İran misillemesi tiyatro mu fiyasko mu?

İran, ilk kez doğrudan İsrail topraklarına yönelik bir saldırı düzenledi. Ülke genelindeki bazı noktalardan İran'ın yolladığı çok sayıda SİHA ve füzeler imha edilirken, bir çoğu da İsrail topraklarına giremeden önce İsrail ve müttefiklerince vuruldu. Çatışmada en az dokuz ülke rol oynadı.
İran, Irak, Suriye ve Yemen'den yollanan SiHA'lar ve füzeler İsrail, ABD, İngiltere, Fransa ve Ürdün tarafından vuruldu. SİHA'lar, güdümlü ve balistik füzeler kullanıldı.
İsrail Ordusu, İran'ın İsrail'e doğru 300'den fazla SİHA ve füze gönderdiğini açıkladı. İsrail'e göre 170 SİHA, 30 güdümlü füze yer alırken, bunların hiç biri İsrail hava sahasına ulaşamadı. İran'dan İsrail'e en kısa mesafe Irak, Suriye ve Ürdün üzerinden 1000 kilometre.

BİR ÇOK SORU VAR
İran misillemesı arkasında bir çok soru bırakarak şimdilik DONDURULDU. İsrail'in karşılık vermesi ihtimaline karşı, BÖLGESEL SAVAŞ RİSKİNİ arttıracağından başta Türkiye olmak üzere Amerika, Avrupa, Rusya ve Çin olmak üzere tarafları İTİDALE çağırdılar. Arka plan diplomatik temaslar tüm hızıyla sürerken, İran misillemesine İsrail'in cevap vereceği söyleniyordu, şu ana kadar İsrail'in Amerikan Başkanı Biden'ın sert uyarısı nedeniyle cesaret edemediği belirtildi. Arka plan gelişmelerine göz atalım.

İRAN MİSİLLEMEYE BAŞLARKEN ÖNCEDEN HABER VERDİ
İran'ın misillemeye başlarken, devam ederken, Amerika ile arka planda devamlı temasta bulunduğu, Rusya ve Çin'e bilgi verdiği öğrenildi. İran İsrail'e saldırmadan önce Türkiye'yi bilgilendirdi.
Reuters'a konuşan bir Türk diplomatik kaynak, İran'ın İsrail'e karşı planladığı operasyon konusunda Türkiye'yi önceden bilgilendirdiğini ve Washington'un Ankara aracılığıyla Tahran'a herhangi bir eylemin "belirli sınırlar içinde" olması gerektiğini ilettiğini söyledi.
İsminin açıklanmaması kaydıyla konuşan Türk kaynak, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın geçtiğimiz hafta hem ABD'li hem de İranlı mevkidaşlarıyla görüşerek İran'ın planladığı operasyonu ele aldığını ve Ankara'nın olası gelişmelerden haberdar edildiğini söyledi.
ABD Dışişleri Bakanı Blinken Fidan'la görüşerek Orta Doğu'da gerilimin tırmanmasının kimsenin çıkarına olmadığını ifade etti.
Kaynak, "İran, tepkinin İsrail'in Şam'daki büyükelçiliğine saldırısına bir yanıt olacağını ve bunun ötesine geçmeyeceğini söyledi" dedi.

