Yapay solunum cihazına bağlı Yunanistan, yoğun bakımdaki İspanya, Portekiz ve İrlanda euronun geleceğini tehdit ediyorlar. 2008 küresel krizden çıkış sürecinde tamamen gevşetilen maliye politikaları Euro Bölgesin'nin bugünlere gelmesine önemli katkı yapmıştı. Bir ara Yunanistan'ın fişinin çekilmesi bile düşünülmüştü. Artık söz Merkel ve Sarkozy'de. İsterlerse fişi çekecekler ya da Yunanistan'la euroya devam diyecekler.
Siyasi kaygı duyan iki lider bir türlü deyim yerinde ise kesenin ağzını açamıyorlar. Çünkü, seneye Fransa'da, bir sonraki yılda da Almanya'da seçimler var. Genel seçimlerin provası niteliğindeki bölgesel seçimlerde her iki lider de ağır yenilgi almışlardı. Seçim sonrasının mesajı netti: Bizim vergilerimizi çarçur edemezsiniz, başka ülkelerin kurtarılmasında kullanamazsınız.
Bu net mesajı alan Merkel ve Sarkozy bir süredir Euro Bölgesi'ndeki sorunlara temkinli yaklaşmayı tercih ediyorlar önlerindeki seçimleri düşünerek. Tabi, kayıtsız kalmalarında bir faktör daha etkili oluyor... Yunanistan ve İspanya'nın "Biz tembelliğe devam edelim, bölge ülkeleri nasıl olsa bizi kurtarırlar" psikolojisinden kurtulmalarını ve yapısal reformları biran önce yapmalarını da sağlamaya çalışıyorlar açıkçası.
MAHALLE BASKISI
Her iki lider başta ABD olmak üzere bazı ülkelerin ve derecelendirme kuruluşlarının baskılarına dayanamayarak, tabi en önemlisi güçlü domino etkisini de göz önünde bulundurarak krizdeki ülkeleri dipten çıkarıp, euronun geleceğini kurtarma kararlılığını ilk kez bu kadar net gösterdiler bu hafta sonunda. Merkel ve Sarkozy'nin bugünlerde hazırladıkları kapsamlı planın içeriğinde neler var, kısaca göz atalım...
Öncelikle Euro Bölgesi bankalarının sermayelendirilmeleri gerekiyor. Mali yapıları zayıf, aktiflerinde sorunlu menkul kıymetler var. Dolayısıyla, bazı bankalar ödeme güçlüğü geçiyorlar. 4 büyük merkez bankası 3 kez dolar verecek dolar likidite ihtiyacı duyan bankalara. Bundan ayrı olarak ya finansal istikrar fonundan ya da başka kaynaklardan sermaye aktarımı hayati önem taşıyor. Merkel'in bu noktada birkaç çekincesi var. Birincisi, finansal istikrar fonunu bu amaçla kullanmayalım. Çok mecbur kalırsak son çare olarak fona başvururuz yaklaşımından yana Merkel. İkinci çekincesi ise stres testi yaptıktan sonra sermayelendirme sürecinin başlatılması.
G-20 DEVREDE
Kurtarma planının içinde yer alacak diğer konu ise Yunanistan'ın borç çevirme sorununa çözüm getirilmesi. Yunanistan'ın kamu borçlarının gayri safi yurtiçi hasılasına oranı yüzde 150'nin üzerinde. Bu yüzden yeni tahvil ihraç edip itfası gelen tahvillerin taahhütlerini yerine getirmekte zorlanıyor.
Borçların bir kısmının silinmesi ve ortak tahvil ihracı gibi yöntemler kısa vadede Yunanistan'ı ipten alacak. Bu arada troyka 6 milyar euro büyüklüğünde Yunanistan'a kaynak aktarmaları söz konusu.
18 Ekim'de yapılması planlanan toplantı 23 Ekim'e alındı. Bir an "Eyvah, Almanya ve Fransa yine ayak mı sürüyorlar" korkusu yaşadık. Ama "Paniklemeyin bu sefer kararlıyız, sadece kapsamlı çalışma yapıyoruz" açıklaması gelince rahatladık.
Euro Bölgesi sorunları ABD'yi ve diğer ülkeleri de yakından ilgilendiriyor. Zira Avrupa dışı bankaların Euro Bölgesi bankalarıyla yaptığı yüksek oranlı operasyonlar oluyor. Aynı zamanda, ABD ile Avrupa ülkelerinin dış ticaret hacimleri de oldukça fazla. Bu yüzden ABD'nin de yer aldığı G-20 devrede. Hem Avrupa'nın lokomotifleri Almanya ve Fransa hem de G-20 ülkeleri isteseler de istemeseler de sorunlu ülkeleri dipten çıkaracaklar, sonuçta euronun geleceğini kurtaracaklar.