Gençler yastık altını boşalttı

Merkez Bankası uzmanları, bireysel tasarrufları teşvik eden düzenlemelerin etkisini araştırdı. Tasarrufların artırılmasına yönelik teşviklerle devlet katkısı hariç, otomatik katılımlı BES'le 4.6 milyar, altına dayalı menkul kıymet yatırımlarıyla 1.3 milyar, çeyiz ve konut hesapları ile 175 milyon lira olmak üzere 6.1 milyar lira tutarında tasarruf ekonomiye kazandırıldı.
● KATKI ARTTIKÇA İLGİ DE ARTTI: TL olarak açılan çeyiz ve konut hesaplarında uygulanan devlet katkısı oranı birikim süresi ile orantılı olarak artıyor. Birikimin yüzde 25'ine kadar devlet katkısı alınabiliyor. Bu hesaplardan sadece birine sahip olduğu varsayıldığında Aralık 2018 itibariyle bu hesaplara sahip kişi sayısı 36 bin, toplam birikim de 175 milyon lira düzeyinde oldu. Konut hesaplarında 106 milyon lira, çeyiz hesaplarında 69 milyon lira birikti. Katılımcı başına ortalama birikim, çeyiz hesaplarında 3 bin lira, konut hesaplarında 7 bin lira seviyesinde oldu.
BES SAYESİNDE
● FAİZ VE KAR PAYI DA ETKİLİ: Üç-beş yıl arasında bir sürede yapılacak birikimlere önemli oranda devlet katkısı sağlayan çeyiz ve konut hesaplarına katılım, hesaplardan sağlanacak devlet katkısı dışındaki getirilerin piyasa ortalamaları seviyesinde olması, ürünlerin avantajlarının bankalarca tanıtılması halinde önemli ölçüde artabilir.
● 81 MİLYARLIK BİRİKİM: 45 yaşını aşmamış çalışanlara işyeri niteliği esaslı olarak kademeli ve zorunlu olarak uygulanan otomatik katılımlı BES fon tutarı ve sertifika sayısının yukarı yönlü ivmelendiği görülüyor. BES katılımcılarının 2016'da ödedikleri 44 milyar seviyesinde olan katkı payı tutarı, otomatik katılma geçişle beraber yüzde 41 artışla 62 milyar liraya ulaştı. Katkı ve devlet katkısı dışındaki getirilerden oluşan fon tutarı 28 milyar lira (yüzde 52) artarak 81 milyar lira seviyesine yükseldi. 2018'de bireysel emeklilik sisteminden emekli olan 25 bin katılımcı ve sistemden diğer çıkışlarla yükseliş bir miktar sınırlansa da, sisteme katılımda yüksek seviyeler korunuyor.
EK DEVLET KATKISI
İLAVE DESTEKLER CAZİBELİ: BES'teki yüzde 25 oranındaki devlet katkısına ek olarak, bir defalığına bin lira ilave, bireysel emeklilik hakkını en az 10 yıllık gelir sigortası alarak kullanmayı tercih eden OKBES katılımcılarına sağlanan birikimlerinin yüzde 5'i kadar ek devlet katkısı gibi avantajlar da sistemin cazibesini artırıyor.
● YASTIK ALTINDAN 6.5 TON
ALTIN: Ekim ayındaki ilk ihraç döneminde; 1.4 tonu altına dayalı kira sertifikası, 1.1 tonu altın tahvili yatırımı olmak üzere toplam 2.5 ton altın toplandı. Mart- Nisan tarihlerini kapsayan ikinci ihraç döneminde 1.9 ton, Eylül- Ekim 2018 tarihlerinde gerçekleşen üçüncü ihraç döneminde 2.1 ton altın toplandı.
● KADINLAR BAŞI ÇEKTİ: İlk üç ihraç döneminde 6.5 ton altın toplanırken, altınların güncel değeri yaklaşık 1.3 milyar TL olarak hesaplanıyor. 17 Aralık 2018'de başlayan altın tahvili ve altına dayalı kira sertifikası ihraçlarının dördüncü dönemi 1 Şubat 2019'a kadar sürdü. Kadınların ve 25-44 yaş aralığındaki nüfusun ihraçlara katılım eğilimi yüksek çıktı.

HAZAL ATEŞ