Geçen hafta Madrid'te yaşadıklarımızı ve gözlemlerimi yazmış, "Peki neden Madrid'teydik? O da haftaya." diye bitirmiştim yazımı...
Scapr'ın toplantısı için gittik Madrid'e. Scapr, dünyadaki tüm yorumcu birliklerini aynı çatı altında buluşturan kuruluş. 1986'da kurulmuş. 40 ülkeden 50 yorumcu birliği Scapr üyesi. Öncelikli amacı
ülkeleri birbirine kaynaştırarak uluslararası yorumcu teliflerinin paylaşımını sağlamak. Merkezi Brüksel'de.
***
Bugüne kadar katıldığımız müzik fuarlarında eser sahipleri ve yapımcılarla birlikte olurduk. O müzik fuarları dünyadaki gelişmeleri takip etmemiz açısından önemlidir. Bu defa sadece dünyadaki yorumcuların birlikleriyle beraber olduk, çünkü bu toplantılar sadece ülkemizdeki tek yorumcu meslek birliği olan Müyorbir'i (Müzik Yorumcuları Birliği) ilgilendiriyordu...
***
Üç yıldır üyesi olduğumuz Scapr, üyelerine çeşitli ödevler vermiş, çalışma grupları oluşturmuştu. Biz ilk kez katılıyorduk Scapr toplantısına ve neler olup bittiğini gözlemleyelim, gelişmeleri görelim diye davet edilmiştik... Üye olduğumuz halde henüz Türkiye'deki yabancı yorumcu haklarını toplayamıyoruz, çünkü sistemi hala oturtmuş değiliz.
***
Yine de gelişmiş ülkelerin standartlarına yaklaşabilmek için çabalıyor telif meslek birliklerimiz. Ne var ki bazıları kendi içinde birbirini yemekle meşgul. En büyük sarsıntıyı ülkemizin ilk kurulan eser sahibi meslek birliği Mesam geçiriyor şu sıralar. Kültür bakanlığı Mesam'a kayyum atadı ve yakında genel kurula gidilecek. Diğer eser sahibi meslek birliği MSG'nin de bu ay genel kurulu var. Komşu haklar dediğimiz yapımcı ve yorumcu haklarını koruyan Müyap ve Müyorbir ise uyum içinde çalışmalarını sürdürüyor.
***
En büyük sorun telif borçlularının ortalığı karıştırması, kendilerini mağdur göstermesi. Zaman zaman basını da yanlış bilgilendiriyorlar. Ve hala Türkiye'de 300 bine yakın telif borçlusu ticari amaçla kullandığı müziğin üç kuruşluk telif bedelini ödememekte direniyor.
***
1951 de çıkmıştı telif yasası. 1986'da Mesam kuruldu. 90'larda Avrupa Birliği'nin diretmesiyle ilk telifler radyo ve TV'lerden toplanmaya başladı. MSG, Müyap ve Müyorbir'de 2000'lerden itibaren üyelerinin telif haklarını haklarını alabilmek için savaşa katıldı. Tabi ki çok yol alındı ama telif pastasının hala büyük bölümü ödenmiyor. Ve yasalar bizimle olduğu halde mağduru oynayanların direnci devam ediyor...
***
Gerçek mağdurların gönüllerde taht kurmuş besteciler, söz yazarları ve yorumcular olduğunun kimse farkında değil. Şöhret olmuşsan, popülersen gökten para yağdığını sanıyor insanların çoğu. Yıllarca sömürülmüş esas mağdurlar suskunluklarını bozmuyorlar. Sadece gelişmiş ülkelerde meslekdaşlarının neler kazandığını duydukça yutkunmaya devam ediyorlar...
Recep İvedik- 4
Ben Recep İvedik filmlerine ısınamamış bir sinemaseverim ve öyle olduğu halde meraktan dördüncüsüne de gittim. Açıkçası pişman oldum. Ne var ki Şahan Gökbakar, halkın nabzını çok iyi tutuyor. Film, vizyona girdiği ilk haftada 1 milyon 641 bin kişi tarafından izlenerek kendisine ait ilk üç gün rekorunu kırmış. Aslında salondan pek kahkaha yükseldiğini de duymadım. Ama halkım (ben de dahil) ısrarla İvedik'in peşinden koşuyor. Salondan çıkarken "Artık tövbe, beşincisine kesinlikle gitmeyeceğim" diye söylenip duruyordum. Yine rekor kırabilir ama Şahan kusura bakmasın ben içi boş tek yıldız verdim filme. Tabi, iki saatimi bile bile boşa harcadığım için kendime de...