Kağıttan üç boyutlu tablolar yapabilirsiniz

Bu hafta ve bundan sonraki başka haftalarda sizi Craftbucks İzmir'e konuk edeceğim. Küçükyalı'daki atölyede dekoratif boyama, kanaviçe- nakış, çini, amigurumi, örgü, tezhip minyatür, mefruşat, bez bebek gibi birçok kurs var. Aylık kursların yanı sıra günlük workshoplar ve her daim sıcak çay bulunuyor.Ayrıca hiç bir yerde bulamayacağınız sadece size özel üretilmiş, tasarım ahşap ve cam objelere bakabilir, mobilyalarınızı yeniletebilir, gidip kısa bir sohbet için uğrayabilirsiniz.

ÖNCE HAYALİNİ KURDU

Craftbucks'un sahibi Ayça Baysal şöyle anlatıyor bu çok etkin ve özel atölyeyi, "17 yıl yönetici olarak kamu sektöründe çalıştım. Bu arada insanların hem eğlenebileceği, hem öğrenebileceği, belki oturup bir çay molası verdikten sonra üretmeye devam edeceği bir yer planlamıştım kafamda. 29 Ekim 2014'te küçük bir mekanda bu büyük hayallerle faaliyete başladık." Instagramda @craftbucksizmir adresinden atölyenin etkinliklerine ulaşabilirsiniz.
Ben ise bu hafta Craftbucks'ta Ankara'dan gelen rölyef eğitmeni Hale Öktenay'ın dersine katılma şansını yakaladım. Hale Öktenay hobi olarak başladığı rölyef konusunda oldukça ustalaşmış. 8 yıldır eğitmenlik yapıyor. Ankara'da eğitimler veriyor ama İzmir ve İstanbul'da da workshop'lara katılıyor. Birçok karma sergisi ve bir kişisel sergisi var.

Perspektif nasıl oluşturulur?

Kağıt kabartma veya rölyef yaparken perspektifi yakalamak çok önemlidir. Kağıt kabartma yaparken perspektifi oluştururken size en yakın olan öğeleri, yanı en üstteki öğeleri daha çok kabartmanız gerekir. Aynı şekilde size uzak yani zemine yakın olan desenler ise daha az kabartma ve hareketsiz olmalıdır. Bu doğru yapıldığında rölyefin görüntüsü son derece sağlıklı olur. Örneğin bir çiçek rölyefi yaparken en üstteki yani size en yakın olan çiçeğin yaprakları daha hareketli ve kabartılmış olmalıdır. Geri planda kalan çiçeklerin yapraklarında ise daha az kabartma olmalıdır.

Zemine desen çalışması nasıl yapılır?

Kağıt rölyef yaparken çalışalacak desen belirlendikten sonra kabartmalar işlenmeye başlamadan zeminde bir boya çalışması yapılarak zeminin hareketlendirilmesi gerekir. Bu çalışma kabartma yapıldıktan sonra zeminde renk geçişkenliği sağlar. Zemin çalışması için akrilik boya ve yuvarlak başlı sert kıllı bir fırça gerekir. Kullanılan desenin renklerine göre aksilik boya yassı bir kaba alınır. Sonra fırça hafifçe boyaya batırılır ve sonra küçük darbelerle desen kağıdının üzerinde küçük noktalar oluşturulur. Birden fazla baskın renk varsa birden fazla renkle çalışma yapılır.

Baskılı kağıt nasıl oyulur?

Kağıt rölyef yaparken desenli kağıdın aynısından 6-7 tane kullanılması gerekir. Çünkü desenli kağıtlardan biri zemin olarak kullanılıyor. Kalanları da kabartmalar için kesilerek parçalanıyor. Kabartılacak desen resimden kesiliyor. Kenarları kretuvar ile oyuluyor. Bu noktada kretuvarın son derece keskin olması gerekir. Daha sonra desenin büyüklüğüne göre desen birkaç parçaya bölünüyor. Deseni bölmekteki amaç kabartma işleminin daha rahat uygulanabilmesi. Desen oyularak çıkarıldıktan sonra yan kenarları keçeli kalemle uygun renkte boyanır. Bu işlem yapılmazsa kenarlardan kağıdın dokusu görüneceği için istenmeyen bir görüntü ortaya çıkar.

Rölyefe yaldız ve vernik nasıl uygulanır?

Rölyef tamamlandıktan sonra yaldız ve vernikle tamamlanır. Bu iki işlem rölyefteki renk geçişlerini yumuşatır. Yaldız uygulaması genelde akrilik yaldız renginde boya ile yapılır. Uygulama için boyayı bir kaba alın. Sonra parmağınızla desenlerin kenarına yaldızı sürerek parıltı verin. Daha sonra da akrilik sprey vernikle üzerine son kat uygulama yapılır. Vernik hem rölyefe parlaklık verir, hem de rölyefin dayanıklılığını artırır.

