Son yılların gözde yatırım aracı altın, piyasalardaki iniş çıkışlı gelişmelere aldırış etmeden yukarı yönlü hareketini sürdürüyor. Bu arada petrol de altına eşlik etmeye başladı desek yeridir. Küresel ekonominin toparlanmasıyla hızlanan iktisadi faaliyetler petrole olan talebi artırdığı için petrol fiyatları da son aylarda beklentilerin çok üzerinde artış gösteriyor. Bir süredir 80 dolarlar civarında yatay seyreden petrol fiyatları geçen hafta 92 dolar sınırına ulaştı.
KÖRFEZ'DEKİ POLİTİKALAR
Nedenlerine değinmeden önce gelişmiş ülkelerin düşük faiz politikası uygulamaya başladıkları 2002 yılına kısaca göz atalım...
11 Eylül'de ikiz kulelerin vurulmasından sonra Büyük Ortadoğu Projesi için düğmeye basan Amerika, ekonomi politikalarını da yeni siyasi ajandasına uygun hale getirmeye çalıştı. Bu bağlamda, faiz oranlarını düşürüp gevşek para politikasına geçti. Daha önce "dotcom" balonundan sonra hedeflenen sektör konut idi. ABD'yi başta Avrupa olmak üzere diğer gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler izledi.
Aşırı tüketim sonrasında firmalar karlarını, hanehalkı da refahını yükseltti. Böylesine tüketim girdabına sokulmuş halk, doğal olarak Irak'ta olup bitenleri umursamadı. Zaten istenen de buydu. Aşırı tüketim sürecinin başında yani 2002 yılında petrolün varil fiyatı 27 dolar civarında idi. Aynı dönemde altının ons fiyatı da 300 doların altında idi. Tüketim furyası ile 2003-2006 yılları arasında küresel ekonominin ortalama büyüme hızı yüzde 6-7 aralığına kadar ulaştı.
Söz konusu dönemde petrole olan talep hızla tırmanmaya başlayınca petrol fiyatları tarihi zirve yaparak 150 dolara ulaştı. En kaliteli petrolün maliyetinin sadece 20 dolar olduğu gerçeğinden hareket ettiğimizde, petrol üreticisi firmaların ne denli aşırı karlar yazdığını gözlemleyebiliyoruz. Petrolden gelen dolar petro-dolar olarak tanımlanıyor. 150 varil fiyatından sonra özellikle altına düşkün Körfez ülkelerinde inanılmaz petro-dolarlar birikti.
Körfez ülkelerinin istatistikleri, beklenmedik karlarının genellikle gayrimenkul ve altına kanalize ettiklerini gösteriyor. Dolayısıyla, petrol ile altın fiyatları arasında güçlü pozitif yönlü bir korelasyon söz konusu. Küresel kriz öncesine kadar 1000 dolar ile zirve yapan altın, köpük etkisiyle kısa süre içinde 800 dolarlara gerilemişti. Tabii, ardından küresel krizin yarattığı belirsizlik ortamı altının "güvenli liman" özelliğini ön plana çıkarmış ve altın fiyatlarını 800 dolarlardan alıp bugünlere taşımıştı.
MÜCEVHER TALEBİ
Dünya Altın Konseyi'nin 2010 yılı 3. çeyrek altın verileri yayımlandı. Bu yıl 9 ayda yaklaşık 3100 ton altın talebi olmuş. Büyük talep karşısında arz edilen altın miktarı ise 2980 tonda kalmış. Her zaman olduğu gibi aslan payı Hindistan'a ait. Rapor, altın fiyatlarındaki aşırı yükselişte 3 nedeni ön plana çıkarıyor. Birincisi, Asya ülkelerinin mücevher altına olan taleplerini yükseltmesi, ikincisi endüstriyel üretimdeki kullanımının artması ve son olarak temel dövizler dolar ve euroda yaşanan belirsizliklerin tırmanması. Bu arada, bireyler gibi düşünen merkez bankaları da rezervlerinde altın lehinde kompozisyon değişikliklerine gidiyorlar.
Önümüzdeki yıl küresel ekonominin büyüme hızı 4.1 seviyesinde öngörülüyor. Yani 2010 yılına göre daha az büyüyeceğiz. Bu durumda, petrol fiyatlarının yükselme momentumu düşecek. Peki altın için aynı tespiti yapabilir miyiz? Altın fiyatlarını yukarı taşıyan çeşitli faktörlerden sadece petrol devreden çıkacak. Ancak, diğer faktörler aynı hızda olmasa da varlıklarını koruyacak. Yani, altın fiyatlarının yükselme potansiyeli bulunuyor. Dünya Altın Konseyi de altın fiyatlarının yükselme olasılığını biraz daha yüksek buluyor.