12 Eylül askeri darbesi döneminde Aksaz Deniz Üs Komutanlığı sınırları içine alınarak 1. derece askeri alan yapılan Köyceğiz'in Sultaniye köyü, referandumda 'evet' oyu kullandı
OSMAN AKÇA / FATİH ABACIOĞLU / BEKİR TOSUN (MUĞLA)
Muğla'nın Köyceğiz ilçesine bağlı 49 haneli 200 yıllık Sultaniye köyünün, 1985'te birinci derece askeri bölge ilan edilmesiyle kendi topraklarında "işgalci" durumuna düşürülen halkın çoğunluğu referandumda, "evet" oyu kullandı. Daha önce konuyu TBMM gündemine de taşıyan vatandaşlar, 12 Eylül'deki Anayasa referandumunda sadece 33 fire verdi. 270 nüfuslu köydeki 175 seçmenden 133'ü "Evet" dedi, 9 oy da geçersiz sayıldı. Köylüler bir yandan darbecileri dava etme hazırlığına başlarken, diğer yandan da köylerinin 1. derecede askeri bölgeden kurtulması için mücadele vereceklerini söyledi.
LEVHA KONULDU
Köye 5 kilometre mesafeye askeri kamp yapıldıktan sonra giriş çıkışlarına güvenlik gerekçesiyle, "Birinci derece askeri yasak bölgedir. Yol boyuncu durmak, park etmek, yetki verilmiş resmi araçlar dışında, özel ve resmi araçlarla yayaların girmesi yasaktır" yazılı levhalar konuldu. 'İşgalci' olarak nitelendirilen köylülerin köyü boşaltmaları istendi. Bölgede ev yapmak, denize girmek ve hatta balık tutmak bile yasaklandı. 25 yıldır işgalci muamelesi görerek, kendi köylerinde esir hayatı yaşayan ve köylerinden çıkarılmak istenen vatandaşlar, Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık ve ilgili bakanlıklardan sonra konuyu TBMM'ye taşıdı.
HAKSIZLIK TESBİTİ
Pek çok kuruma başvuran köylüler, son olarak TBMM Dilekçe Komisyonu'na başvurarak, bir komisyon kurularak köyde inceleme yapılmasını ve haksızlığın tespit edilmesini istedi. Köylüler, başvuru dilekçesinde şu görüşleri ifade etti:
"1982 yılında Kenan Evren Paşa arazilerin tapulu olup olmadığını, eski veya yeni olduğunu hiç dikkate almadan (köy arazisini) Milli Savunma Bakanlığı'na teslim etmiş, bir de Bakanlar Kurulu kararı aldırtmıştır. Sayın büyüklerimiz, nasıl suç işleyen görevliler varsa, burada da çıkar peşinde olan emekli komutanlar var. Bunların araştırılmasını istiyoruz."
TBMM Dilekçe Komisyonu, konuyla ilgili Milli Savunma ve Çevre Bakanlığı'ndan aldığı bilgilerden tatmin olmadı.
SAYIŞTAY'A GİTTİ
Sayıştay'ın bölgede bir inceleme yapması, çalışmaların bu inceleme doğrultusunda devam etmesi kararlaştırıldı. Bir ay önce köye gelen Sayıştay üyeleri köylülerle görüştü. Bölgedeki arazilerin tapuları, evlerin, yolların ve camilerin ne zaman yapıldığı, orman durumu ve bölgedeki mezarları incelediler. Köylüler şimdi Sayıştay raporunu bekliyor.
Meclis Başkanı Mehmet Ali Şahin ile yüz yüze görüşerek dilekçelerini veren köy sakinleri, Sayıştay raporu doğrultusunda kurulacak olan Milli Emlak Genel Müdürlüğü ile Orman genel Müdürlüğü üyelerinin yer alacağı komisyonun kararını bekleyecek.
EVREN'E DAVA
Kenan Evren'nin 'askeri alan' ilan ettiği köyün sakinleri, anayasa değişikliği yürürlüğe girer girmez Evren'e dava açacaklarını söylediler.
Askeri alan ilan edilen köy sakinleri, büyük çoğunlukla "evet" dediklerini vurgulayarak, "Darbecilere yargı yolunu açan, Anayasa'nın geçici 15. maddesinin kaldırılmasını sabırsızlıkla bekliyoruz. Değişiklik yürürlüğe girer girmez Evren'e dava açacağız. Anayasa değişikliğinin kabul edilmesinin ardından yetkililerin bizim de sorunumuza eğilmesini bekliyoruz" diye konuştular.
"Yüzde 30 'evet' çıkması başarı"
AK Parti Muğla Milletvekili Dr. Mehmet Nil Hıdır, Sultaniye köyünde çıkan 'evet' oylarının, 12 Eylül askeri darbesi sonrası 'işgalci' duruma düşen köylülerin bir zaferi olduğunu söyledi. Hıdır, Muğla il genelinde çıkan yüzde 30 'evet'in başarı olduğunu kaydederek, "Muğla halkı, bizi anladığı ölçüde oy verdi. Halkın üzerinde uygulanan korku siyaseti ve yalan propagandalara rağmen yüzde 30 büyük bir başarıdır. Sultaniye köylüleri 12 Eylül askeri darbesinin sonuçlarını en iyi anlayan köylerimizden birisi. 'işgalci' denilmelerine 'evet' oyları ile karşı çıktılar" dedi.
15. MADDE NE GETİRİYOR?
Yüzde 58'lik "evet" oyu ile kabul edilen anayasa değişiklik paketinde yer alan maddelerden biri de darbecilere yargı yolunun açılması. Kabul edilen madde şöyle: Anayasal düzene karşı suç işleyen, darbe yapan veya darbe girişiminde bulunan askerler, sivil mahkemelerde yargılanacak. Siviller, sadece savaş halinde askeri mahkemelerde yargılanabilecek.
