Yakılan "Yorgun Savaşçı" filminin yönetmeni Halit Refiğ'in eşi Gülper Refiğ, "Yargılanmalara ilişkin suç duyurularını görünce içime su serpiliyor" diye konuştu
Romancı Kemal Tahir'in milli mücadeleyi anlatan ünlü eseri "Yorgun Savaşçı" filmi, yıllar sonra kendisini yakan 12 Eylülcülerle karşı karşıya. "Postal gölgesinde" çekilmesine rağmen yakılmaktan kurtulamayan "Yorgun Savaşçı" filminin yönetmeni, geçen yıl hayata veda eden Halit Refiğ... Çekimler sırasında eşini sette yalnız bırakmayan Halit Refiğ'in eşi Gülper Refiğ, hafızasından silinmeyen karanlık günleri, "Eşim sürekli tehdit edildi. Oyuncular üzerinde baskı kuruldu. Sendikalı oldukları için oyuncular içeri alındı. Filmi tamamen amatörlerle ve öğrencilerle bitirdik" diye anlattı.
FİLM YAKAN ÜLKE
"Dünyanın en zalimleri Stalin ve Hitler döneminde bir tek film yakılmadı" diyen Gülper Refiğ, "Yorgun Savaşçı, sinema tarihine 'yakılan film' olarak geçmiştir. Filmin yakılması Türkiye'nin imajını yerle bir etmiştir. Orijinal kopyası da yakıldı. Askerler filmi bir videoya kaydetmişler. O da çok bozuk bir kopya" dedi.
TRT adına 12 Eylül 1980 darbesi öncesi çekimleri başlayan "Yorgun Savaşçı" filmi için büyük bir bütçe ayrıldı. I. Dünya Savaşı'ndan sonra Kurtuluş Savaşı'nda da mücadele eden bir subayın öyküsünün anlatıldığı romandan çevrilen film, Türk ordusuna ithaf edildi. Can Gürzap, Haldun Dormen, Haluk Kurdoğlu gibi usta oyuncular rol aldı. Ancak darbenin ardından film için zorlu günler başladı. Gülper Refiğ, o günleri "Filmi 'devlet' adına yaktıklarını söylediler. Sanki biz devlet düşmanıymışız gibi. 'Atatürk'e hakaret ediliyor.' 'Atatürk düşmanlığı yapılıyor,' 'Atatürk küçük düşürülüyor' dediler ve Türk ordusuna ithaf edilen filmi, darbe yapanlar yaktı. Halit bunları yaşayınca 'Bunlar benim inandığım devlet olamaz" dedi" diye anlattı.
Anayasa değişikliği paketinde 12 Eylül yönetiminin yargılanmasının önünü açan düzenlemenin referandumda kabul edilmesinden sonra yapılan suç duyurularına göndermede bulunan Gülper Refiğ, " Bu manzarayı gördükçe içime su serpiliyor. Bugünü görmek güzel" diye konuştu.
Genelkurmay'a kayıp 104 film başvurusu
Türk Sineması'nın "Çirkin Kralı" yönetmen ve oyuncu Yılmaz Güney'in eşi Fatoş Güney, 12 Eylül darbecilerinin yargılanmasının önünü açan anayasa değişikliğine verilen vizenin ardından, darbe döneminde sıkıyönetim komutanlıklarınca toplatılan eşine ait 104 filmin peşine düştü. Fatoş Güney, "Genelkurmay Başkanlığı'na bir başvuru yaparak filmlerin akıbetini soracağım. 1992 yılından bu yana başvurmadığımız yer ve kapı kalmadı. Resmi makamlardan yazılı yanıt alamadık" dedi
