Otomotiv sektörüne özel ilgi gösterilmeli

SELİN GÜLER
Otomotiv, ekonomideki en önemli sektörlerden biri. Oldukça fazla sayıda yan sanayiyi bünyesinde barındıran sektör; çalışan sayısı, ülke ekonomisindeki yeri ve istihdam olanakları bakımından da önem arz ediyor. Etkisini tüm dünyada gösteren küresel ekonomik krizin, talep daralmalarını da beraberinde getirmesiyle, otomotiv sektörü son yıllarda çok ciddi bir dar boğaza girdi. Bunun yanında, Türkiye'de yaşanan siyasi gerginlikler de sektörün ivme kazanmasını etkileyen bir diğer faktör oldu.
Siyasi krizler
Otomotiv sektörünü değerlendirmek ve istihdam olanaklarını öğrenmek üzere görüşlerini aldığımız Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Yükseliş Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Alaattin Yüksel, "Otomotiv, Türkiye'nin parlayan yıldızıdır" dedi.
Otomotiv sektörünün 2000 yılından sonra ivme kazandığını belirten Yüksel, dünyadaki gelişmelere bakıldığında bu ivmenin Türkiye için yeterli olmadığını belirterek sözlerine şöyle devam etti: "Otomotivde Türkiye'nin hedefi yılda 1 milyon araç satmak. Ancak baktığınız zaman 2006 yılından itibaren sektörde aşağı yönde ivme yaşandı. Bunun pek çok nedeni var, ama genel olarak bakıldığında, öncelikle insanların satın alma gücünün oldukça düştüğünü görüyoruz. Krizler, ekonomiye çok ciddi zararlar verdi. Otomotiv sektörü de krizlerden en çok etkilenen sektörlerden biri."
Özel destek gerek
2008 - 2009 yıllarında ülke gündeminin gergin olmasının ve ekonomik krizin işten çıkarılmaları hızlandırdığını, halihazırda çalışanlarda da işten çıkarılma korkusu yarattığını anlatan Yüksel; bu belirsizlik ortamının da satışlarda düşüş yaşanmasına etkisi olduğunu ifade etti.
Araba almak isteyenlerin eskiden paralarını biriktirdiğini, ancak günümüzde finans sektörünün devreye girmesiyle insanların para biriktirmek zorunda kalmadan adeta 'geleceği satın alarak', banka kredisiyle araç satın alabilme imkanına kavuştuğunu da sözlerine ekleyen Yüksel, "Bu sistemde, insanların kredi çekerek araç satın alabilmesi için kuşkularının olmaması gerekiyor. İşten çıkarılma korkusu yaşayan insanlar araç satın almak istemez" diye konuştu.
"Otomotiv sektörü, beraberinde pek çok yan sanayiyi de etkiliyor" diyen Yüksel, otomobil satışları kötü gittiğinde, ona bağlı olarak lojistik, sigorta, boya, kaporta gibi işlerin de kar topu gibi etkilendiğini ve satışların insanların geleceğe bakışlarıyla çok ilgili olduğunu anlattı.
Yüksel şöyle devam etti: "Otomotiv, Türkiye'de ihracatta 1 numaralı sektör. Bu kadar önemli bir sektörün özel olarak desteklenmesi gerekiyor."
ÖTV indirimi
2009 yılında düzenlenen vergi indirimlerinin, sektörde inanılmaz olumlu etki yaptığını ve hükümetin bu desteği olmasaydı, işten çıkarmaların ve kapanmaların çok daha fazla yaşanacağını belirten Yüksel, sektörün istihdam olanaklarıyla ilgili de şunları söyledi: "Perakendede şu anda 100 bine yakın kişi çalışıyor. Ekonomik krizle birlikte sektörde ciddi istihdam kaybı oluştu.
Ancak yavaş yavaş toparlanmalar başladı, dolayısıyla istihdamda da düzelmeler var. Sektör, yan sanayisiyle birlikte milyonlarca kişiyi ilgilendiriyor.
Sorunlar aşıldıkça ve krizin etkisi azaldıkça otomotivin önü de açılıyor ve istihdam da artıyor. 2010 Şubat satışlarına göre geçen yılın aynı dönemine göre satışlar yüzde 43 arttı. Bu da istihdamın da artacağını gösteriyor."
Rakamlarla istihdam durumu
Oyder'in geçtiğimiz Ocak ayında gerçekleştirdiği 'Otomotiv Pazarı Aylık Değerlendirme Raporu'na göre;
* 2009 yılı Kasım ayında Türkiye otomotiv pazarı, 2008 yılının aynı ayına göre toplamda yüzde7 büyüdü. 2008 yılı Kasım ayı satış adedi 26 bin 253 iken, 2009 yılında rakam 27 bin 962 olarak gerçekleşti.
* 2009 yılı Aralık ayında ise, 2008 Aralık ayına göre otomotiv pazarı yüzde 111 büyüdü ve satış rakamları 42 bin 78'den 88 bin 923'e çıktı.
* Türkiye otomotiv pazarı, 2010 Ocak ayında 2009 Ocak ayına göre toplamda yüzde 2 büyüdü. 2009 Ocak ayında toplamda 19 bin 606 araç satışı gerçekleşirken, bu yılın aynı ayında satış rakamı 20 bin 95 adet olarak gerçekleşti.
* 2010 yılı Şubat ayında bir önceki yılın aynı ayına göre satışlar yüzde 43 artış göstererek, 21 bin 742'den 31 bin 172'ye çıktı.
* Oyder'in 'Pazar Değerlendirme Rapor'una göre 2009 yılında otomotiv pazarı 557 bin 126 satış adediyle, 2008 yılında gerçekleşen toplam 494 bin 23 satış adedine göre 1 yılda yüzde 13'lük artış yaşadı.
* Pazar Değerlendirme Rapor'undaki 2006-2009 yılları arasındaki araç satış rakamlarıysa şöyle; 2006 yılı: 622 bin 341, 2007 yılı: 594 bin 76, 2008 yılı 494 bin 23, 2009 yılı: 557 bin 126 adet.
* ABD otomotiv pazarında, 2009 yılı Ocak ayında bir önceki yılın Ocak ayı verilerine göre sektör toplamda yüzde 6.3 büyüme gösterdi.
Japonya otomotiv pazarında ise, 2010 yılı Ocak ayında bir önceki yılın Ocak ayına göre toplamda yüzde 22'lik bir büyüme gerçekleşti.
Çözüm önerileri
* Sektör için geçici değil, uzun vadeli ve planlı önlemler alınmalı,
* Yüksek vergi oranları düşürülmeli,
* Faiz oranlarında destekleyici değişiklikler yapılabilir,
* İstihdamdaki vergi oranları iyileştirmelerle desteklenebilir (sigorta oranları, muhtasar vergisi gibi..)
* Sektörün gelişmesi için iç pazarı hareketlendirecek ve global pazarda da rekabet edebilecek düzeye gelmek için destek sağlanmalı,
* Kamu sektörü kendi araçlarını yenileyerek sektöre katkı sağlayabilir.