Türkiye Dışişleri Bakanlığı daha sonra yaptığı açıklamada temasları doğrulayarak Ankara'nın itidal çağrısında bulunduğunu ve gerilimin daha da tırmanması halinde bölgesel bir savaş çıkabileceği uyarısında bulunduğunu söyledi. Bir Türk güvenlik kaynağı CIA Başkanı William Burns'ün Ramazan Bayramı'nda MİT Başkanı İbrahim Kalın'la görüştüğünü ve kendisinden İsrail-İran gerginliğinde "arabulucu" olmasını istediğini söyledi. İran misillemeye başlarken izlediği politika, özellikle SİHA'larla işe başlaması, dronelar Irak, Ürdün, Suriye hava sahasını kullanması, havada imhalar sonucu İsrail'in canını acıtacak noktalara ulaşılmaması arkasında bir soru bıraktı. NİTEKİM, TÜRKİYE VE DÜNYA BASININDA TİYATRO MU, FİYASKO MU, GAZZE SOYKIRIMINDAN GÖZLERİ UZAŞTIRMA MI? İRAN HALKINI RAHATLATMA MI, sorularına cevaplar araması sürüyor. Çünkü İran misillemesini manidar gelişmeler izledi. İran'ın İsrail'e İHA'lar ve füzeler ile misillemesine yol açan sebep Suriye'de diplomatik misyonuna saldırı ve öldürülen generalin hesabını sormaktı.
Yedi üst düzey subayının ölümüne yol açan İsrail saldırısına cevap olması amacıyla İran'ın o ülke üzerine gönderdiği İHA'lar ve füzeler hiç kimsenin canını almadı.
Gazetelere, TV'lere bakınca bazı çevreler operasyonu "tiyatro" ve "fiyasko" olarak tanımlarken kimi gazeteler manşetten İran'ı destekledi. Türk basını ikiye bölündü. Bazı gazeteler İran operasyonunu birinci sayfadan görmedi. "Savaş Tiyatrosu" manşetiyle çıkan gazetelerde, İHA'ların tamamı havada yok edildi, Tam bir fiyasko, Hiçbir stratejik hedefi vuramadılar, misilleme İsrail'e yaradı", "Tahran, ABD'de zayıflayan İsrail desteğini güçlendirdi", İran vurmuş gibi yaptı, İsrail yeni katliama zemin hazırlıyor, başlıkları dikkat çekti. Misillemeyi destekleyen basın, İran mazlumların yumruğu oldu, İsrail'e atılan her taş kıymetlidir, İran dediğini yaptı başlıklarıyla çıktı. Bazı stratejistler İran misillemesinin, GAZZE'yi geri plan ittiğini söyledi.
Bazı stratejistler de, İRAN MİSİLLEME YAPMAYA MECBURDU yorumunu yaptı. Nitekim İran'ın kimseyi öldürmeyen füzelerinin yola çıktığı önceden haber verildi. Irak, Ürdün, Suriye hava sahasından geçmekte olan droneların havada imhasına imkan verildi. Bölgesel savaş korkusu yaratılırken, Gazze'de öldürülenler Filistinli ve büyük çoğunluğu Müslüman insanlar geri plana düşürülmüş oldu. Amerikan Başkanı Biden ve ekibi, İsrail ve ABD ile yaşanabilecek olası bir savaşın olmaması için ön plana çıktı.
İran'ın İsrail'e SİHA ve füze saldırısı hakkında neler biliniyor?
İran Devrim Muhafızları (IRGC) Cumartesi gecesi SİHA ve füzelerin ateşlendiğini açıkladı.
ABD Savunma Bakanlığı, Amerikan güçlerinin İran, Irak, Suriye ve Yemen'den gönderilen onlarca füze ve SİHA'yı imha ettiğini duyurdu. Lübnan'daki İran destekli örgüt Hizbullah da Golan tepelerine iki ayrı roket saldırısı düzenlediklerini belirtti.
İsrail ve müttefikleri SiHA ve füzelerin çoğunu imha etti.
İran'da nasıl bir hava vardı? KAYNAK, MORTEZA NİKOUBAZL/NURPHOTO VIA GETTY IMAGES.
Çok sayıda İslam Cumhuriyeti destekçisi İsrail'e hava saldırılarının ardından kutlama için sokaklara döküldü. İran misillemesi, İran Devrim Muhafızları'nın bölgedeki müttefikleri ve içerideki destekçileri nezdinde güvenilirliğini koruması açısından son derece önemli görüldü.

SONUÇ
İran'ın ilk defa İsrail'e düşük yoğunlukla yaptığı misilleme bir gerçeği ortaya çıkardı.
İran'ın uyguladığı politikaların ülkeyi yalnızlığa ittiği ortaya çıktı.
Başta Ürdün ve Mısır gibi İslam ülkelerinin hemen hava sahalarını kapatmaları, Irak, Ürdün üzerinde İHA'ları imhası dikkati çekti.
İngiltere'nin Kıbrıs üssünü, Amerika'nın Irak, Ürdün'deki gizli üslerinin varlığı ortaya çıktı.
Derin Amerika'nın Ortadoğu'da çizmeye çalıştığı jeopolitik için yeni senaryolara konu çıktı.
TÜRKİYE'NİN MİLLİ VE YERLİ SAVUNMA HAMLELERİ İLE BÖLGESEL GÜÇ TAHKİMATINI YAPMASININ NE KADAR ÖNEMLİ OLDUĞU DA BIR KEZ DAHA GÖRÜLDÜ. TÜRKİYE HAVA SAHASININ KORUNMASI İÇİN TÜRKİYE'DE GEREKENLERİ DAHA ÇABUK YAPMASINA SON OLAY DA VESİLE OLACAKTIR.