Bir annenin ‘kimerizm’ zaferi

SARIGÖL ilçesinde 2005 yılında M.A. ile evlenen A.V.'nin(32), tüp bebek tedavisi sonrası bir erkek çocuğu oldu. Çiftin ilk erkek çocuklarının ardından doğal yoldan 2 kız çocuğu daha dünyaya geldi. 13 yıllık evli kalan çift, çeşitli anlaşmazlıklar sebebiyle 2018 yılında anlaşmalı olarak boşandı. Çiftin boşanmasının ardından baba M.A., aile baskısı iddiasıyla 2 kız çocuğunun kendisinden olmadığını iddia ederek 2019 yılında soybağı tespit davası açtı. Davada, babanın talebi üzerine hem kendisinden hem de 2 kız çocuğundan kan örnekleri alınarak DNA tespiti yapılması için İzmir Adli tıp'a gönderildi. Adli tıbbın verdiği raporda 'iki kız çocuğu babadan değildir' dendi. Ancak mücadeleyi bırakmayan anne eşinin geçmişte ilik nakli olduğunu ve ilik nakliyle tıpta kimerizm denilen çift DNA olabileceği düşüncesiyle avukatları eşliğinde yeniden rapor istedi. Gerçek ortaya çıktı ve kıl kökünden iki kız çocuğunun da babadan olduğu belirlendi.
KAN HÜCRELERİ DONÖRDEN
MANİSA Celal Bayar Üniversitesi'nden Tıbbi Genetik Uzmanı Dr. Dilek Gün Bilgiç, tıpta bu duruma kimerizm dendiğini söyledi. Tıbbi Genetikçi Bilgiç, "Allojenik kemik iliği nakli ile başkasına ait DNA da işin içine girmiş oluyor. Dolayısıyla kemik iliği nakli işlemi yapılan hastalarda kan hücreleri vericiye ait oluyor. Kemik iliği nakli dışında kimerizm başka vakalarda da görülebiliyor. Böbrek nakli olmuş birinin böbreğine biyopsi yaparsanız oradaki DNA vericiye ait olur. Hangi doku veya organ nakil olursa olsun oradaki doku, DNA vericiye ait oluyor" dedi. Tıbbi Genetik Uzmanı Bilgiç, "Hematolojik kanserler için allojenik kemik iliği nakli (başkasından alınan ilik) uygulanan bir tedavi biçimidir. Allojenik kemik iliği nakli kullanılanlarda başkasına ait DNA da işin içine girmiş oluyor. Donörün kan kök hücreleri alıcıda çoğalıyor ve yeni kan hücreleri oluşturulmaya başlanıyor" dedi.

Dilek Gün Bilgiç
KİM BİLİR KAÇ ANNE MAĞDUR OLDU?
Anne A.V.'nin hukuk mücadelesinde davayı avukat Ece Yavaş ile birlikte üstlenen Av.Zeynep Avcı, meslek hayatında ilk defa böyle bir durumla karşılaştığını dile getirdi. Av. Zeynep Avcı, "Eğer biz 'Kimerizm'i araştırmasaydık ve itiraz etmeseydik neler yaşanabilirdi. Bu konuda hakimin itirazımıza verdiği olumlu cevap da bizim için çok önemliydi. Kim bilir kaç kadın böyle bir durumdan dolayı mağduriyet yaşadı. Bu tip davaların maliyeti yüksek. Dolayısıyla maddi durumu iyi olmayan bir kadının böyle bir davayı açması mümkün değil. Maddi imkanı olamayan vatandaşın yargıya erişimini sağlayan bir hizmet olan adli yardım konusunda bir düzenleme ve böylece adli yardıma çok daha geniş bütçeler ayrılması gerektiği konusunda bir çalışmanın önü açılsın istiyoruz" diye konuştu.
İLK RAPORDA ANNE ŞOK YAŞADI
BABA M.A.'nın açtığı davada İzmir Adli Tıp'tan gelen ilk raporda anne A.V. şok yaşadı. A.V. duruma itiraz etmek için Manisa Barosu avukatları Zeynep Avcı ve Ece Yavaş'a ulaştı. Annenin boşandığı eşinin ilik nakli olduğunu ve çocukların DNA'sının eşleşmesinin mümkün olamayacağını anlatmasıyla avukatlar bunun bir 'Kimerizm' vakası olabileceği gerekçesiyle rapora itiraz etti. 30 Aralık'ta karara bağlanan mahkeme, son rapora göre babanın M.A. olduğuna hükmetti.
NAKİLİN BAŞARILI OLMASI İÇİN GEREKLİ
TIBBİ Genetik Uzmanı Bilgiç, çift yumurta ikizlerinin oluşumu sırasında da kimerizm vakası görülebildiğini belirterek, "Kemik iliği nakli yapılan hastalarda nakil sonrası nakil tutmuş mu diye kimerizm testi yapılıyor. Eğer kandan elde edilen DNA'nın tümü vericiye aitse komple kimerizm deniyor. Bir kısmı verici bir kısmı alıcıya aitse karma kimerizm deniyor. Karma kimerizm de ise vericiye ait DNA oranı ne kadar azsa nakil başarısızlığı da o kadar yüksek oluyor. Yani zaten kemik iliği nakli yapılanlarda kandaki DNA'nın vericiye ait olması beklenen ve istenen bir durum. Ayrıca çift yumurta ikizleri oluşurken erken aşamada hücreler birleşiyor. İki farklı embriyo birleşerek tek kişi meydana getirebiliyor. Sonrasında farklı dokularında DNA baktığımız zaman farklı iki DNA saptanabiliyor. Bu da bir kimerizm çeşidi" diye konuştu.

Nermin UÇTU