Daha çok kırışıkları yok edici özelliğiyle bildiğimiz botoks, aşırı terlyemeyi de kesen özelliğiyle özellikle yaz aylarında kişilerin rahat etmesini sağlıyor
Etkisi birkaç ay boyunca devam eden botoks, aşırı terlemeye karşı her yıl tekrarlanabiliyor. Yöntem terlemeyi tamamen kesmiyor ama olması gereken düzeye getirdiği için sonuçları yüz güldürüyor
Yazın en sıcak günlerini yaşadığımız şu günlerde aşırı terleme, pek çok insanın ortak kabusu. Kozmetik sektörünün ürünlerinden yeterli faydayı göremeyenler için özellikle botoks uygulamaları yüz güldürücü sonuçları ile dikkat çekiyor. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Estetik Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cüneyt Özek, aşırı terlemenin bizim coğrafyamızda büyük bir problem olarak ortaya çıktığına dikkat çekiyor ve "Özellikle yaz aylarında, ve özellikle de koltuk altı, el ve ayaklarda aşırı terlemelerin nasıl tedavi edilebileceği sık karşılaştığımız sorulardan biri" diyor. Prof. Dr. Cüneyt Özek, terleme, aşırı terleme ve tedavide yşaygın olarak kullanılan botoks uygulamaları ile ilgili sorularımızı yanıtladı.
-Terleme nedir?
Terleme, özellikle vücudun ısı değişimlerinde rol alan bir takım vücut bezlerinin sinirsel uyarımıyla meydana gelen fizyolojik bir olaydır. Bu durum sadece ısı artışı ile değil, heyecan, stres, anksiyete gibi duygusal birtakım tetikleme mekanizmalarıyla da ortaya çıkar.
GENÇLERDE YAYGIN
-Aşırı terleme en çok kimlerde ve hangi vücut bölgelerinde görülür?
Aşırı terleme gençlerde ve ergenlik çağında diğer yaş guruplarına oranla daha fazla görülür. Görülme sıklığı açısından ise kadın ve erkeklerde eşitlik söz konusu olmakla birlikte, kadınların her konuda olduğu gibi aşırı terleme konusunda da daha çok çözüm peşinde olduğunu görüyoruz. Öte yandan toplumuzda her yüz kişiden biri, bu durumdan muzdarip.
Bu kişilerin yüzde 10'u genel bir terlemeden şikayetçiyken, çok daha büyük orandaki bir hasta grubu ise sadece el ve ayak terlemesinden rahatsız. Bu hastaların dörtte birinde koltuk altı terlemesi de mevcuttur. Ayrıca aşırı terlemenin nadiren alında ve kasıkta da görülebildiğini biliyoruz.
-Aşırı terleme için ne gibi tedavi seçenekleri var?
Aşırı terlemenin tedavisi 4 ana grupta incelenebilir;
1. Botoks tedavisi
2. Sistemik ilaç verilmesi
3. Lokal (Yani sadece o bölgeye) ilaç uygulanması
4. Cerrahi tedavi
İYOT VE NİŞASTA TESTİ
-Sistemik ilaç tedavisi nedir?
Ağızdan verilen birtakım ilaçlarla terlemenin kesilmeye çalışılmasıdır. Ancak bu tedavilerin kalp ritmi ve mide-barsak sistemi üzerinde pek çok yan etkisi mevcuttur ve bu yüzden pek tercih edilmez.
-Botoksla terleme tedavisi nasıl yapılır?
Topikal anestezi ile (uyuşturucu bir merhem sürüldükten sonra), o bölgeye iyot, nişasta testi yapılıp ter bezleri tespit edilip enjeksiyon yöntemi ile ilaç verilir. Verilen ilaç, ter bezlerini aktive eden maddelerin salgılanmasını engeller. Terlemede azalma birkaç gün içinde başlar ve birkaç hafta içinde maksimuma erişir.
-Etki süresi ne kadardır?
Botoksun etkisi ortalama 6 ila 8 ay arasında sürer. Vakaların üçte birinde bu süre bir yıla kadar uzayabilir.
-Cerrahi tedavi ne zaman yapılır?
Bütün tedaviler denendikten sonra eğer yeterli cevap alınamıyorsa uygulanacak yöntem cerrahi tedavidir.
SİNİRİ ETKİSİZLEŞTİRİYOR
-Cerrahi tedavi seçenekleri nelerdir?
Lokal prosedürler; o bölgedeki bezlerin çıkarılması veya liposuction aracılığıyla etkisizleştirilmesi
Endoskopik torasik sempatektomi: Bu yöntemde terlemeye neden olan sinirler etkisiz hale getirilir.
RİSKİ EN AZ YÖNTEM
-Terleme tedavisinde cerrahi müdahalenin yan etkisi var mıdır?
Bu yöntemlerin, diğer tedavi seçenekleri denendikten sonra uygulanması gerekir. Cerrahi esnasında gelişebilecek birtakım komplikasyonların dışında, endoskopik torasik sempatektomi sonrasında gelişen kompensatuar terleme (yani diğer vücut kısımlarında oluşan aşırı terleme) en önemli çekincelerden biridir. Değişik çalışmalarda değişik oranlar verilmekle beraber, bu oranın hiç de küçümsenmeyecek seviyede olduğu ortak bir görüştür. İşin kötüsü bu tedavinin geri dönüşü yoktur.
-Günümüzde terlemeye karşı en az riskli ve en sık uygulanan yöntem hangisidir?
Botoks uygulaması aşırı terlemede özellikle, koltuk altı, el ve ayak bölgelerinde en sık uygulanan yöntemdir. Hemen hemen hiçbir riski yoktur. Tek sorun 6-8 aylık etki süresi olmasıdır.
Menopoz ve alkol kullanımı da tetikler
Gebelik, menopoz, alkol kullanımı gibi durumlarda da terlemenin arttığına dikkat çeken uzmanlar, "Aşırı terleme bazı hastalıklarda esas hastalığın eşlikçisi, sonucu veya belirtisi olabilir. Bu yüzden tedaviye başlamadan önce terlemenin bir hastalık nedeniyle olmadığının ortaya konması gerekir" diyor. Parkinson hastalığı, şeker hastalığı, hipertiroid, kalp krizi, bazı kanser türlerinde de terleme artabiliyor.
Giysilerde tuz lekesi önemli bir kriter
Vücudumuzda metrekare başına dakikada bir mililitreden fazla terleme "aşırı" kabul ediliyor. Ter miktarını pratikte ölçmenin yolu ise kişinin koltuk altlarının bir türlü kuru kalmaması, elbiselerinde tuz lekeleri olması ya da el ve ayaklarının sürekli ıslak olması olarak tarif ediliyor. Zaman zaman psikolojik nedenlerle de gerçekleşen terleme utanç, korku ya da stres anında artıyor.
Nişasta mor renge dönüyor
Botoks yapılmadan önce ter bezlerinin nerelerde yoğun olduğunu anlamak için bir test yapılıyor. Fazla terlediği ifade edilen bölgeye iyot solüsyonu sürülüp kuruması bekleniyor. Ardından üzerine nişasta ekleniyor. Terle birlikte nişasta mor bir renk alırken rengin yoğun olduğu bölgelere yoğun, az olduğu yerlere daha küçük miktarlarda botoks uygulanıyor.