim ekonomimizi yeniden oluşturabileceğimizi sandılar. Fakat bu imkansızdı. Yunanistan'da endüstri yoktu. Simitis'in PASOK hükümetince de izlenen yanlış seçimler neticesinde kimse bu soruna dikkatini vermedi. Sanıyorum bu krizden hepimiz sorumluyuz.
Yunanistan'ın ithalatının bu kadar fazla olmasını neye bağlıyorsunuz?
AB'ye girdikten sonra Yunan ürünleri savaşı kaybetti. Pamuk gitti. Tütün gitti. Bunun gibi birçok ürünü kaybettik. Yunanistan bir tarım ülkesiydi ve bu alanda gelişmesini sürdürmeliydi. Bunun yanında küçük endüstri alanında bazı gelişmeler gösterdi. Bundan sonra hizmet alanında gelişme gösterebilirdik yine. Bugün bunun faturasını ödüyoruz ne yazık ki. Peki ya hükümetin programı?
Bence bu hükümet PASOK hükümetinin kötü bir taklidi. Ve başbakan Çipras, Andreas Papandreu'yu taklit ediyor. O da Yunanistan'ın bunun üstesinden gelemeyeceğini anladı. En kötü şeyler henüz yaşanmadı. Bence Syriza Amerikan güçleri tarafından hükümete yerleştirildi. Dikkatimi çeken bir diğer husus ise bunlar solcu değil. Orta sınıf politikacılar. Çılgın vergi politikaları
Euro'dan çıkma fikrini nasıl görüyorsunuz?
Niye Euro'da ısrarcı olduklarını anlayamıyorum. Evet, drahmiye dönmek gerçekten çok zor. Bunun sonuçlarını biliyorum. Ama bir gün bir son vermemiz gerekecek. Bu son, henüz yakın değil. Bilimsel görüşlere rağmen sosyal görüş eurodan ayrılmamaktan yana. Yunan halkı AB içinde ve euro bölgesinde kendisini daha güvende hissediyor. Bence Çipras yalnız kaldı ve yardım bekler durumda. Belki Amerika'dan bilemiyorum. Neden böyle çılgın vergi politikaları izliyorlar?
Vergiyi yüzde 10 yapsalar ekonomi nefes alır. Böyle öldürücü bürokrasinin olduğu bir ülkeye yatırım nasıl gelir? Ben ülkeme yatırım çekmek isteseydim, bürokrasiyi azaltırdım, vergiyi azaltırdım, kanunları değiştirirdim, ağır sanayinin önündeki engelleri kaldırırdım.
Yaşananlardan sonra Yunanistan Avrupa ilişkileri nasıl bir seyir izler sizce?
Bence Amerika Almanya'ya karşı dengeleri bozmak adına Yunanistan'ı kullandı. Ben bunun gelecekte de devam edeceği kanaatindeyim. Yeni Demokrasi Partisi daha Avrupalı bir partiydi. Belki sermaye kontrolü, finansal sorunlar konusunda bu kadar vakit kaybetmezdik. Şu anki görüntüsüyle Yunanistan yabancı sermaye çekebilir mi?
Eğer bir yatırımcıyı ülkenize davet ediyorsanız çok açık ve net olmalısınız.Verilen sözleri tutmanız gerekir. Yunanlı politikacılar hiçbir zaman çok açık olmadılar. Bu koşullar altında yabancı sermayenin gelmesi çok zor. Ekonomik açıdan Türkiye Yunanistan ilişkilerini nasıl değerlendiriyorsunuz?
İki ülke de mantıksızca hareket ediyor. Birlikte hareket etmeyi öğrenseler, becerseler ikisi de servet sahibi olur. Fakat her nedense bunu görmüyorlar. Bence oturup konuşmaları lazım. Ama oturup para konuşmaları lazım, politika değil. Burada asıl rol bize yani işadamlarına düşüyor. Yabancı sermaye gelmez Sizce Yunanistan'ın hangi güçle flört etmeli?
Avrupa, ABD, Rusya? Bence Yunanistan kontrol edemeyeceği kadar büyük bir oyun oynuyor. Yunanistan ABD tarafından finans edilmeye başlandı. Syriza başa geldiğinde AB ve Almanya ile ilişkilerde ciddi duruş sergilemedi. Varoufakis Almanya'ya şaşırtmayı hedefledi. Bu oyun baştan bir felaketti. Yunanistan'ın yapması gereken, önlemlere ve işbirliğine devam edeceğini ortaya koymaktı.
UĞUR ORAL
Sitelerimizde reklam ve pazarlama faaliyetlerinin yürütülmesi amaçları ile çerezler kullanılmaktadır.
Bu çerezler, kullanıcıların tarayıcı ve cihazlarını tanımlayarak çalışır.
İnternet sitemizin düzgün çalışması, kişiselleştirilmiş reklam deneyimi, internet sitemizi optimize edebilmemiz, ziyaret tercihlerinizi
hatırlayabilmemiz için veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız.
Bu çerezlere izin vermeniz halinde sizlere özel kişiselleştirilmiş reklamlar sunabilir, sayfalarımızda sizlere daha iyi reklam deneyimi yaşatabiliriz. Bunu yaparken amacımızın size daha iyi reklam bir deneyimi sunmak olduğunu ve sizlere en iyi içerikleri sunabilmek adına elimizden gelen çabayı gösterdiğimizi ve bu noktada, reklamların
maliyetlerimizi karşılamak noktasında tek gelir kalemimiz olduğunu sizlere hatırlatmak isteriz.