Son gelen veriler küresel krizin ardından tüm ekonomilerin girdiği durgunluk sürecinden kurtulacağının sinyallerini veriyor. Kredi musluklarının kapanması ve parası olanların kriz önlemi çerçevesinde temkinli duruşları hem iç hem de dış talepleri durma noktasına taşımıştı. Talep yetersizliğinin bedelini en ağır ödeyen ülkelerin başında da Türkiye gelmişti.
Deyim yerinde ise ekonomi yönetimlerinin dip noktasında bağlanan el ve kolları şimdi ağır ağır çözülüyor. Bu durumda önlemler de ardı ardına geliyor.
Gevşek para politikası ve vergisel teşvikler iç talebi kısmen canlandırdı. Hatta, canlandırılması zor olan otomotiv sektörünün tüm stoklarını eritti ve yeni üretimler başladı. Bu arada kamu kesimi de harcamalarıyla devreye girince sanayi üretimi ve kapasite kullanım oranları yükselme eğilimine girdi.
Kısaca iç talep fena gitmiyor diyebiliriz. Tabii şimdilik. Önemli aşama dış talebi de devreye sokabilmek.
Çalışmaları web sitelerinden ve medyadan takip ettiğimiz kadarıyla Dış Ticaretten sorumlu Bakan Zafer Çağlayan'ın, eski Bakan Kürşat Tüzmen'i aratmadığını görüyoruz. Gerçekten dış ticaret konusunda "hummalı çalışmalar" yapılıyor.
YENİ COĞRAFYA
Bir dizi çalışma içinde en önemlisi, yeni pazar arayışları. Artık mevcut pazarlarla yetinmeyip, daha doğrusu en büyük dış ticaret ortağımız Avrupa'ya sırtımızı dayamayıp alternatif pazarların yaratılması planlanıyor. Kuzey ve Latin Amerika ülkeleriyle ekonomik ve ticari ilişkileri geliştirme stratejisi kapsamında söz konusu coğrafyada dış ticaret partnerleri aranacak. Ülkeler arasında Kuzey Amerika'dan ABD ve Meksika var. Latin Amerika'dan ise Meksika, Brezilya, Arjantin, Şili ve Venezüella gibi ülkelerle ilişkiler genişletilecek.
Diğer bir proje kapsamında ise "Fas, Tunus, Cezayir gibi Kuzey Afrika ülkeler de bizim için potansiyel pazar olabilir mi?" sorusu araştırılacak.
PAZAR KAYBI
TEPAV, rakip ülkelerin bu konuda neler yaptıklarını içeren bir çalışma yaptı. Gerçekten ilginç bulgular göze çarpıyor. Ülkeler dış ticaretleri açısından kendileri nezdinde stratejik öneme sahip sektörleri kamu eliyle destekliyorlar. Örneğin, Çin, Norveç ve Kore "gemi sektöründe", Almanya, Amerika ve yine Çin "otomotiv sektöründe" ihracat pastasında paylarını artırmak için önlemler alıyorlar. Raporda dikkat çeken bir nokta ise Türkiye'nin bu konuda yaptığı çalışmaların hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelere göre oldukça yetersiz kaldığının altının çizilmesi.
Üzücü bir tespit de, Türkiye'nin ihracatının gerek ürün ve gerekse ülke grubunda pazar kayıplarına yol açabilecek şekilde daraldığı gerçeği.
Her geçen gün vahşileşen rekabet koşulları, ülkelerin uluslararası düzeyde alınan kararların dışına çıkmalarına da neden olabiliyor. Kendi aramalını kullanmaktan tutun yerli endüstrileri korumaya kadar bir dizi politika izleyebiliyorlar pazar paylarını koruyabilmek için.
Ülkeler bataklıktan kurtulmak isteyenler gibi birbirlerinin üzerine basacaklar. Çünkü, şimdilik pasta büyümeyecek. Tek yol mevcut pastadan daha fazla pay kapmak. Bu yüzden Türkiye'nin pazar araştırmalarının yanı sıra rekabet gücünü artıracak önlemler de alması gerekiyor.