107 yıl önceki savaşın izleri Çanakkale'nin derinliklerinde

Kültür ve Turizm Bakanlığı Çanakkale Savaşları ve Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığınca Seddülbahir köyü açıklarında oluşturulan "Gelibolu Tarihi Sualtı Parkı", 107 yıl önceki deniz muharebelerinin yansımalarını görme imkanı sunuyor. Çanakkale Zaferi'nin 107'nci yılında, 14 noktada farklı tür ve özellikteki batık savaş gemilerinden ikisi, Anadolu Ajansı (AA) ekibince görüntülendi. Birinci Dünya Savaşı temalı ilk su altı parkı özelliğine sahip olan bölgeye, dalgıçlar ve eğitmenlerle yapılan dalışta öncelikle savaşa katılan en büyük gemilerden yaklaşık 70 metre uzunluğundaki İngiliz "SS Milo" batığı kayda alındı. İngiltere'de 1865'te yolcu taşımacılığına yönelik inşa edilen ancak donanmanın emrine verilerek Çanakkale'de çıkarma görevlerinde sahilleri aydınlatmada kullanılan SS Milo, muharebelerde 26 Ekim 1915'te betonla doldurulup karaya oturtularak sabit iskeleye dönüştürüldü. Aynı yıl aralık ayında terk edilmesinin ardından batığa dönüşen gemi, Anzak Koyu bölgesinde denizin 7 metre derinliğinde bulunuyor ve karadan da görülebiliyor. Diğer batık olan "HMT Lundy" ise Anafartalar Limanı'nın Suvla Koyu açıklarında 27 metre derinlikte kum zemin üzerinde yer alıyor. İtilaf Devletleri'nin çıkarması esnasında koyda mayın tarama görevini yerine getiren 34 metre uzunluğundaki İngiliz gemisi, 16 Ağustos 1915'te Kalyan adlı gemiye mühimmat yüklerken Türk topçusunun ateşiyle batırıldı. Geçen yıl ekim ayında dalış turizmine açılan bölge, geçmişe yolculuk yapmak isteyenlerden ilgi görüyor. "DÜNYANIN EN ÖNEMLİ DALIŞ MERKEZLERİNDEN BİRİ OLACAK" Çanakkale Savaşları ve Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir, AA muhabirine, parkın açılışının yapılmasıyla bölgeye ilginin daha da arttığını söyledi. Tarihi Alan'ın dünyanın en büyük açık hava müzesi olduğunu belirten Kaşdemir, şöyle konuştu: "Çanakkale çok yakında dünyanın en önemli dalış merkezlerinden biri olacak. 107 yıl önce bu bölgedeki savaşta batan gemiler daha önce dalışa yasak bölgeydi. Dalış camiası, dalgıçlar buraya çok dalmayı arzu ediyorlardı. Biz de Tarihi Alan Başkanlığı olarak bir çalışma içine girdik. Buranın askeri yasak bölge olmaktan çıkarılmasını sağladık ve dalışa açık hale getirdik. Şimdi hem turistik hem sportif hem de teknik dalışlara açık. Pandemi süreci olmasına rağmen süreci bitirdik, TÜBİTAK'la, Silahlı Kuvvetlerimizle, devletimizin kurumlarıyla çalıştık ve dünyanın en önemli dalış merkezlerinden birini dalışa hazır hale getirdik." Kaşdemir, Kovid-19 salgınının bitmesiyle su altı parkının yurt dışından da büyük rağbet göreceğine inandıklarını aktardı. Gelibolu Tarihi Sualtı Parkı'nın özelliklerine değinen Kaşdemir, "Bizi dünyadaki diğer dalış noktalarından ayıran konu bizim su altı batıklarımızın hepsinin bir hikayesinin olması ve tarihsel süreç içinde hepsinin bir gerçekliğinin olmasıdır. Yani gelenler hem harika bir su altı parkına, başka bir dünyaya dalmış olacaklar hem de tarihte yolculuk yapacaklar, tarihe dalış yapacaklar." dedi. HER SEVİYEDEN DALIŞ İÇİN UYGUN DERİNLİKLERDE BATIK VAR Çanakkale Balıkadamlar Spor Kulübünün sahibi ve dalış eğitmeni Ercan Zeybek ise bölgenin özellikleri itibarıyla çok önemli bir su altı hazinesine sahip olduğuna dikkati çekti. Daha önce sadece özel projeler için dalış yapılabilen alanın turizme açıldığını dile getiren Zeybek, şunları anlattı: "Bunun reklamlarının yapılması, sosyal medyada yer almasıyla bize birçok yerli ve yabancı dalış merkezinden telefonlar gelmeye başladı. Kıbrıs'taki bir dalış merkezinden de aradılar. Seyahat programlarına Çanakkale Savaşları'yla, batık dalışlarıyla ilgili program almak istiyorlar. Bunlarla ilgili sürekli talepler oluşmaya başladı. Bunun Çanakkale turizmine çok büyük katkısı olacağını düşünüyorum. Çünkü ayrı bir branş. Bugüne kadar sadece günübirlik, gelip geçici dalış turizmiyle ünlü olan Çanakkale, yurt dışından geleceklerle 4-5 gün, buna kara gezileri ve diğer tarihi yerleri eklediğiniz zaman bu yaklaşık 1 haftalık konaklamalı gezi haline dönüşecek." Zeybek, yapay resifler gibi değil doğal bir park olan Çanakkale'nin su altı dünyasında birçok batığın olduğu gibi durduğunu kaydetti. Batıkların her seviyeye hitap ettiğini belirten Zeybek, "İlk seviye dalış dediğimiz 18 metreye kadar olan dalışlarda, Mesudiye zırhlısı var. O 10 metre derinlikte bir batık. Buna başlangıç seviyesindeki dalıcılar da dalabilir. Yine 18 ila 23 metre derinliğinde Majestic zırhlısı var. Bunun 18 veya 15 metre aralığında yine başlangıç seviyesindeki dalıcılar dalabilir. Daha ileriye gittiğimizde 28-30 metrede batıklar var. Bunlar ikinci seviyedeki dalıcılar için uygun." diye konuştu.