Rölyef nedir?

Üç boyutlu dekupaj olarak da bilinen kağıt rölyef, basitçe birden çok kağıt katmanın üst üste özel teknikler ile yapıştırılarak belirli bir derinliğe sahip üç boyutlu tablolar oluşturulması sanatıdır. Diğer bir deyişle 2 boyutlu bir baskıdan 3 boyutlu bir görüntü oluşturma sanatıdır. Kağıt rölyef çalışmalarını kullanmanın bir çok yolu olmasına rağmen, en popüleri eseri derin bir çerçeve içinde duvar sanatı olarak görüntülemektir.

FRANSIZ VE VENEDİK

Bilindiği kadarıyla, kağıt rölyef sanatının kökeni konusunda pek çok spekülasyon yapılmıştır. Japonlar, yüzyıllar boyunca 2 boyutlu kağıdı şekil vererek ve katlayarak 3 boyutlu güzel tasarımlara dönüştürmüşlerdir. 17. yüzyılda zanaatkarlar 15 ya da 20 kat ardışık lake ve cila uygulayarak mobilyalara desen verebilmişlerdir. Fransızlar ve Venedikliler bu teknikleri "Vue d'Optique" adlı bir sanat biçiminde daha da rafine etmişlerdir. Günümüzde kullanılan kağıt rölyef tekniklerine en yakın uygulama olarak bu yöntem kabul edilmektedir.

DERİNLİK VE ALGI

Kağıt rölyef, derinlik, kontur ve algılamanın bir arada kullanıldığı ilginç ve heyecan verici bir sanattır. Aynı baskının beş veya altı ve bazı durumlarda karmaşıklığa bağlı olarak daha da fazla kopyası kullanılır. 3 boyutlu resim, aynı görüntünün farklı baskılardaki belirli bölümlerinin kesilmesi, daha sonra şeffaf silikon ve katmanlar arasında maket kartonu kullanılarak yapıştırılması suretiyle oluşturulur. Doğal bir bakış açısı, yapıştırmadan önce her parçanın kretuar bıçağı ile düzgün kesilmesi ve soğuk ütü yardımı ile şekillendirilmesiyle elde edilir.

Kullanılan malzemeler

Kağıt rölyef evde yapımı kolay bir rölyef türüdür. Kağıt rölyefte desenli kağıtlar kabartılarak perspektife uygun şekilde kabartılır ve dizilir. Kağıt rölyef yapmak için desen kağıtlarına, bunları kesmek yapıştırmak için kretuvar ve yapıştırıcıya ihtiyaç vardır. Ayrıca rölyefin zeminini ve üstünü boyamak için renkli boyalara, boya kalemlerine ve son olarak cilalamak için hazır sprey cilalara ihtiyaç vardır. Bunların yanı sıra kağıtları kabartmak için minik bir yastıkçık ve top uçlu kağıt ütülerine ihtiyaç duyulur.

Nasıl yapılır?

Rölyef, kullanılan zeminin bazı yerlerinin kabartılıp bazı yerlerinin çökertilmesiyle elde edilir. Kağıt rölyefte perspektif kurallarına sadık kalınacak şekilde kağıtlar istenen desenlerde kesilir ve çeşitli şekillerde kabartılarak zemine yapıştırılır. Kağıt rölyefte perpektifi yakalamanın püf noktası size en yakın noktadaki deseni daha çok kabartmak uzaktaki desenleri ise daha az kabartmaktır.

Kağıt rölyef yapmaya önce zemini hazırlayarak başlamalısınız. Zemin olarak sevdiğiniz bir resmin ya da manzara fotoğrafının renkli fotokopisini kullanabilirsiniz. Ancak zeminin kabartmalarla uyumlu olması için zemindeki resim üzerinde bazı çalışmalar yapılması gerekir.Zemin çalışması için fırça ve akrilik boya kullanılır. Resminize uygun renkteki boyayı bir kaba alın. Sonra büyükçe sert bir fırça yardımıyla bunu küçük darbelerle zemine yayın. Zemin çalışması desenin zeminle bütünleşmesini sağlar.

Kabartmaları için sevdiğiniz resmin kalın üzerine bir baskısını yaptırın. Sonra buradan parça parça desenleri seçin. Bunları güzelce oyun. Sonra bunları yumuşak bir zemine koyun ve üzerlerine bastırarak bükülüp kabarmalarını sağlayın. Sonra bunu kağıda yapıştırın.

BURCA ILGIN